Mithridates Eupator : diforc'h etre ar stummoù
Pajenn nevez : thumb|250px|Skeudenn eus ar roue Mithridates VI gant neuz [[Herakles. Marmor, prantad an Impalaeriezh roman (1añ kantved goude J.-K.)]] [[R... |
(Disheñvelder ebet)
|
Stumm eus an 29 Her 2011 da 12:32
Mithridates VI pe Mithridates Eupator (da lâret eo an hini en deus un tad nobl) pe Mithridates Veur (Megas) a ao ganet war-dro 132 a-raok J.-K. ha mervel a reas e 63 a-raok J.-K.. Roue rouantelezh Pontos hag Armenia-Vihanañ e oa, e norzh Anatolia (Turkia hiziv), eus 120 a-raok J.-K. da 63 a-raok J.-K. Brudet eo Mithridates evel unan eus enebourien dañjerusañ Republik Roma hag evel unan eus ar re a reas ar muiañ berzh. Brezeliañ a reas a-enep tri eus brasañ jeneraled eus diwezh Republik Roma e-pad Brezelioù Mithridates: Lucius Cornelius Sulla, Lucullus ha Pompeius. Mab e oa da Vithridates V Evergetos, roue Pontos, a oa bet kevredad Roma e-pad trede brezel Kartada. Orin an anv "Mithridates" zo latin. Mithradates (Μιθραδάτης) a oa skrivet war enskrivadurioù ha pezhioù moneiz ar roue, eus an henberseg Mithradatha, "donezon eus Mithra".
Les débuts
Mithridates a oa bet ganet war-dro 132 a-raok J.-K. e Sinope. Muntret e voe e dad, moarvat war urzhioù e vamm, Laodike VI, war-dro 120 a-raok J.-K.. Heuliet e voe ar marv-se gant ur c'hevezherez kriz en-dro d'ar roue yaouank en doa aon evit e vuhez hag a repuas er chase hag er studi (Komz a rae, a-hervez, 22 pe 25 yezh). Reiñ a ra c'hoant an aergelcc'h-sedezhañ da anavout ar binimoù hag an enepkontammoù a veze implijjet en un doare peurvat ha da zont da vezañ dic'hloazus ouzh o efed. Hervez ar vojenn e vefe deuet a-benn da vezañ dic'hloazus dre forzh kemer polifrennoù kontamm en un doare ingal.
Ar roue alouber
Kemer a reas ar galloud e 111 a-raok J.-K. o lakaat e vamm hag e vreur Mithridate C'hrestos (an hini olevet) e prizon. Aloubiñ a reas Bosforos Kimmeria e 107 a-raok J.-K. ha didronañ roue Kappadokia, Ariobarzane, e 94 a-raok J.-K. gant harp Tigranes II, roue Armenia. Goude se e rann Paflagonia gant Nikomedes IV Philopator, roue Bitinia e 94 a-raok J.-K. a-raok argas hemañ ha kemer e rouantelezh e 88 a-raok J.-K..
Ar Romaned a lakaas Ariobarzane Ier de Cappadoce war e dron en-dro e -92. Tarzhañ a reas ar brezel neuze (kentañ brezel Mithridates). E 88 kent J.-C., goude bezañ kemeret Bithynia, Mithridates a antreas e keoded Efezos ha sevel a reas holl C'hresianed Azia a-enep ar Romaned. Urzh a roas da lazhañ ar Romaned a veve en Azia-Vihanañ, hag e vije bet war-dro 80000 den lazhet. Goude se e tremenas e Bro-C'hres ma voe degemeret e letanant Arc'helaos evel un dieubaer.