Rutherfordiom : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
MerlIwBot (kaozeal | degasadennoù)
D Robot ouzhpennet: ckb:ڕەدەرفۆرتیۆم
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Linenn 4:
{| align="center" width="100%" bgcolor="#ffc0c0"
| align="center" | <span style="color:#000000"><font size="4">'''R U T H E R F O R D I O M'''</font></span>
| [Restr:Radiation warning symbol.svg|20px]]
|}
{| align="center"
Linenn 74 ⟶ 75:
| align="left" colspan="4" bgcolor="#ffffff" | <small>Kaled (diouganet)</small>
|-bgcolor=#e9e955
| align="left" colspan="4" | <small>'''[[Douester]] (20&nbsp;°C)'''</small>
| align="left" colspan="4" bgcolor="#ffffff" | <small>17 g/cm<sup>3</sup> (brasjedet)</small>
|-bgcolor=#e9e955
| align="left" colspan="4" | <small>'''[[Teuzverk]]'''</small>
| align="left" colspan="4" bgcolor="#ffffff" | <small>2 100&nbsp;°C (brasjedet)</small>
|-bgcolor=#e9e955
| align="left" colspan="4" | <small>'''[[Bervverk]]'''</small>
| align="left" colspan="4" bgcolor="#ffffff" | <small>5 500&nbsp;°C (brasjedet)</small>
|-bgcolor=#e9e955
| align="left" colspan="4" | <small>'''[[Tredanharzusted]]'''</small>
Linenn 92 ⟶ 93:
|}
 
Un [[elfenn gimiek]] eo ar '''rutherfordiom''', ; '''Rf''' eo e [[arouez kimiek]], '''104''' e [[niver atomek]] ha '''265,12''' e [[mas atomek|dolz atomek]].<br />
Ur [[metal ardreuzat]] eo.
 
Ne gaver ket rutherfordiom en natur, un elfenn kevanaozet gant mab-den eo. [[Skinoberiegezh|Skinoberiek]] eo (1,3 eurvezh eo [[hanter-vuhez]] an [[izotop]] stabilañ, '''<sup>267</sup>Rf'''). <ref>[http://www.webelements.com/rutherfordium/ ''Webelements'']</ref><br />
Linenn 100 ⟶ 102:
E [[1969]] e teuas ur skipailh enklaskerien [[Stadoù-Unanet Amerika|amerikan]] e [[Kalifornia]] a-benn da gevanaozañ an elfenn<ref>[http://prl.aps.org/abstract/PRL/v22/i24/p1317_1 ''American Physical Society''] {{en}} <small>Liamm oberiant 26/10/2012</small></ref>, ar pezh a voe kadarnaet e [[1973]] gant ur skipailh amerikan all en [[Tennessee]].<ref>[http://adsabs.harvard.edu/abs/1973PhRvL..31..647B ''Harvard University''] {{en}} <small>Liamm oberiant 26/10/2012</small></ref>
 
En enor d'ar [[fizik]]our soviedel Igor Vasilyevitch Kourtchatov ([[1903]]-[[1960]]) e voe roet an anv ''kourtchatovium'' d'an elfenn nevez, pa voe badezetanvet ''rutherfordium'' gant an Amerikaned en enor d'ar fizikour [[Zeland-Nevez|zelandneveziat]] [[Ernest Rutherford]] ([[1871]]-[[1937]]). Gant an ''International Union of Pure and Applied Chemistry'' ([http://www.iupac.org/ IUPAC]) e voe diskoulmet ar gudenn : daoust da enebiezh an Amerikaned e voe anzavet Soviediz evel an dizoloerien, ha ''rutherfordium'' e voe anv ofisiel an elfenn nevez.
== Perzhioù ==
Ur metal liv an arc'hant pe c'hris eo ar rutherfordiom hep mar, da lavar ar [[skiant]]ourien. Biskoazh avat n'o deus bet tro da arselliñ ur bloc'had eus ar metal-se, pa n'er c'haver ket war an Douar.
=== Kimiek ===
Dianav c'hoazh eo perzhioù kimiek ar rutherfordiom, met tost da re an [[hafniom]], e amezeg tostañ e [[strollad eus an daolenn beriodek|strollad]] 4 an daolenn, eo ar perzhioù a zo bet jedet.
 
=== Izotopoù ===
N'eus [[izotop]] stabil ebet d'ar rutherfordiom. Pemzek izotop zo bet kenaozetkevanaozet, eus Rf-253 ('''<sup>253</sup>Rf''') betek Rf-263 hag eus Rf-265 betek Rf-268, dre gendeuziñ [[atom]]où pe dre arselliñ skinoberiegezh elfennoù pounneroc'h.<br />
Biskoazh n'eo bet arsellet '''<sup>264</sup>Rf''', met jedet eo bet e vije e hanter-vuhez ken hir hag un eurvezh — ar pezh a chom da wiriañ c'hoazh, pa ouzer e oa bet jedet un hanter-vuhez a 13 eurvezh evit Rf-265 padal e voe muzuliet ≈ 2,5 munutenn hepken pa voe arsellet.
== Arver ==
Linenn 115 ⟶ 117:
 
== Daveennoù ==
* [http://portal.acs.org/portal/acs/corg/content ''American Chemical Society''] {{en}} <small>Liamm oberiant 25 DU 12</small>
* AN NOLLAEG Yann-Baol, ''Geriadur ar Gimiezh'', Preder, Plomelin, 2008 ISBN 978-2-901383-69-7 [http://preder.net/index.php?lang=bz Preder]
* AN NOLLAEGNOALLEG Yann-Baol, ''Geriadur ar FizikGimiezh'', Preder, Plomelin, 20062008 ISBN 978-2-901383-6469-27 [http://preder.net/index.php?lang=bz Preder]
* AN NOLLAEGNOALLEG Yann-Baol, ''Geriadur ar GimiezhFizik'', Preder, Plomelin, 20082006 ISBN 978-2-901383-6964-7 [http://preder.net/index.php?lang=bz Preder]2
* ''Annales de chimie et de physique'', [http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/cb343780820/date.r=.langFR Gallica / ''Bibliothèque nationale de France''] {{fr}} <small>Liamm oberiant 26 HER 12</small>
* ''Atomic weights of the elements 2007 (IUPAC Technical Report)'' [http://www.iupac.org/publications/pac/81/11/2131/ ''Pure an Applied Chemistry''] {{en}} <small>Liamm oberiant 26 HER 12</small>
Linenn 124 ⟶ 127:
* DEPOVERE Paul, ''La classification périodique des éléments — La merveille fondamentale de l'Univers'', De Boeck, Brussels, Belgia, 2002 ISBN 978-2-8041-4107-3 {{fr}}
* EMSLEY John, ''Nature's Building Blocks — An A-Z Guide to the Elements'', Oxford University Press, 2001 ISBN 978-0-19-850341-5 {{en}}
* ''Geriadur brezhonekbrezhoneg'' An Here, Plougastell-Daoulaz, 2001 ISBN 978-2-86843-236-0
* ÉTIENNE Guy, ''Geriadur ar Stlenneg'', Preder, 1996 ISBN 978-2-901383-14-7
* HOLDEN Norman, ''History of the Origin of the Chemical elements and Their Discoverers'', New York, 2001 [http://www.nndc.bnl.gov/content/elements.html ''Brookhaven National Laboratory] {{en}} <small>Liamm oberiant 26 HER 12</small>
* [http://www.iupac.org/publications/pac/ ''International Union of Pure and Applied Chemistry (IUPAC)''] {{en}} <small>Liamm oberiant 26 HER 12</small>
* LIDE David R., ''CRC Handbook of Chemistry and Physics - 88th Edition'', CRC Press,2007 ISBN 978-0-8493-0488-0 {{en}}</ref>
* [http://www.iupacjinr.org/publications/pacru/default.asp?language=eng ''PureJoint andInstitute Appliedfor ChemistryNuclear Research (IUPACОИЯИ e Dubna)''] {{en}} <small>Liamm oberiant 2625 HERDU 122012</small>
* LIDE David R., ''CRC Handbook of Chemistry and Physics - 88th Edition'', CRC Press,2007 ISBN 978-0-8493-0488-0 {{en}}</ref>
* [http://www.nndc.bnl.gov/ ''National Nuclear Data Center''] {{en}} <small>Liamm oberiant 09 KZU 12</small>
* [http://www.rsc.org/periodic-table/ ''Royal Society of Chemistry] {{en}} <small>Liamm oberiant 03 KZU 2012</small>
* STWERTKA Albert, ''A Guide to the Elements'', Oxford University Press, 1996 ISBN 978-0-19-508083-4 {{en}}
* [http://www.webelements.com/ ''Webelements''] {{en}} <small>Liamm oberiant 26 HER 2012</small>
 
{{ElfennoùKimiekLiamm PuB|en}}
 
<!-- etreWiki -->
<!-- Diwezh Rutherfordiom -->
Linenn 138 ⟶ 145:
[[Rummad:Elfennoù kimiek]]
 
{{Liamm PuB|de}}
{{Liamm PuB|en}}
{{Liamm PuB|es}}
{{Liamm PuB|eu}}
{{Liamm PuB|nl}}
{{Liamm PuB|pt}}
 
[[am:ሩተርፎርዲየም]]