Aernijerezh
An aernijerezh eo teknikoù ar sevel hag ar bleinañ kirri-nij e-barzh an aergelc’h (pe an aeronaotik).
An istor berr-ha-berr
kemmañGant ar sevenadurezh sinaat an hini eo bet kaset lakat ur mekanik ponneroc’h evit an aer da nijal, ar sarpantoù-nij hag ar fuzeennoù bet savet gante just a-walc’h a ray evit ur patrom a-hed pad daou vil bloaz c'hoazh.
Gant ar vreudeur Joseph hag Étienne de Montgolfier e vo oadvezh an aerstatoù e 1783 gant ar pezh o deus ijinet (a zo montgolfier evel o anv), sed ‘ta gant an dra-se e c’hell an den mont war-nij a-benn ar fin.
En e varr e vo an aeronaotik pa c’hello an nen mont war-nij gant ur mekanik ponneroc’h evit an aer (er c’hontrol-fed deus ar montgolfier, eñ skañvoc’h evit an aer).
E Bro-C’hall eo e vo digoret ar skolioù levierezh kentañ, adalek 1909, gant an hini bet savet gant ar vreudeur Wright ha Louis Blériot. A-hed pad an 30 vloaz goude e vo diorroadur dreistordinal an aernijerezh sivil hag arme, war-hed muioc’h-mui a gilometroù ec’h ay ar mekanikoù ha gant muioc’h-mui a dud e-barzh enne.
Goude an eil brezel-bed e vo disheñvel an traoù, kefluskerioù reaksion, hag a-benn defial an natur: mont dreist moger ar son; gwraet e vo gant Chuck Yeager d’ar 14 a viz Here 1947 gant ar c’harr-nij-fuzeenn X1. Ret e vo gortoz da beket 1969 a-benn mont gant ar C’honcorde, a vo moaian d’an holl dud mont dreist ar son gantañ.