Troia : diforc'h etre ar stummoù

'''Troia''', Τροία ''Troia'' pe Ίλιον ''Ilion'' e [[henc'hresianeg]], '''Troia''' pe '''Ilium''' e [[latin]], a zo ur [[keoded|geoded]] [[vojenn]]el a c'hoarvezas [[brezel Troia]] dirak he mogerioù hervez an ''[[Ilias]]'' dreist-holl, unan eus an daou [[barzhoneg|varzhoneg]] [[meurzanevell]]ek lakaet dindan anv [[Homeros]].

 

 

Pa oa an [[impalaeriezh roman|impalaer roman]] [[Aogust (impalaer)|Aogust]] o ren e oa bet diazezet eno ar [[keoded|geoded]] nevez ''Ilium'' a vleunias betek krouidigezh [[Kergustentin]], a reas dezhi digreskiñ e-pad [[Impalaeriezh roman ar Reter]].

 

Lod a soñj e c'hellfe ar geoded-se bezañ ''Wilusa'', ur gêr meneget e testennoù [[hittiteg|hittitek]]. Marteze e teufe ''Wilusa'' eus ''Wilion'', un anv tost ouzh hini ''Ilion''.

 

==Troia er vojenn==

 

Hervez [[mitologiezh Hellaz]] e oa Troia kêrbenn [[rouantelezh]] Troia, war [[aod]] [[Anatolia|Azia-Vihanañ]], ur vro henc'hresian anezhi ha pinvidikaet gant ar c'henwerzh. Difennet e oa gant [[moger]]ioù divent, ma soñjed n'halle ket bezañ kemeret gant un arme.<br>

Kredet e veze e tiskenne [[tiern]]ed Troia eus [[Dardanos]], mab da [[Zeus]] hag [[Elektra]]. Hervez an Henc'hresianed e teue Dardanos eus [[Arkadia]], met ar Romaned a lavare e oa deuet Dardanos eus [[Italia]] a-raok mont da enez [[Samotrakia]] e lec'h ma veve [[Teukros]] a roas unan eus e verc'hed da zimeziñ d'e ostiz.<br>

Mab-bihan Dardanos, Tros, a roas e anv d'ar rouantelezh savet diwar trevadennerezh an aodoù e-tal Samotrakia. Ilos, mad Tros, a diazezas, sañset, keoded Ilion e oa roet gant [[Zeus]] ar [[Palladium]]. Gant [[Apollon]] ha [[Poseidon]] e oa bet savet ar mogerioù-difenn diwar goulenn [[Laomedon]], mab da Ilos ar yaouankañ, met nac'hañ a reas Laomedon paeañ e dle ha beuzet e voe an [[tolead]] gant an dour mor kaset gant Poseidon. Hemañ a c'houlennas ma vefe aberzet ar merc'h yaouank Hesione en ur c'has anezhi da vezañ debret gant un [[aerouant]] mor a lazhas ivez an dud o chom war ar maez.<br>

[[Herakles]] a lazhas Laomedon hag holl e vibien nemet [[Priam]] a zeuas da vezañ [[roue]] Troia. Aloubet e oa bet Troia e-pad e ren hervez ar [[mojenn|vojenn]] (Sellet ouzh [[Brezel Troia]]).

 

==Tud Troia==

Troianed brudet :

 

[[Menez Ida]] en Azia Vihan <!--is where Ganymede was abducted by Zeus, where [[Anchises]] was seduced by [[Aphrodite]], where Aphrodite gave birth to Aeneas, where Paris lived as a shepherd, where the nymphs lived, where the "[[Judgement of Paris]]" took place, where the Greek gods watched the [[Trojan War]], where [[Hera]] distracted Zeus with her seductions long enough to permit the Achaeans, aided by Poseidon, to hold the Trojans off their ships, and where Aeneas and his followers rested and waited until the [[Greeks]] set out for [[Greece]]. The altar of [[Panomphaean]] (‘source of all oracles’) was dedicated to [[Jupiter the Thunderer]] (''Tonatus'') near Troy. [[Butrint|Buthrotos]] (or Buthrotum) was a city in [[Epirus (region)|Epirus]] where [[Helenus]], the Trojan [[seer]], built a replica of Troy. Aeneas landed there and Helenus foretold his future.'''-->

*Troia II 2600-2250 (Anatolian ar c'hornog EB 2)

*Troia III 2250-2100 (Anatolian ar c'hornog EB 3 [kozh])

*Troia V: [[20th century BC|20vet]] &ndash; [[18th century BC|18vet]] kantvet kent J.-K (Anatolian ar c'hornog EB 3 [diwezhañ]).

*Troia VI: [[17th century BC|17vet]] &ndash; [[15th century BC|15vet]] kantvet kent J.-K.

===The ''Ilias'' as essentially historical===

Another view is that Homer was heir to an unbroken tradition of epic poetry reaching back some 500 years into Mycenaean times. In this view, the poem's core could reflect a historical campaign that took place at the eve of the decline of the Mycenaean civilization. Much legendary material would have been added during this time, but in this view it is meaningful to ask for archaeological and textual evidence corresponding to events referred to in the Iliad. Such a historical background gives a credible explanation for the geographical knowledge of Troy (which could, however, also have been obtained in Homer's time by visiting the traditional site of the city) and otherwise unmotivated elements in the poem (in particular the detailed [[Catalogue of Ships]]). Linguistically, a few verses of the Iliad suggest great antiquity, because they only fit the meter if projected back into [[Mycenaean language|Mycenaean Greek]], suggesting a poetic tradition spanning the [[Greek Dark Ages]]. Even though Homer was Ionian, the Iliad reflects the geography known to the Mycenaean Greeks, showing detailed knowledge of the mainland but not extending to the [[Ionian Islands|Ionian]] islands or [[Anatolia]], which suggests that the Iliad reproduces an account of events handed down by tradition, to which the author did not add his own geographical knowledge.

 

==Troia evel mammenn mojennoù==

*[[Marc'h Troia]]

*[[Oadvezh an arem]]

 

==Liammoù diavaez==

**[http://homepage.mac.com/cparada/GML/Troy.html the Troad] (gant ur skeudenn eus ur patrom eus Troia II)

**[http://perso.orange.fr/istanbul/circuit_turquie_voyage_culturel_asie_mineure/TROIE Skeudennoù eus Troia]

 

[[Rummad:Lec'hienn arkeologel]]

[[Rummad:Glad bedel]]

[[Rummad:Kêr aet da get]]

 

[[af:Troje]]