Mumbai : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Luckas-bot (kaozeal | degasadennoù)
D r2.7.1) (Robot ouzhpennet: bcl:Mumbai
D clean up using AWB
Linenn 1:
{{Kempenn}}
 
[[Skeudenn:Gateway_of_IndiaGateway of India.jpg|250px|thumb|right|"Dor India" e '''Mumbai''']]
 
'''Mumbai''' ('''{{lang|mr|मुम्बई}}    '''e [[marateg|marathi]], distaget /ˈmumbəi/), anvet gwechall '''Bombay''', eo kêr-benn stad [[Maharashtra]], e kornôg [[India]]. E [[2006]] e oa war-dro 13 milion a annezidi e kêr, ha tost da 20 milion a dud a oa o chom e tolpad-kêrioù Mumbai, ar pezh a ra anezhi unan eus an dek kêr vrasañ er bed.
Linenn 23:
 
Meur a gudenn vez e Bombay war ur sav poent dennel kement war sav poent an endro naturell. Evel holl-lec'h e India, en deus Bombay kudennoù sokial bras dre an dizingalder arc'hantell met ivez war saotradur an endro dre an industriezhioù hag saotradur an dourioù gant lastez ar c'hêr.
Memes ma vez Bombay ur c'hêr pinvidik a-walc'h, chom a ra an ul lodenn all paour-kenañ hag gant un difoc'h spontus a live bevañ. Da gentañ war ar sav poent denel e za ar boblañs war gresk met ivez an niver a zilabour ivez, kement ma vez diaes lavar ur sifr resis. Ar boblañs a kresk dre an divroañ eus ranvroioù all evit kavout ur vuhez welloc'h met pa e eruont, al lodenn brasañ eus outo a zo kaset el lochenaoueg vras, Dharavi. Goude-se diwar kudennoù an endro e vez kavet saotradurioù a-bep seurt. Saotradurioù an dourioù a zo an hini brasañ dreist-holl er c'harterioù paour e-lec'h ma vez ket laket ur sistemmreizhiad skarzhañ al lastez hag an dourioù implijet. Memes el lec'hioù 'lec'h ma vez ur sistemmreizhiad, e vez peurliesañ en ur stad fall ar sistemoùreizhiadoù dreabalamour d'an touloùtoulloù en tuelennoù kas hag dre urd'ar puradur nan echudiglok. An dour lastez-se a echu ebarzhe-barzh ar stêrioù hag an tachenoù dour dindan douar en urun vezañdoare dajerus evit kement boud-bev (loened, tud ...). DaOuzhpenn eilse hagez daeus zrede saotradur e vez kavet en aer, evel an dioksid karbon pe dre an trouzioù hag a vez kavet dreist -holl e lec'h ma vez an industrioù hagha war an hentoù kreiz-kêrkreiskêr. An industioù aliesembregerezhioù a saotrontsaotr alies an dour met ivez an aer dre o vogedoùmogedoù trenk pe chimik dre vras. War an trafik otoioù a vez efed aran vankdiouer a plasblas e Bombay. Dre ma vez ket a-walc'h a plasblas ere gêr,kêr ez eo bihan an hentoù zo bihan. Diwar-Abalamour da se e vez stanket an trafik pa vez an eurioù labourat hag amañeno are gazoùvez distaolet kalz gaz gant an otoioù a vez bras en urhep ouzhpennañdisoñjal an trouz a vez ganto.
 
== Perak e kresk ar boblañs ? ==
 
Diwar an 11 914 393 a annezad e 2001, deduethe edeus deusjedet ar World Gazetteer e vefe 13 662 885 annezad e 2008 en ur vezañ spis a-walc'h hag evit ur goread 603,4  km. Neuze ar poblañs a vefe war-dro 22 000 annezad/Km, ar pezpezh a ro ur polbañsbolañs stank-kenañ e koñdisionoù fall evit an hanter eus anezho. Padal ar c'hoñdisinoù bevañ a zo uhel e -keñver restepeurrest India, ar pezpezh a digasatiz kalz a dud eus ran-vrioùrannvrioù all een India da zont e kêr. Ar pez a c'hell lakaat da skouer pennañbennañ eus ulal live bravmat a vuhez aeo zoar alfed livema eusoar 86 % aeus dudan a wardud skrivañ aha lenn, uheloc'h eget ar c'heidenngeidenn broadellvroadel. Diwar ar sifroù roet e vez 50 % eus ar c'hesk demografel diwar ar red poblañs deus ar ran-vrioùrannvrioù/ muioc'h eget ur million a zuddud etre 1991 ha 2001. Lod eus ar statistikourien a lavar e vo Tokyo elecerlec'hiet Tokyo gant Bombay evel ar gêr ar muiañ poblet eus arer bed a-benn 2020.
Ar red poblañs-se a digaszigas kudennoù lojañ dre ma vez ket kavet kalz a plas evit krouiñ lojamantoù digas a rahag e vezlaka keroc'hpriz al lojamantoùlojerizoù a chom da greskiñ. An disoc'h a vezzo ez eusa un hanter eus poblañs Bombay a za da vevañ e lochenaouegoùlochennouigoù memes mapa c'hounezont arc'hant dre o labour, ul labour a vez peurliesañ pell eus o lec'h bevañ neuze implijoutRediañ a reontra anezhe da implijout an transportoùaraezioù edezougen kumunboutin hag a ro ur red transportoù fall iskis.
 
Meur a relijion hag a sevenadur a vezzo e Bombay diwar ar meskaj a poblañsdud deus ranvroioù disheñvel ha neuzehag e vez gwelet religionoùrelijionoù a bep seurt evel an [[Hindouegezh]] (80% eus ar polblañs ), an [[Islam]] (14 %), ar [[kristeniezh |gristeniezh]] hag ar relijionoù Jain ha Sikh (2,5 %). EnRet ureo ouzhpennañkontañ dreouzhpenn vraswar-dro 100 000 Parsi, hagha 500 000 BoudeiennBoudaad, yudevyuzevien hag ar re hep religionrelijion.
WarC'hoarvez a ra ar yezhoùmemes eotra gant ar memes-trayezhoù. Ne zN'eus ket a megalopolennoùvegalopolennoù all een India e lec'h ma vez liesyezhellkement a yezhoù hag e Bombay. Ar yezh komzetañar muiañ komzet e Bombay a zo ar Marathi[[Marateg]], yezh officiel ar Maharashtra, evel an Indi[[hindeg]], ar Gujartati hag ar [[Saozneg]]. Bez' ez eus memes ur ranyezhrannyezh, ar Bambaiya hag a zo ur meskaj etre ar MarathiMarateg, an Indihindeg hag arsaoznek Saoznekan IndouizHindouiz, implijet alies war arer straedoù. Met memestra eo ar Saozneg a chom ar yezh pennañ ebarze-barzh ar vuhez economikel hag a vez implijet tost en holl burevioùvurevioù.
 
== Lochennaouegoù ==
 
Al lochenaouegoù a zo niverus e Bombay dre ma c'heskkresk ar poblañsboblañs muioc'h muiñ-mui e c'hesk an niver a lasrtezlastez-kêrioù-se ivez. Ar-re mañ a zo disocDisoc'h an divroañ int, gant muioc'h eget an tri c'hard eus an divroerien a zo rediet da vont da bevañ e kêrioù lastez dre ma ne zeus ket a-walc'h a plasblas evit krouiñ lojamantoù dereat memes mapa vez arc'hant gant an divroerien. Al lochennaoueg brasañ eus India ha memes eus Azia a zo e Bombay, hini Dharavi a zo ul lochenaoueglochennaoueg agant 214 hectar gantdindani ha 300 000 den o vevañ ennañenni. EvitGallout a reer keñveriañ, bezetgant kêr naonedNaoned, 282 853 annezad enni. setuSetu eo kalz brasoc'h eo ul lochenaoueglochennaoueg e Bombay eget ur c'hêr ekêr-benn Breizh. Lec'hiet vez anezhañint e su hag ere c'hornog euskornôg Bombay, etre an uzinoù gwiaderezh kozh gwiad hag an aerborzh. Tremenn a ra ennañdrezañ un hent-houarn hag a servij da gas an danvez gwiad produet gant an usinoù e Mulund, Thane hag e kêrioù all evitda bezañvezañ treuzfeurmet. An dud e Dharavi a laboure en uzinoù-se setu n'eo ket evit netra ez eo bet savet al lochenaouegellochennaoueg el lec'h-se. Met bremañ e vez seretserret an uzinoù neuze an dud a vez ar wech-mañ paour da vat dre ma vez pouezhusocpouezusoc'h industriindustriezh ar filoù.
Ar gudengudenn nevez a sav bremañ hag a zo souezhus a digredabledigredus a zo gwerzh al lochenaoueglochennaoueg evit 2,3 miliards a dollar gant aran c'hêrti-kêr. Ma vez graet an afer gant ur prener e vo skarzet al lochennoù evit lakaat naetnaetaat al lec'h (puraat an douaroù ) hag adlojet e vo ul lodenn brasañ eusvrasañ an dud e lojamantoù nevez hag a vo krouet. Neuze krouetKrouet e vo skraberien oabl evit lakaat burevioù aha lojamantoùlojerisoù evit an dud a ranrenk etre hag an dud pinvidik gant aezamatoù hep disoñjalaezamantoù, skolioù, hospitalioù hagha deustacchennoù un akipamant e sportelsport. B'ezBez e vo memes un dachenn Golf. Ar chantersantier a pado dre-vras 7 vloaz.
DeusEvit ar pezh a sell ouzh an dud , b'ez e vo 57 000a famih deuseus Dharavi, neuzeda lâret eo 300 000 a zuddud, a vo ret dezhe bezañ adlojet e studioioù en dachenn, met ret eo bezañ enrollet el lochenaoueglochennaoueg abaoe 19951995da gaout ar gwir-se. Prezidant gevredigezhkevredigezh etrbvoadel an annezadourienannezidi lochenaouegoù etrevoadellochennaouegoù, aA. jockinJockin, a lavar e chomo un dek mil annezad bennak hag n'eno defedo ketlojamant ul lojamantebet. Rediañ a reoray d'an dud-se montda vont da vevañ diezadarre addare en ulda lec'h all.
Ar p'ezpezh ne vo ket assantetasantet gant tud-zo eo e vefe kemeret tud al lochenaouegoùlochennaouegoù evel amprevaned hag a reoroio c'hoashoazh acarc'hant da gouvernamantgouarnamant ar Maharashtra. Lavaret vez gant architektouran tisavour, Mukesh Mehta, e vo ar c'heizennadgreizennad-se un danvez denel hag acarc'hantel. M.Mehta a hunvre d'en ur banlevbannlev eo lecdo c'hhoant antud dud erar bed o do c'hoantda adkopiañ.
HenebetEnebet vez ouzh ar projedraktres-mañ gant tud al lochenaopueglochennaopueg rak bevañ a reont madmat evitoenno. rak krouetKrouet o deus un ekonomiezh diabarzh hag a zaya madmat en-dro met dreist -holl e c'hell bevañ an dud nemetdiwar deus-se hepken, gant artizaned evel tud a ra podoù-pri pe artizaned war ar kivijerezhkivijerien.
Dharavi a zo ken anavezet hageoma deuetteuas eno ar prinspriñs CharlesCharlez, ha tud a uhel renk haguhel ha touristed dedenetdedennet gant an difordiforc'h a pinvidigezhioùbinvidigezh en e India. An erconomiezhekonomiezh a zo dedenus rak, da skouer, ar merc'hed a ra matalasennoù evit bezañd'o gwerzetgwerzhañ er marc'had pe c'hoazh e vez gwelet tud oc'h ober traoù gant piripri (podoù, pladoù...). An ekonomiezh-se a zo brav ivez war sujed an ekologiezh.
Lavaret vez e kontrol gant tud o tont eus kêr e vez an industriindustriezh-se un industiindustriezh hagahag a saotr an dourioù. OuzhpenndaOuzhpenn-se e vez fall an trafik gant tout an dud -se hagha ane vez ket sikouret gant geografiezh Bombay gant an dourioù o troc'hañ anezhi.
Efedoù al lochenaoueglochennaoueg e oeo diwar -goust dreit-holl gant prizioù uhel ar burevioù hag ar lojanatoùlojanantoù. Da skouer ere c'harterkarter an aferioù, Nariman a zo ar pempvet karter kerañ er renk broadelvro, just a-raok waestWest End city eus Londrez hagha kreiz eus Tokyo. EbarzhE-barzh ur c'harter madmat, unur apartamantranndi eusa 4 pezchombod, gantdezhañ 100 metrad karezkarrez a vez feurmet 300 000 roupi bep miz (5 500). En ur vloazhvloaz, ar feurmidigezhfeurm en deus pignetkresket eus 45%.
 
== Dizingalded etre ar renkadoù sokial dre arer film « Slumdog Millionaire » ==
Slumdog Millionaire a zo bet filmet e 2008 ware kêr Bombay ha gounezet en deus meur a briz evel 4 Golden Globe, 7 BAFTA, 8 oscars. Graet eo bet diwar ur senario aeus Simon Beafoy kaset eo bet da benn gant Danny Boyle. Goude ma'z eo bet skignet er sinema, tabuterezh ae savas tabut diwar ar menozhioù-benn kudennoù Bombay, diwar-benn al lochenaouegoùlochennaouegoù met dreist-holl wardiwar-benn an ampledar c'hemm aer binvidigezhioùbinvidigezh etre an dud pinvidik hag ar re baour.
Kontañ a ra ar film istor un den baourpaour hag a vev e lochenaoueglochennaoueg Bombay e Dharavi, gant ur gopr servijour te, paotr an te, en ur embregerezh servijoù ar bellgomzerezhpellgomzerezh. Un devezdevezh e zizoloastizolo « Qui veut gagner des millions? » war ar skinwell ha diwar an taol-mañ, donte a reasteuas da vezañ plijet-treran gant houmañ. KemennKement ha ken bihan ma bellgomzas da glask bezañlakaat enskrivete anv en d'un abadenn. Gant chañs e gounezasc'hounezas an enskrivadur met ne ouie ket ar pezpezh a erufeerrufe dezhañgantañ. Mont a reas d'an abadenn aha respont a reareas sdd'ar goulennoù unannan aeil unannwar-lercc'h egile. Goulennet e oa digantañgantañ goulennoùtraoù diaes a-walc'h, met dont a rae a-benn en ur envoriñ e lodennoù resis eus e vuhez, gantoa-drugarez dezho e deuasteuas a-benn da respont d'ar goulennoù memes daoust ma oa anklaske abadennerar a-enepc'hasour mae lakaat dad vezañ gounezfekoll. Amañ e vez gwellet an dizemglev etre ar re baour hag ar re binvidik arouezetaroueziet gant an abadenner. An abadennerHnnezh a gasaslaka herzhel an denharoz dirakgant ar polis evit truchereztrucherezh memes ma oa gevier. Ar gwirionezwirionez a gounezas memestra a laosket eoe oa an betharoz da vont gant e vilion a Euroeuroioù. An den a vevas goude-se gant e vignonez.
Er film-se e vez kuzetkuzhet meur a arouez d'eus ar c'hudennoù sokial a vezzo duhondu-hont. Ar pezpezh a roas memes kudennoù d'an aktourien. Unann eus tudenn haganezhe a rae un haroz a zo betoa distrujet e zidi dezhañ.
 
[[Rummad:Kêrioù India]]
[[Rummad:Maharashtra]]
 
{{Liamm PuB|en}}
Linenn 56 ⟶ 54:
{{Liamm PuB|mr}}
{{Liamm PuB|zh}}
 
[[Rummad:Kêrioù India]]
[[Rummad:Maharashtra]]
 
[[af:Moembaai]]