Varlam Chalamov
Varlam Tic'honovitch Chalamov (ruseg : Варлам Тихонович Шаламов) zo ur skrivagner rus ganet d'an 18 a viz Mezheven 1907 e Vologda ha marvet d'ar 17 a viz Genver 1982 e Moskov.
Beleg reizhkredenn e oa e dad, hag abalamour da se en doe bec'h goude Dispac'h Rusia 1917.
N'hallas ket Varlam Chalamov kenderc'hel gant e studioù uhel e Vologda, ma rankas mont da Voskov. Perzh a gemeras en ur bodad trotskiourien enebet ouzh galloud Jozef Stalin, ha skignañ a reas, e kuzh, al Lizheroù da Gendalc'h ar Strollad, anvet diwezhatoc'h Testamant Lenin, ma lavare an oberour diwall rak Stalin e penn ar Strollad. Harzet e voe d'an 19 a viz C'hwevrer 1929 ha kaset da dremen tri bloaz e kamp-labour Vichera, en Oural.
E 1932 e tistroas Chalamov da Voskou, ma labouras evel kelaouenner. Adarre e voe kaset d'ar Goulag gant ar Spurjadegoù Bras d'ar 1añ a viz Genver 1937, goude harzet abalamour d'e « oberiantiz trotskiour enepdispac'hel », kondaonet da 5 bloaz, kaset da g-Kolyma, e reter pellañ an URSS
E oberennoù kemmañ
Hervez an embannadurioù gallek :
- Récits de la Kolyma, Verdier, 2013 (ISBN 978-2-86432-736-3)
- Essais sur le monde du crime, Gallimard, 1193, (ISBN 978-2-07-072987-6)
- Vichéra, Slovo, 2000, (ISBN 978-2-86432-323-5)
- Les années vingt, Verdier, 1998, (ISBN 978-2-86432-259-7)
- Les années vingt – Cahier 2 : Réflexions d'un étudiant, Verdier, 2008, (ISBN 978-2-86432-554-3)
- Tout ou rien, Verdier, 1993, (ISBN 978-2-86432-183-5)
- La quatrième Vologda, Slovo, (ISBN 978-2-86432-553-6)
- Correspondance avec Alexandre Soljenitsyne et Nadejda Mandelstam, Verdier, 1998, (ISBN 978-2-86432-205-4)
- Correspondance avec Boris Pasternak et Souvenirs, Gallimard, 1991 (ISBN 978-2-07-072392-8)
Levrlennadur kemmañ
- Claude Esteban, Ce qui retourne au silence, Farrago/Leo Scheer, 2004, (ISBN 978-2-84490-147-7)
- Hanne Aga, L'écriture du trauma dans Les Récits de la Kolyma de Varlam Chalamov, L'Harmattan, 2000, (ISBN 978-2-7384-7841-2)
- Georges Nivat, pennad en "Universalia" 1983, pp.548-549, (ISBN 978-2852293106)