Reichssicherheitshauptamt : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
EmausBot (kaozeal | degasadennoù)
D r2.7.2+) (Robot kemmet: cs:Reichssicherheitshauptamt
D r2.7.3) (Robot ouzhpennet: zh:党卫队国家安全部; Kemm dister
Linenn 1:
'''Reichssicherheitshauptamt''' pe '''RSHA''' ([[alamaneg]] a dalvez Ofis kreiz surentez ar Reich) a oa un aozadur krouet gant ar ''Reichsführer-SS'' [[Heinrich Himmler]] d'ar [[27 a viz Gwengolo]] [[1939]] dre gendeuziñ an ''Hauptamt Sicherheitspolizei'' (ofis kreiz ar polis hag ar surentez, ennañ ar ''[[Gestapo]]'' hag ar ''[[Kriminalpolizei|c'h/Kripo]]'') hag ar ''[[Sicherheitsdienst|SD]]'' (ofis kreiz ar surentez). Pal an aozadur a oa stourm ouzh «enebourien ar Reich» hag ar re aveze graet «mall-e-goll» anezho. Diwar [[1941]] e voe aozet forbannañ ha lazhañ Yuzevien Europa gant RSHA, dre genlabour gant pennoù-bras an SS ha re polis ([[HSSPF]]) ar broioù ma oa ar Yuzevien o chom.
 
E penn RSHA e voe an ''SS-[[Obergruppenführer]]'' [[Reinhard Heydrich]] betek e vuntr d'ar [[4 a viz Even]] [[1942]], ha goude-se an ''SS-[[Obergruppenführer]]'' [[Ernst Kaltenbrunner]] betek dibenn ar brezel.
 
== Aozañ ==
E Berlin e oa an aozadur kreiz, hag a oa rannet e seizh rann (''Ämter''). E teir rann e oa rannet an aozadur rannvroel : rann ar Reich, rann an tiriadoù aloubet, rann an tiriadoù argadet ma veze kaset an ''[[Einsatzgruppen]]'', dindan renerezh Reinhard Heydrich<ref>Raul Hilberg ''la destruction des Juifs d'Europe'', Folio/Histoire, Gallimard 1991 p.246</ref>:
 
{| class="wikitable"
Linenn 30:
|}
 
Diwar c'houlenn e veze kaset soudarded gant ''RSHA'' da sikour pennoù ar polis hag an SS.
 
== RSHA IV ==
 
Ar pevare rann a oa hini ar [[Gestapo]] renet gant SS-''[[Brigadeführer]]'' [[Heinrich Müller]]. Unan eus ar re vrudetañ eo, rak gant hec'h izili eo e voe aozet ar [[Shoah]].
 
Enni e laboure an SS-''[[Sturmbannführer]]'' [[Adolf Eichmann]] (rann 4 B-4 e-karg eus an «aferioù yuzev»).
 
Rannoù all a oa gouestlet d'an Iliz, d'ar frañmasoned, da evezhiañ an harzoù, d'an enepspiañ ([[Horst Kopkow]] pour le IV A 2).
 
Gant testeni an [[Hauptsturmführer]] [[Dieter Wisliceny]]e ouezer piv a oa e karg e rann Eichmann<ref name=Dec>[http://www.ess.uwe.ac.uk/genocide/Wisliceny.htm Affidavit of Dieter Wisliceny] Source: Nazi Conspiracy and Aggression. Volume VIII. USGPO, Washington, 1946/pp.606-619. [This affidavit is substantially the same as the testimony given by Wisliceny on direct examination before the International Military Tribunal at Nurnberg, 3 January 1946.] </ref>:
* Wisliceny e [[Slovakia]]
* [[Siegfried Seidl]], hag a voe e penn [[kamp-kreizennañ Theresienstadt]]
* Franz Abromeit e [[Kroatia]]
* [[Theodor Dannecker]] e [[Bulgaria]] (Dannecker a voe e penn [[kamp Drancy]] betek miz Gouere [[1942]], e [[1943]] e voe kaset da Vulgaria, e dibenn 1943-penn-kentañ [[1944]] e voe kaset da Italia ha goude-se da Hungaria)
* [[Alois Brunner|Brunner]] e [[Bro-C'hall]] (e penn [[kamp Drancy]]), Gres ha Slovakia
* [[Hermann Krumey|Krumey]] e [[Lodz]], [[Vienna]] ha goude-se Hungaria
* Anton Burger e Theresienstadt hag en [[Aten]] e 1944
 
Meneget e voe ivez an [[Untersturmführer]] [[Richard Hartenberger]] hag an [[Hauptsturmführer]] [[Franz Novak]] gant Wisliceny<ref name=Dec/>.
 
== Notennoù ==
{{Références}}
{{Commons|Category:RSHA}}
 
[[Rummad:Eil Brezel-bed]]
[[Rummad:Naziegezh]]
[[Rummad: Trede Reich]]
 
[[be:Галоўнае упраўленне імперскай бяспекі]]
Linenn 90 ⟶ 91:
[[tr:RSHA]]
[[uk:SS-Reichssicherheitshauptamt]]
[[zh:党卫队国家安全部]]