Stumm eus an 10 Gwe 2012 da 11:04 kemmañ Trec'hlid mitonet (kaozeal \| degasadennoù) 43 616 kemm Klokaat etrewiki ← Kemm kent		Stumm eus an 10 Gwe 2012 da 11:34 kemmañ dizober Trec'hlid mitonet (kaozeal \| degasadennoù) 43 616 kemm D →‎Istor Kemm nevesoc'h →
Linenn 6: Al labourioù kentañ diwar ar vurezh hag he implij a voe graet da vare an [[henamzer]]. Savet e voe gant Heron a Aleksandri er [[Iañ kantved]] an Eolipil, gwelet 'vel ur c'hoariel abalamour d'e c'halloudezh gwan, padal ur gwir keflusker dre vurezh e oa. Ret e voe gortoz ar [[XVIIvet kantved]] evit ma teufe en -dro ar menoz da implij galloudezh ar vurezh. E [[1601]], [[Giovanni Battista della Porta]], hag e [[1615]] [[Salomon de Caus]] a ziskriv ur pomp gouest da skarzhañ an dour diouzh ur besel. E [[1629]] e sil Giovanni Branea menoz milinoù o vont en-dro gant ar vurezh, ar bloavezh da heul e tap David Ramseye ur brevet evit ur pomp o vont en-dro gant tan. ~~Gellaat~~Gwellaat a ra e [[1629]] Edward Somerset raktres Caus dre bourveziñ ar gambr vurezh gant un distaner, sevel a ra ur skouerenn vras, hogen, mervel a ra a-raok m'en defe gellet lakaat e pleustr e ijinadenn. [[File:Newcomen atmospheric engine animation.gif\|frame\|left\|<center>'''Mekanik dre vurezh<br />ijinet gant Thomas Newcomen ([[1664]]-[[1729]])'''<br />''<span style="color:fuchsia;">Roz</span> eo ar vurezh ha <span style="color:blue;">glas</span> an dour ;<br /><span style="color:green;">gwer</span> eo an dorikelloù pa vezont serr,<br />ha <span style="color:red;">ruz</span> pa vezont digor''</center>]]

Mekanik dre vurezh : diforc'h etre ar stummoù