|
:''Ar pennad-mañ a denn da enez Iwerzhon (''Éire'' en iwerzhoneg). Diwar-benn ar '''[[riez]]''' Iwerzhon pe Eire e anv , sellet ouzh [[Republik Iwerzhon]]''.
'''Iwerzhon''', pe ''Bro-Iwerzhon'' e brezhoneg ivez (''Éire'' en [[iwerzhoneg]]) eo an trede [[enez]]enn vrasañ en [[Europa]]. Emañ war ribl ar [[Meurvor Atlantel]]. [[Republik Iwerzhon]] (ez- ofisiel, '''Éire''' pe '''Ireland'''), a zo enni pemp c'hwec'hvedenn eus ar gorread ([[Su]], [[Reter]], [[Kornôg]], [[Gwalarn]]) hag ar peurrest a zo gant [[Norzhiwerzhon]], dindan [[Rouantelezh Unanet Breizh-Veur ha Norzhiwerzhon]] er [[Biz]].
[[Poblañs]] an enezenn a-bezh a zosav da war-dro 5,8 milion a dud : 4,1 milion e-barzh Republik Iwerzhon (1,6 milion e [[tolpad-kêr]] [[Dulenn]]) hag 1,7 milion e Norzhiwerzhon (0,8 milion e tolpad-kêr [[Belfast]]).
== Douaroniezh ==
[[Restr:Ireland physical small.png|frame|Gwelet a reer elfennoù 'zo eus [[torosennadur]] [[Iwerzhon]] war ar gartenn-mañ . (Sellet ivez ouzh [[:ImageSkeudenn:Ireland physical large.png|un doare brasañ]] gant muioc'h a ditouroù).]]
Ur [[plaenenn|blaenenn]] greiz gant [[aradennad]]où [[menez]]ioù bihan tro-war-dro eo enez Iwerzhon. Ar [[kern|c'herngern]] uhelañ, ar [[Carrauntoohill|Carrauntuohill]] ([[Iwerzhoneg]]: ''Corrán Tuathail''), a sav betek 1041 m. Ar [[stêr]] [[Shannon]], an hini hirañ (259 km) a red e-kreiz ar blaenenn hag he zraoñienn a droc'h ar vro e div lodenn. Gant an hinad gleb ha dous e kresk war an enezenn a-bezh ur struzh glas ([[prad]]où, [[geun]]ioù ha [[lann]]eier peurvuiañ) douret mat gant ar [[glav]]eier stank a-walc'h. Seut perak e vez graet eus Iwerzhon an ''Enez c'hlas'' pe an ''Enezenn glaz-[[emrodenn]]''. Gorread an enezenn a zo 84 079 [[km²]].
Rannet eo Iwerzhon e peder [[proviñs|froviñs]] istorel: [[Connacht]], [[Leinster]], [[Munster]] hag [[Ulster]]. En iwerzhoneg e vezreer anv eus ar 'Cúige' ( = pempvet). Gwechall e oa Connacht, Munster, Ulster, Leinster ha Meath, homañ a endelcendalc'he [[kontelezh]]ioù Meath, Westmeath ha Longford. Pelloc'h e voe divizet krouiñ 32 gontelezh evit melestradur ar vro. C'hwec'h kontelezh en Ulster a zo chomet dindan [[beli]] ar [[Rouantelezh Unanet Breizh-Veur ha Norzhiwerzhon|Rouantelezh-Unanet]], cheñchet an anv da ''[[Norzhiwerzhon]]'' pa voe rannet Iwerzhon e [[1922]]. E Republik Iwerzhon e vez doujet da [[harz]]où kozh ar c'hontelezhioù, nemet e [[Tipperary]] ha [[Dulenn]] hag a zo bet isrannet . Evit ar [[votadeg]]où, ar pastelloù-bro a vez savet diwar kontelezhioù rannet pe deuzietdeuzet gant ma vo doujet d'o harzoù dre -vras evel ma vez roet urzh gant ar Vonreizh. An 32 gontelezh a chom takadoù [[identelezh]] evit ar [[sport]]où hag ar sevenadur lec'hel.
An darn vrasañ eus an [[douar]]où a c'heller tennañ gounid diouto a zo e kontelezhioù ar c'hornôg. Aze emañ ivez ar menezioù brasañ ha kaerañ a sach meur a [[touristerezh|dourist]] evit bourrañ ouzh [[gweledva]]où plijus hag ar [[mor]] glas diharz.
== Tud brudetvrudet ==
* Skrivagnerien:
** [[Samuel Beckett]]
| 