Houarn : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
+Taolenn
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Linenn 9:
<div align="right"><small>[[Taolenn beriodek an elfennoù|Taolenn beriodek]]</small></div>
|}
 
An '''houarn''' a zo un [[elfenn gimiek]], '''Fe''' hec'h [[arouez kimiek]] ha '''26''' e [[niver atomek]].
 
Derc'henn [[atom]] an houarn 56 a zoeo an [[izotop]] stabilañ a c'haller kavout e-touez an elfennoù kimiek p'eo dezhañ an uhelañ eus an energiezh liammañ.
 
[[Kompozad]] pennañ [[derc'henn]] meur ar [[stered]]enn hag a [[planedenn|blanedenn]] eo an houarn, met p'eo an houarn an elfenn diwezhañ a c'hell bezañ krouet dre an teuziadur e kreiz ar [[stered]] seul m'eo dezho ur mas kevatal da 10 [[mas heol]] d'an nebeutañ, n'eus ket da ijinañ e teufe an houarn eus ur [[gwallreustl]] evel ur [[supernova]]. Kavet e vez ivez e meur a roc'hellgarregad e-barzh [[pluskenn an Douar]].
 
== Perzhioù ==
=== Perzhioù fizikel ===
Hervez an [[temperadur]] e c'heller kavout an houarn dindan meur a stumm allotropek. Er stadoù normal an [[aerwask]] hag ar temperadur eo an houarn ur [[solud]] [[kristal]]inek, dezhañ ur [[frammadur]] [[diñs]] gant ur c'horf kreizennet (houarn α), met pa'z yaa an temperadur ouzhpenn 950&nbsp;°C ez a da gristalloù diñs gant talioù kreizennet (houarn γ pe [[austenit]]) hag ouzhpenn 1 400&nbsp;°C ez a da gristalloù diñs gant ur c'horf kreizennet en-dro (houarn δ).
 
Un danvez [[feromagnetegezh|feromagnetek]] eo an houarn, da lavaret eo mae mirvir o [[reteradur]] nevez [[momed magnetek|momedoù]] e atomoù pa kouezhontgouezhont dindan levezon ur [[parktachenn magnetekvagnetek]] hagha n'eus ket mui anezhañanezhi pelloc'h.
 
{{Wikeriadur|houarn}}