Dante Alighieri : diforc'h etre ar stummoù
Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
D Bot: Migrating 136 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q1067 (translate me) |
Kempenn |
||
Linenn 1:
[[Restr:Dante-alighieri.jpg|200px|thumb|Koshañ poltred Dante, a weler en ur murlivadur er chapel Bargello, livet gant [[Giotto di Bondone]] a-hervez.
[[Restr:Portrait de Dante.jpg|200px|thumb|'''Poltred Dante'''
'''Dante Alighieri''' a zo ganet e [[Firenze]] e 1265 en un tiegezh eus an noblañs izel ha marvet etre an [[13 Gwengolo|13]] hag ar [[14 Gwengolo]] [[1321]] e [[Ravenna]].
Brudet eo e varzhoneg an ''[[Divina Commedia]]'' evel unan eus pennoberennoù lennegezh ar bed.
== E vuhez ==
E dud a oa a renk uhel e Firenze, a-du gant ar gostezenn [[gelf]]. E dad a oa ''Alighiero di Bellincione'', a oa ur Gelf gwenn, met ne c'houzañvas ket dial ar Gibelined goude ma voent trec'h e Montaperti. E vamm a oa ''Bella degli Abati''; Bella eo berranv Gabriella, talvout a ra ivez kement ha « kenedus ».
Pa oa 12 vloaz, e 1277, e voe graet marc'had da zimeziñ Dante gant Gemma, merc'h Messer Manetto Donati. Aozañ dimezioù ken abred a veze graet alies, lidoù bras a veze, hag aktaoù a veze savet dirak an noter.
Mervel a reas mamm Dante e 1278, hag eñ en e 13 vloaz. Alighiero a vevas neuze gant ''Lapa di Chiarissimo Cialuffi'' (n'eo ket sur e voent dimezet), ha daou vugel o doe. Ganto edo breur Dante, Francesco, hag e c'hoar Tana (Gaetana).
Gant Gemma en doe meur a vugel, Jacopo, Pietro hag Antonia, e vugale nemeto hervez al lezenn.
== E oberennoù ==
* ''La Commedia''[[1472]], e oberenn [[dalif]], ha ne vo anvet ''
▲* ''La Commedia''[[1472]], e oberenn [[dalif]], ha ne vo anvet '' [[La Divina Commedia]] '' nemet adalek embannadur [[1555]]) :
** An [[Inferno (Divina Commedia)|Inferno]] ([[1314]])
** Ar [[Purgatorio (Divina Commedia)|Purgatorio]] ([[1316]])
** Ar [[Paradiso (Divina Commedia)|Paradiso]] ([[1321]])
Skrivet en deus Dante ivez:
* arnodskridoù
** ''De vulgari eloquentia'' ([[1303]]-[[1304]] (diechu)
** ''De monarchia'' [[1313]]-[[1318]]) (en oberenn e tiskleir bout a-du gant an impalaer, enep ar pab eta, ha berz a voe lakaet war al levr e Roma
** ''Il Convivio'' (Ar banvez) [[1304]]-[[1307]])
* ''barzhonegoù lourennek''
* Ar ''Vita nuova'' ([[1293]]-[[1295]]), skrid ma vesk [[barzhoniezh]] ha [[komz-plaen]].
== Liammoù diavaez ==
Linenn 51 ⟶ 35:
[[Rummad:Barzhed Italia|Alighieri, Dante]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1265]]
[[Rummad:Marvioù 1321]]
[[Rummad:Skrivagnerien italianek ar XIVvet kantved|Alighieri, Dante]]
[[Rummad:Firenze]]
|