Stumm eus an 11 Gou 2011 da 03:13 kemmañ EmausBot (kaozeal \| degasadennoù) 112 558 kemm D r2.6.4) (Robot ouzhpennet: pap:Tsunami kemmet: fa:آب‌تاز ← Kemm kent		Stumm eus an 25 Gwe 2011 da 20:13 kemmañ dizober Dominiko (kaozeal \| degasadennoù) 175 kemm un tsunami → ur tsunami ("ur" a vez implijet gant ar gerioù tsunami ha tsar) Kemm nevesoc'h →
Linenn 1: {{LabourAChom}}{{Kempenn}} UnUr '''tsunami''' a zo un heuliad gwagennoù krouet en dour gant ur stroñs hag a zilec'h an tevder dour a-serzh. C'hoarvezout a ra tsunamioù pe [[barr-reverzhi\|barroù-reverzhi]] da heul [[kren-douar\|krenoù-douar]], [[disac'hadenn\|disac'hadennoù]] douar, [[tarzhadenn volkanek\|tarzhadennoù volkanek]], tarzhadennoù a bep seurt, en o zouez korfoù kosmek evel ''mein-kurun'' ([[oablvaen\|oablvein]]), pe tarzhadennoù [[bombezenn nukleel\|bombezennoù nukleel]]. Gellout a ra digas distrujoù bras tre. == Orin ar ger == Linenn 8: == Argerzh == Peurvuiañ e vez degaset gant ur c’hren-douar pe tarzhadenn ur [[menez-tan]] (er [[Meurvor Habask]] alies). C’hoarvezout a ra un nebeud kilometroù diouzh an aod. Ne vez ket merzet en donvor, d’ar poent-se eo bihan ha gwan, met, pa erru war an aod e teu da vezañ nerzhus-kenañ, hag e vez distrujet pep tra war e hent. Ur wagenn vras evel-se a c’hell mont betek 800 km/h a-raok distrujadenn an aod. Seul nebeutoc’h eo don an dour, seul vrasoc’h e vo ar wagenn. Ar besketaerien a vez souezhet bras pa zistroont hag e kavont distrujet an holl draoù. Ur tsunami, krouet en [[Alaska]] gant ur c’hren-douar, en deus treuzet ar mor Habask evit erruout betek su [[Antarktika]]. Amzer o deus bet an dud da skarzhañ pell a-walc’h eus an aod. Ha ne teu ket anar tsunami eus an avel e-gis ar gwagennoù. Arabat kemmeskañ un Tsunami hag ur wagenn « sélérate » dre ma n’o deus ket ar memes orin. Gallout a reer gwelout e vo unur tsunami ma ‘z eus : * Ur c’hren-douar bihan pe bras, Linenn 23: [[Skeudenn:2004 Indonesia Tsunami Complete.gif\|frame\|Tsunami ar 26 a viz Kerzu 2004]] == Disoc’hoù unur tsunami == * An dud paket en unur tsunami a c’hell bezañ skoet gant an objedoù bet kaset gant anar tsunami pe a c’hell bezañ bountet feuls tre a-benn objedoù all : an dud a c’hell mervel war an taol pe bezañ beuzet. * Tud a c’hell bezañ stanket dindan dismantroù an tiez pe a c’hell bezañ kaset er mor don hag e varvont (beuzet gant ar skuizder, dre chom hep evañ…). * Goude e teu gwagennoù all (bihanoc’h) a zo dañjerus ivez hag a c’hell lazhañ kalz tud. * Kalz a zistrujoù a vez kaset gant un Tsunami, dreist-holl ma ‘z eo ur bro paour ha ma ne vez ket boaz an dud gant seurt kudennoù. * Goude anar tsunami e c’heller ivez kaout kudennoù bras :<br /> Klenvedoù, <br /> Saotret eo an dour propr, <br /> Linenn 36: ** Kollet pinvidigezhioù an dud… == Bevañ gant riskl unur tsunami == E Hawai eo savet an tiez a zo e kichen ar mor war pilotis evit résister. El lec’hioù ma c’hell c’hoarvezout un Tsunami e vez desket d’an dud an traoù a bouezh d’ober evit skampañ kuit, evit en em gwareziñ… Lakaet e vez panelioù evit sikour an dud da gemer an hent mat da vont er goudor ma ‘z eus unur tsunami… Labourat a ra ar skiantourien, ar gouarnamantoù hag ar strolegezhioù lec’hel evit aozañ ur réseau da zetektiñ unur tsunami o erruout, a-benn kelaouiñ ar bobl. Ma ‘z eus unur tsunami o erruout e rank an dud mont en uhelder evit éviter ar gwagenn (war toenn un ti, ur wezenn, ur colline…). An divezatañ tra d’ober eo en em stagañ ouzh un objed o flotiñ er mor. 80% eus anar tsunamioù a c’hoarvez er Meurvor Habask. N’ ez eus nemet Tsunami ar 24 a viz kerzu 2004 a n’eo ket erruet er Meurvor Habask. == Ur Megatsunami == Ur megatsunami a zo unur tsunami gant gwagennoù uheloc’h eget 100 metrad a uhelder. Ur megatsunami a c’hell goloiñ gant dour ur c’hevandir a bez. Ne c’hell ket ur seism krouiñ ur megatsunami, ne c’hellfe nemet ur meteorit bras kenañ o kouezañ er mor pe ur menez a bez o kouezañ er mor krouiñ ur megatsunami.

Tsunami : diforc'h etre ar stummoù