Pab : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Linenn 1:
{{LabourAChom}}
[[Restr:Pope Benedictus XVI january,20 2006 (2) mod.jpg|thumb|right|200px|Ar pab [[Benead XVI]]]]
'''[[Pab]]''' ([[liester]] : ''pibien'') eo an titl a vez roet da eskob an Iliz katolik kêr Roma en Italia.
Talvezout a ra kement ha "Tad". War-lerc'hiad sant Pêr war sez eskobiezh Roma ez eo. Abalamour da se ez eo mestr war an Iliz katolik penn-da-benn, karget maz eo bet sant Pêr gant Jezuz-Krist "Simon-pêr Te eo Maen ha war ar maen-se e savin va Iliz" (Mazhev, 16, 18).
An [[Iliz katolik roman]] hag he [[gouarnamant]], dezhi [[eskob]] [[Roma]] en he fenn a vez anvet ivez "An Tad santel", "Hon Tad santel ar pab" ; anavezetoc'h eo hemañ dre an anv a "Pab" gant an dud n'int ket katoliked. Ur penn speredel evit ar gatoliked koulz hag ur penn politikel, mestr ur riez, ar [[Vatikan]], eo. Hiziv eo [[Benead XVI]] ar pab katolik, dilennet d'an [[19 Ebrel|19 a viz Ebrel]] [[2005]] d'an oad a 78 vloaz.
E 1995 e oa deuet ar Pab Yann-Baol II da Vreizh e Santez-Anna Wened. Ar wech kentañ eo e teue ur pab e Breizh, ur vro anavezet evit bezañ bet ur vro gristen-tre, bet pourchaset d'an Iliz an hanter eus he misionerien e deroù eus an 20 vet kantved.
Ur galloud hollvedel en deus war an Iliz : envel an eskibien a ra ha o zerriñ diouzh o c'harg a c'hell ober ivez, kemendall.
Dreist-holl en deus ar garg da c'houarn, da unaniñ ar fideled, d'o c'helenn dre gelc'helennoù.
Gant Yann-Baol II ez int krog da weladenniñ ar broioù, hag e vod engroezioù bras, ar re vrasañ bet gwelet biskoazh; evel JMJ er Filipinez gant 5 milion a dud bodet en-dro dezhañ.
 
E brezhoneg, pa reer anv eus ar '''[[Pab]]''' ([[liester]] : ''pabed'' pe ''pibien'') e komzer peurvuiañ eus penn an [[Iliz katolik]], eskob kêr [[Roma]] en Italia. Roet eo vez an titl-se da veur a benn [[iliz kristen]] all ivez.
Anvet e vez ivez "Vikel ar C'hrist", da lavarout eo, evit ar gatoliked, derc'houezer ar C'hrist e-unan war an Douar. Un bongoel eus ar feiz kristen ez eo krediñ n'hell ket faziañ ar pab pa vez oc'h embann artikloù eus ar feiz en ur implij ur stumm diskleriañ resis. Ar wech diwezhañ m'en deus komzet evel-se a oa e 1950 p'en doa embannet bongoel Pignidigezh pe Hunidigezh ar Werc'hez Dinamm Vari.
Dont a ra ar ger Pab eus al latin papa hag eus ar gresianeg πάππας, ''pappas'' zo ur ger bugel a dalvez kement ha "Tad"<ref>{{cite web|url=http://education.yahoo.com/reference/dictionary/entry/pope |title=American Heritage Dictionary of the English Language |publisher=Education.yahoo.com |date= |accessdate=2010-08-11}}</ref><ref>{{cite web|url=http://artfl.uchicago.edu/cgi-bin/philologic/getobject.pl?c.51:9:99.lsj |title=Liddell and Scott |publisher=Artfl.uchicago.edu |date= |accessdate=2010-08-11}}</ref>. Hiziv eo [[Benead XVI]] ar pab katolik. Dilennet e oa d'an [[19 Ebrel|19 a viz Ebrel]] [[2005]] d'an oad a 78 vloaz.
 
== En Iliz katolik ==
Talvezout a ra kement ha "Tad". War-lercWarlerc'hiad [[sant -Pêr]] wareo sez eskobiezheskob Roma ez eo. Abalamour da se ez eo mestr war an Iliz katolik penn-da-benn, karget mazma'z eo bet sant Pêr gant [[Jezuz-Krist]] eus an Iliz hag eus he [[gouarnamant]]<ref>"Simon-pêr Te eo Maen ha war ar maen-se e savin va Iliz" (Mazhev, 16, 18)</ref>.
Ur penn speredel eo evit ar gatoliked koulz hag ur penn politikel, mestr ur riez, ar [[Vatikan]].
Ur galloud hollvedel en deus war an Iliz : envel an [[eskob|eskibien]] a ra hahag o zerriñ diouzh o c'harg a c'hell ober ivez, kemendallkemend-all. Dreist-holl en deus ar garg da c'houarn, da unaniñ ar fideled, d'o c'helenn dre gelc'hlizherioù.
Gant Yann-Baol II ez inteo krogkroget ar bibien da weladenniñ ar broioù, hag e vodvodont engroezioù bras, ar re vrasañ bet gwelet biskoazh; evel JMJ er [[Filipinez]] ganta vodas 5 milion a dud bodet en-dro dezhañ.
 
"An Tad santel", "Hon Tad santel ar pab" a ra ar Gatoliged anezhañ met anavezetoc'h eo hemañ dre an anv a "Bab" hepken gant an dud n'int ket Katoliged. Anvet e vez ivez "Vikel ar C'hrist", da lavarout eo, evit ar gatoliked, derc'houezerkannad ar C'hrist e-unan war an Douar. UnUr bongoelpenngelennadur eus ar feiz kristen ez eo krediñ n'hell ket faziañ ar pab pa vez oc'h embann artikloù eus ar feiz en ur implijimplijout ur stumm diskleriañ resis. Ar wech diwezhañ m'en deus komzet evel-se a oa e 1950 p'en doa embannet bongoelpenngelennadur Pignidigezh pe Hunidigezh ar [[Gwerc'hez Vari|Werc'hez Dinamm Vari]].
 
E 1995 e oa deuet ar Pab Yann-Baol II da Vreizh e Santez-Anna Wened. Ar wech kentañ eo e teue ur pab e Breizh, ur vro anavezet evit bezañ bet ur vro gristen-tre, bet pourchaset ganti d'an Iliz an hanter eus he misionerien e deroù eus an 20 XX{{vet}} kantved.
 
== Ar Bibien en ilizoù kristen all ==
Pa vez kaoz eus ur pab e brezhoneg hep meneg all ebet e vez kaoz eus ar pab katolik atav.
Bez ez eus "Pibien" pe "Pabed" all, ma karer, met ne vezer ket boaz d'ober anv anezho e brezhoneg dre maz int Pennadurezhioùpennadurezhioù eus ilizoù kristen all, hep kalz a zarempred gant hor bro.
 
* [[Iliz ar Gopted,]], [[Chenouda III]], pab ar Gopted en he fenn
Linenn 17 ⟶ 23:
* Un nebeud [[ilizoù reizkredennour]] zo ur pab en o fenn ivez. Da skouer, Iliz reizhkredennour Aleksandria, zo [[Teodor II]], pab hag [[uheldad]] en he fenn.
 
== Notennoù ==
 
<references/>
 
== Sellet ivezh ouzh ==
 
* [[Roll ar bibien]]
* [[Vatikan]]
Adtapet diwar « https://br.wikipedia.org/wiki/Pab »