Morlaer : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
D Bot : de:Piraterie a zo ur pennad vat; Kemm dister
Linenn 1:
[[SkeudennRestr:Piratey, vector version.svg|thumb|Kenpatrom ur morlaer evel ma vez skeudennet er sevenadur poblel : ar peroked, ar c'hroched, ar mouch, ar sabrenn-abourzherezh, ar [[Jolly Roger]], ar c'har goad...]]
Ar '''morlaer''' (pe '''laer-mor''') a zo un den a red ar morioù gant e genseurted evit tagañ listri-kenwerzh pe preizhañ an aodoù. '''Morbreizherezh''' a vez graet eus ar forbannerezh war vor.
 
Linenn 6:
Un danvez a awen eo chomet ar vorlaeron e-barzh ar romantoù troioù-kaer.
 
== Istor ar morbreizherezh ==
[[SkeudennRestr:Pirate Flag of Rack Rackham.svg|thumb|left|250 px|right|Banniel [[Jack Rackham]].]]
E-pad prantadoù zo e oa bet ar morbreizherezh, graet anezhañ '''morlaerezh''' ivez, en e barr. E dibenn ar Iañ kantved kent JK, er [[mor Kreizdouar]], hag en XVIIIvet kantved, er [[mor Karib]] hag er [[meurvor Indez]]. Tamm-ha-tamm ez eas ar vorlaeron diwar-wel er c'hornadoù-se a-drugarez da efedusted ar morluioù Stad o kreñvaat.
 
Linenn 19:
 
== Aozadur kevredigezhel ==
[[SkeudennRestr:Morgan,Henry.jpg|thumb|left|180px|[[Henry Morgan]]. E [[1671]] e preizhas hag e tangwallas Morgan kêr [[Ciudad de Panamá|Panamá]] – an eil brasañ kêr er Bed Nevez spagnat d'ar mare-se.]]
Kontrol d'ar pezh a vez deskrivet er filmoù ne oa ket kalz a vorlaeron o tebriñ o gwalc'h pe o tont da vout pinvidik. Dre berzh o doare bevañ e varve lod vrasañ anezho e kerz an emgannoù pe ar c'hannoù diabarzh. Lod all a veze krouget.
 
Linenn 35:
 
== Morbreizherezh a-vremañ ==
[[SkeudennRestr:Faina_highjacked.jpg|thumb|350px|Bourzhiad ha morlaeron al lestr Faina, taget e-tal aodoù Somalia]]
Dre ar bed e oa bet renablet, e [[2009]], gant ar BEM ([[Burev Etrebroadel ar Mor]]), 406 darvoud, 153 lestr arsailhet, 49 distroet ha 120 dindan tennoù morlaeron. Kemeret e voe 1052 ezel bourzhiad da c'houestlidi ha niverennet e voe 68 den gloazet hag 8 lazhet. Biz [[Afrika]] a hollad e-unan-penn 217 darvoud. An tagadennoù a c'hoarveze e [[pleg-mor Aden]] betek-henn a zegouezh bremañ er [[meurvor Indez]] ha betek 1000 milmor diouzh aodoù [[Somalia]].
 
Linenn 71:
 
 
== Notennoù ==
<references/>
== Levrlennadur ==
 
* '''Levrioù hollek.'''
** ''Les pirates'', [[Gilles Lapouge]],
** ''D'or, de rêves et de sang'', [[Michel Le Bris]],
Linenn 81:
** ''Pirates & flibustiers des caraïbes'', katalog diskouezadeg, [[Abati Daoulas]], 2001.
 
* '''Eñvorennoù ha danevelloù.'''
** ''Histoire générale des plus fameux pirates - A General History of the Pirates'', Daniel Defoe
** ''Les Flibustiers du Nouveau Monde'', A.O. Œxmelin,
Linenn 88:
** ''Un flibustier français dans la mer des antilles'', par JP moreau.
 
* '''Oberennoù muioc'h arbennik.'''
** ''L'aventure de la flibuste'', colloque de Brest 2001,
** ''Marins et flibustiers du Roi-Soleil, carthagène 1697'', JY Nerzic & Ch. Buchet,
Linenn 97:
** ''La piraterie sur l'Atlantique au XVIII{{e}}'', L. Vignols.
 
* '''Oberennoù faltazi.'''
** ''L'île au trésor'', [[Robert Louis Stevenson'']]
** ''[[One Piece]]'', Eiichiro Oda
** ''[[Pirates des Caraïbes (films)]]'', Gore Verbinski
 
* '''Ar vorlaeron a-vremañ'''
** ''Pirates des mers d'aujourd'hui'', [[Jean-Michel Barrault]], éd. Gallimard, 174 pages.
** ''Pirate de Légines (Océan Indien austral), [[Jacques Nougier]], éd. l'Harmattan, 2003, 201 pages; ISBN : 2-7475-4459-1
 
== Liammoù diavaez ==
{{Commons|Category:Piracy}}
{{Wikeriadur|Laer-mor}}
* [http://www.diplomatie.gouv.fr/fr/reflexe.php3?id_rubrique=12476 Takadoù ma kaver ar vorlaeron a-vremañ er bed]
* {{en}} [http://www.icc-ccs.org/prc/piracyreport.php Danevell diwar-benn ar vorlaeron er bed]
* [http://www.icc-ccs.org/prc/piracy_maps_2006.php Kartenn vloaziek an tagadennoù morlaeron er bed]
* [http://www.kiss.qc.ca/ Lec'hienn diwar-benn ar vorlaeron a-vremañ (s.o. ''encyclopirate'')]
* [http://www.gutenberg.org/etext/18849 ''La Piraterie dans l'Antiquité''], J.M. Sestier, 1880. ([[Raktres Gutenberg]])
 
 
[[Rummad:Morlaeron|*]]
 
{{Link GA|de}}