Deiziadur japanek : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Linenn 1:
[[restr:Koinobori4797.jpg|thumb|right|250px|Koinobori, bannielloù e stumm [[koi]]ed, zo kinkladurioù diouzh ar c'hiz da vare Devezh ar vugale]]
[[restr:ShinOchaEkiMuralHachigatsu8540.jpg|thumb|right|250px|Ar livadenn-se war voger Shin-Ochanomizu, un arsav eus [[metro]] [[Tokyo]] a lid Hazuki, an eizhvet miz.]]
D'ar c'hentañ a viz Genver [[1873]] e oa degemeret an [[Deiziadur gregorian]] e [[Japan |Bro-Japan]], gant anvioù mizioù hengounel hag ar pep brasañ eus ar gouelioù, kent 1873 avat e veze implijjet un deiziadur loarel-hag-heolel a zeue eus an [[Deiziadur sinaek]].<ref>[http://www.ndl.go.jp/koyomi/e/history/02_index2.html The Japanese Calendar History], National Diet Library, Japan, 2002</ref> Implijet e vez atav an oadvezhioù hengounel eus [[Japan|Bro-Japan]].
 
==Bloavezhioù==
Abaoe ma oa degemeret an deiziadur gregorian ez eus bet implijet teir reizhiad da gontañ ar bloavezhioù e Bro-Japan :
*Ar [[bloavezh impalaerel]] (皇紀, ''kōki'') diazezet war diazezadur mitologel Japan gant an impalaer Jimmu e 660 kent J.K..
*An anv oadvezh (年号, ''nengō'') diazezet war ren an impalaer zo e penn ar vro. Ar bloavezh 2011 zoeo ar bloavezh Heisei 23
*Anv ar bloavezh en deiziadur gregorian (西暦, ''seireki'')
 
Linenn 89:
 
==Rannoù ar miz==
Implijet e vez ur sizhun seizh devezh e Bro-Japan, hervez an Deiziadur gregorian. Kregiñ a ra gant ar Sul avat. Ar sizhunvezh seizh devezh, dezhi anvioù deiz a glot war-eeun gant ar re a vez implijet en Europa, a oavijje bet degaset da Vro-Japan war-dro [[800]]. Implijet e veze ar reizhiad er steredouriezh hepken pe dost betek 1876, nebeut amzer goude ma oa degemeret an [[Deiziadur gregorian]] gant Bro-Japan en un doare ofisiel. [[Fukuzawa Yukichi]] zo unan eus ar re o deus bet ar muiañ a bouez en diviz da zegemer ar reizhiad-se da envel deizioù ar sizhun. Dont a ra an anvioù diwar anvioù ar pemp planedenn a c'haller gwelet gant an daoulagad hepken, anvet o-unan diwar pemp elfenn ar brederouriezh sinaat (aour, prenn, dour, tan, douar), ha diwar anv al Loar hag an Heol ([[yin ha yang]]). <!--On the origin of the names of the days of the week, also see [[Week-day_names#East_Asian_Seven_Luminaries|East Asian Seven Luminaries]].-->
 
{| class=wikitable
Linenn 109:
|}
 
E Bro-Japan ae vez rannet rannivez ar mizioù e tri frantad 10 devezh tamm-pe-damm. pepPep hini zo anvet ''jun'' (旬). Ar c'hentañ eo ''jōjun'' (上旬); an eil, ''chūjun'' (中旬); an diwezhañ, ''gejun'' (下旬). ImplijeteImplijet e vezont alies da ober anv eus ar mare en un doare resis. Da skouer : "Alies e vez ar wrez-se e ''jōjun'' miz Ebrel"; "Emeur o c'hortoz ur votadeg e ''gejun'' ar miz-mañ."
 
 
==Deizioù ar miz==
 
*Pep devezh eus ar miz en deus un anv dezhañ e-unan savet en un doare direoliek, peurliesañ diwar anvioù niver an devezh :
 
{| class=wikitable