Sahara : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Linenn 30:
[[Restr:Libya 4985 Tadrart Acacus Luca Galuzzi 2007.jpg|thumbnail|right|400px|Ar Sahara e Libia]]
 
Ar '''Sahara''' a zo ur ranndir deuet da vezañ dezherzhel e 6 000 kent J-K. Bras divent eo an [[dezerzh]]–se, 15 gwech brasoc'h eget [[Bro-C'hall]] eo, lec'hiet e [[norzh Afrika]]. '''Sahara''' a dalvez kement ha dezerzh pe gouelec’h en [[arabeg]]. Brasañ dezerzh ar bed eo gant 8,5 million a gilometradoù karrez. Treuziñ a ra an dezerzh-se [[Afrika]] eus ar [[Meurvor Atlantel]] betek ar [[Mor Ruz]] hag eus ar [[Mor Kreizdouarel]] betek su [[Trovan ar C'hrank]]. En em astenn a ra ar Sahara war 10 bro : [[Aljeria]], [[Egipt]], [[Libia]], [[Mali]], [[Maroko]], [[Mauritania]], [[Niger]], [[Soudan]], [[Tchad]] ha [[Tunizia]). Brasañ dezerzh tomm ar bed eo. Annezidi zo, '''kantreidi''' a vez graet diouto ( tud ha na chomont ket da vevañ war ar memes lec'h a- hed o buhez) ; an '''Douareged''', ar '''Vaored''' hag an '''Douboued'''. Dilec'hiañ a reont eus lec'h da lec'h er '''Sahara'''. Bevañ a reont o sevel loened, kañvaled ha givri. Bez’ ez eus ivez an '''arsezidi''' hag a chom bepred en ul lec'h ( ar c'hontroll eus ar gantreidi ) hag a ra saverezh gwez palmez, legumaj ha edaj. Douar kondon ar Sahara a zo pinvidik : '''gaz''' '''leskiñ''', '''eoulmaen''', '''uraniom''', '''houarn''', '''kouevr''' ha '''glaou'''.
 
Ar '''Sahara''' hag [[emgann Aljeria]]
E 1956 eo bet dizoloet an '''eoulmaen''' hag ar '''gaz''' '''leskiñ''' evit ar wech kentañ er ''Sahara'' gant ur gevredad c’hall, ar ''C.F.P.A''. Dizoloet e oa bet ar brasañ ''dachenn'' '''eoulmaen''' en [[Aljeria]]. D'ar c'houlz -se, ur ministr gall eus ar [[V vet republik]] a lâras :«Bro-C'hall na c'hello ket kenderc'hel da ledanaat en Afrika ha pinvidigezh an douaroù Afrikan na c'hello ket bezañ korvoet hep Bro-C'hall». Abalamour da se, eo chomet an aferioù eoulmaen gall-aljerian bev e-pad emgann [[Aljeria]] gant ur c'hevrad sinet hag a lavare ne vefe ket distrujet ar staliadurioù eoulmaen gant an [[FLN]]. Koulskoude, pleustradegoù a zo bet graet gant ar soudarded gall. Tennañ a raent bombezennoù er ''Sahara'' evit gwelet ha mont a raent mat en-dro. Gant se eo bet distrujet ivez un tamm an natur en dezerzh-se.