Angled : diforc'h etre ar stummoù
Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
D r2.5.1) (Robot ouzhpennet: kk:Англдар |
astenn |
||
Linenn 1:
[[Restr:Angles, Saxons, Jutes in Britain year 600.jpg|thumb|300px|An Angled e Bro-Saoz, war-dro ar bloavezh [[600]].]]
Al latin ''Anglii''
▲Ur [[Germaned kozh|bobl c’herman]] e oa an '''Angled''' , a oa o vevañ e deroù ar milved kentañ war ribl mervent ar [[Mor Baltel]], er pezh zo [[Schleswig]] bremañ.
▲Al latin ''Anglii'', eo ar c'hoshañ stumm anavezet eus o anv a gaver e [[Germania]] [[Tacitus]].
Dont a reas neuze al lodenn-se eus Enez Vreizh da vezañ anvet ''Anglia'' e latin, hag ''Engla-lond'' (en [[hensaozneg]], "Bro an Angled"), un anv a zo aet da ''England'' e saozneg bremañ hag a zo orin anv ar vro-se e meur a yezh (galleg ''Angleterre''…).▼
==Mont da Enez Vreizh==
Er [[Vvet kantved]] ez ejont, a-gevret gant pobloù german all, [[Saksoned]] ha [[Juted]], da aloubiñ su ha reter [[Enez Vreizh]], dilezet gant armeoù an [[Impalaeriezh roman]]. Pobloù orin an enezenn, ar Vrezoned, a stourmas ouzh an alouberien nevez-se hag anv a reer eus ar stourm-se en istor ar [[Roue Arzhur]]. Trec’h e voe ar C’hermaned avat ha gant an Angled e voe trevadennet douaroù a zeuas da vezañ rouantelezhioù [[Bernikia]], [[Mercia]], [[Rouantelezh East Anglia|East Anglia]] ha [[Northumbria]].
Pennoù ar rouantelezhioù bihan-se a rae brezel an eil d’egile, betek ar bloavezh 600, pa voe kemeret e greñv war ar re all gant [[Æthelfrith Northumbria]]. Gant e vab [[Oswiu]] (pe "Oswig" pe "Oswy") e voe astennet domani an Angled betek [[Mor Iwerzhon]] ha rannet evel-se Brezhoned [[Kembre]] diouzh re an [[Hen Ogledd|Hanternoz]] ([[Rheged]] ha [[Strat Clut]]).
▲Dont a reas
==Treiñ da gristenien==
Treiñ a reas an Angled ouzh ar relijion gristen da-heul misionoù [[Aogustin Canterbury]], kaset gant ar pab [[Gregor Iañ]].
D’ar mare-se ivez e voe dilezet ganto ar skrivañ gant [[runoù]] ha degemeret ganto al [[lizherenneg latin]]. Hogen an Angled n’o deus ket lezet war o lerc’h kalz skridoù en o yezh, kalz nebeutoc’h eget ar [[Saksoned]].
==Unaniezh ar Saksoned hag an Angled==
Aotrouniezh Northumbria war an holl vroioù poblet gant Angled a voe fin dezhi e [[685]]. Rouantelezh [[Mercia]] e voe neuze ar galloud pennañ e bro an Angled. Renet e oa neuze gant ar roue [[Offa]]. E dibenn ar {{VIIvet kantved}} e teuas ar rouantelezhioù sakson, e kreisteiz an enezenn da vezañ galloudusoc’h-galloudusañ ha lakaet e voe an Angled da sujañ gant ar roue [[Egbert Wessex]], a aloubas, da gentañ Mercia, da eil Anglia ar Reter ha, diwezhatoc’h, Northumbria. Diwar neuze e komzer eus « Saozon » evit hollad an Angled hag ar Saksoned.
[[Rummad:Germaned]]
[[Rummad:Istor Bro-Saoz
[[bg:Англи]]
| |||