Karrez : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
D r2.7.1) (Robot ouzhpennet: ps:څلوريځ (مېچپوهنه)
D r2.7.3) (Robot kemmet: sn:Skweya; Kemm dister
Linenn 23:
 
=== Kornioù ha kostezioù ===
[[SkeudennRestr:Sqr Geometry.png|thumb|150px|Kodet eo ar pevar c'horn skouer hag ar pevar c'hostez keit.]]
Ar c'harrezioù o deus pevar [[korn skouer|c'horn skouer]] (evel ar skouergornegoù) ha keit eo o fevar c'hostez (romboù int). [[Parallelek]] daou-ha-daou eo kostezioù enep ar c'harrezioù, ha gant se ez int skouerioù dibar eus [[parallelogram]]où.
 
=== Diagonalennoù ===
[[SkeudennRestr:Carre.svg|thumb|150px|Ur c'harrez notet ABCD hag e ziagonalennoù.]]
En em droc'hañ a ra [[diagonalenn]]où ar c'harrezioù en o c'hreiz peogwir ez euz ur parallelogram dibar eus pep karrez. Graet e vez ''kreizenn'' ar c'harrez eus ar poent skej-se. Notomp-eñ ''O''.
 
Linenn 46:
!colspan=2|'''Mentoù ur c'harrez, ''a'' e gostez ha ''d'' e ziagonalenn'''
|----
! colspan="2" | [[SkeudennRestr:SquareDefinition.svg|center|200px|Karrez, a e gostez ha d e ziagonalenn]]
|----
! align="left" | [[Gorread]]
Linenn 81:
{|class="wikitable" border="1" style="text-align:center; margin:0 auto .5em auto;"
|-
| [[SkeudennRestr:group D8 id.svg|140px]] <br /> id ([[fonksion identegezh|identegezh]] : pep poent a vez peurviret) || [[SkeudennRestr:group D8 90.svg|140px]] <br /> r<sub>1</sub> (troiadur a 90° war an tu dehou) || [[SkeudennRestr:group D8 180.svg|140px]] <br /> r<sub>2</sub> (troiadur a 180°) || [[SkeudennRestr:group D8 270.svg|140px]] <br /> r<sub>3</sub> (troiadur a 270° war an tu dehou)
|-
| [[SkeudennRestr:group D8 fv.svg|140px]] <br /> f<sub>v</sub> (eilpennadur vertikalek) || [[SkeudennRestr:group D8 fh.svg|140px]] <br /> f<sub>h</sub> (eilpennadur horizontalek)|| [[SkeudennRestr:group D8 f13.svg|140px]] <br /> f<sub>d</sub> (eilpennadur e-keñver an diagonalenn gentañ) || [[SkeudennRestr:group D8 f24.svg|140px]] <br /> f<sub>c</sub> (eilpennadur e-keñver an eil diagonalenn)
|-
|style="text-align:left" colspan=4 | Elfennoù ar [[stroll simetriezh]] (D<sub>4</sub>). Livet ha niverennet eo ar begoù evit diskwel an treuzfurmadurioù hepken.
Linenn 93:
=== Sevel ur c'harrez gant ar c'helc'hier hepken ===
 
[[SkeudennRestr:Square with compass only.svg|right|300px|Tresañ gant ar c'helc'hier hag ar reolenn]]
Fellout a ra dimp sevel ar c'harrez <math>ABCD</math> e vegoù pa anavezer ar poentoù <math>A</math> ha <math>B</math> hepken. Lakaomp <math>R</math> an hed etre <math>A</math> ha <math>B</math> ; neuze e reer evel amañ da-heul :
* Tresañ a reer <math>C_1</math>, ar c'helc'h <math>A</math> e greizenn hag <math>R</math> e skin (hag a endalc'h ar poent <math>B</math> neuze).
Linenn 109:
 
=== Sevel ur c'harrez gant ar c'helc'hier hag ar reolenn hepken ===
[[SkeudennRestr:Straight Square Inscribed in a Circle 240px.gif|left]]
Setu amañ un doare all da sevel ur c'harrez, gant [[Savadennoù gant ar c'helc'hier hag ar reolenn|ar c'helc'hier hag ar reolenn]] ar wezh-mañ, pa anavezer hirder an hanter-ziagonalenn.
{{clr}}
 
== Istor ==
[[SkeudennRestr:Ybc7289-bw.jpg|thumb|An dablezenn pri [[YBC 7289]] : un taolennadur kozh-kozh (war-dro 1700 kent JK) eus ur c'harrez gant e ziagonalennoù hag un talvoud nesaet eus √2 (kredad : Bill Casselman).]]
Ken abred hag er {{VIvet milved kt JK}} e oa podoù kinklet gant karrezioù e [[Mezopotamia]]<ref name="harvsp|Eleanor Robson|2008">[[#Levrlennadur|Eleanor Robson, 2008]]</ref>.
 
Linenn 219:
[[sk:Štvorec]]
[[sl:Kvadrat (geometrija)]]
[[sn:TsazanoSkweya]]
[[sr:Квадрат]]
[[su:Pasagi bener]]