Brezel ar Ramzed

Brezel ar Ramzed (γιγαντo-μαχια gigantomac'hia e henc'hresianeg) zo ur brezel a savas etre ar Ramzed ha doueed an Olimp hervez mojennoù Henc'hres. Dont a reas war-lerc'h Brezel an Ditaned.

Dionysos o stourm ouzh ur Gigant e-kerzh Brezel ar C'higanted, pélikè atikat gant dremmoù ruz, e-tro 460 kent J.-K., Mirdi al Louvre

Ar perag eus ar brezel

Kraouiet e oa bet an Ditaned gant Zeus en Tartaros. O mamm Gaia avat a oa savet konnar enni abalamour da se, ha c'hoantaat a reas ober brezel d'an Doueed. Ha hi ha kas he mibien, ar Ramzed, d'an emgann.

A-raok ar brezel

Ne deuas ket enebadenn Gaia raktal goude an dichekadenn. Gallout a reas Zeus kemer e ziarbennoù eta. P'en doa ezhomm da gaout un haroz kreñv a-du gantañ evit derc'hel penn ouzh ar Ramzed ha n'hallent ket mervel diwar dorn un doue, e kouskas Zeus gant Alkmene abalamour dezhi da c'henel Herakles.

Evit Gaia a lakaas da greskiñ louzoù a rafe d'he bugale bout diwelus da zaoulagad an dud ha divarvel rak an taolioù. Pa glevas Zeus kement-se ne voe ket seizhdaletoc'h evit mirout ouzh Helios, Selene hag Eos, a sevel a-raok dezhañ kavout penn eus al louzoù hud.

Ar c'hrogad

Poseidon oc'h en em gannañ gant Polybotes, amforenn he gouzoug atikat gant dremmoù du diwar zorn Livour ar Vrañsigell, war-dro. 540-430 kent J.-K., mirdi al Louvre.

Ar Moirai o lazhañ Agrios ha Thoas, munudig eus izelvos Brezel ar C'higanted war Aoter Pergamon, II^vet kantved kt JK, Mirdi Pergamon (Berlin).

Emañ an aerva e-lec'h m'emañ ar Ramzed o chom, war ar Flegra (« douar tan»). E penn ar Ramzed e oa Eurymedon, Alkyoneüs ha Porfyrion. Bodet e oa an Doueed pa zeuas an arsailh kentañ. War-raok ez ae ar Ramzed gant o flammerennoù graet gant skodoù derv, hag o skeiñ kerreg ha kernioù menezioù dezho.

• Herakles a daole e saezhoù kontammet da Alkyoneüs. Met dre ma n'halle ar ramz bezañ trec'het nemet e-maez e vro e voe sachet gant Herakles pell eus e zouaroù.
• Porfiryon a glaskas gwallañ Hera. Pulluc'het e voe gant Zeus ha peurlazhet gant ur saezh kontammet taolet gant Herakles.
• Efialtes a voe lazhet gant ur saezh e pep a lagad, unan tennet gant Apollon, eben gant Herakles.
• Ar Ramz Klytios a voe devet gant flammerennoù ifernel Hekate.
• Gant pennbizhier arem ez eas ar Moirai da lazhañ Agrios ha Thoas.
• Lazhet e vo pep hini eus ar Ramzed gant saezhoù Herakles glebiet e binim Naer-zour Lerna, war-bouez prizonidi an inizi.

Menegoù

• Claudius Claudianus, Gigantomachia (tammoù).

Gwelit ivez

• Francis Vian, « La Guerre des Géants. Le Mythe avant l'époque hellénistique », dans L'Année sociologique, 3 série (1952), Paris, 1955, p. 440-443.