Amerikiom : diforc'h etre ar stummoù
Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
DDiverradenn ebet eus ar c'hemm |
Xqbot (kaozeal | degasadennoù) D Bot : en:Americium a zo ur pennad vat; Kemm dister |
||
Linenn 44:
Dasparzh an elektronoù<br />dre liveoù gremm :<br />2, 8, 18, 32, 25, 8, 2</small>
|-
| align="center" colspan="8" | [[
|-bgcolor=Silver
| align="center" colspan="8" | '''Perzhioù atomek'''
Linenn 73:
| align="left" colspan="4" bgcolor="#ffffff" | <small>Kaled</small>
|-bgcolor=#e9e955
| align="left" colspan="4" | <small>'''[[Douester]] (20 °C)'''</small>
| align="left" colspan="4" bgcolor="#ffffff" | <small>13,670 g/cm<sup>3</sup></small>
|-bgcolor=#e9e955
| align="left" colspan="4" | <small>'''[[Teuzverk]]'''</small>
| align="left" colspan="4" bgcolor="#ffffff" | <small>1 176 °C</small>
|-bgcolor=#e9e955
| align="left" colspan="4" | <small>'''[[Bervverk]]'''</small>
| align="left" colspan="4" bgcolor="#ffffff" | <small>2 011 °C</small>
|-bgcolor=#e9e955
| align="left" colspan="4" | <small>'''[[Tredanharzusted]]'''</small>
| align="left" colspan="4" bgcolor="#ffffff" | <small>0,69 µΩ•m (e 22 °C)</</small>
|-bgcolor="Silver"
<!--| align="center" colspan="8" | '''Neuz an elfenn'''
Linenn 97:
== Istor ==
Goude ar [[kuriom|c'huriom]] <sub>96</sub>Cm e voe dizoloet an amerikiom <sub>95</sub>Am. Bez' ez eus bet anezhañ war an Douar e-pad milionoù a vloavezhioù koulskoude, pa veze kenderc'het e [[kreizenn derc'hanel|kreizennoù derc'hanel]] naturel en Oklo e [[Gabon]]<ref>PAKSBI Andrew Karam, ''The Natural Nuclear Reactor at Oklo: a Comparison with Modern Nuclear Reactors'', 2005, [http://www.physics.isu.edu/radinf/Files/Okloreactor.pdf ''Idaho State University''] {{en}} <small>Liamm oberiant 09 MEU 13</small></ref>. Ur milmilion a vloavezhioù zo e paouezjont da vont en-dro, ha dre ma 'z eo 7 370 bloavezh [[hanter-vuhez]] an [[izotop]] stabilañ, Am-243, n'eus mui nemet louc'hoù eus an amerikiom e [[Douar (planedenn)|krestenenn an Douar]].<br />
E [[1944]] e voe kevanaozet amerikiom-241 a-ratozh-kaer e Skol-veur [[Berkeley (Kalifornia)]] gant skipailh Glenn Theodore Seaborg, Ralph A. James, Leon Owen Morgan hag Albert Ghiorso dre skinata [[plutoniom]] gant [[neutron]]où en ur greizenn derc'hanel. [[Priz Nobel ar Gimiezh]] [[1951]] a yeas gant Glenn T. Seaborg evit bezañ dizoloet kimiezh an elfennoù pounneroc'h eget an [[uraniom]], hag evit bezañ klokaet taolenn drovezhiek an elfennoù de ouzhpennañ an aktinidoù. Da [[Edwin Mattison McMillan]] e voe roet ar Priz ivez, p'en devoa dizoloet an [[neptuniom]] e [[1940]]. E Skol-veur [[Chicago]] e voe gwiriekaet kavadenn an amerikiom.<br />
Dre m'emañ an elfenn 95 e renkennad an aktinidoù dres dindan al [[lantanid]] ''[[europiom]]'' <sub>63</sub>Eu e voe anvet ''americium'' en enor d'ar [[kevandir|c'hevandir]] [[Amerika|amerikan]].<ref>SEABORG Glenn T. & JAMES Ralph A. & MORGAN Leon O, ''The New Element Americium (Atomic Number 95), 1948, [http://www.osti.gov/accomplishments/documents/fullText/ACC0046.pdf
== Perzhioù ==
Ur metal teir gwezh skinoberiekoc'h eget ar [[radiom]] eo an amerikiom. Liv an arc'hant zo gant ar metal glan. Blot a-walc'h eo, aes eo e zistummañ.<br />
[[Gwarellegezh|Kewarellek]] eo an amerikiom, da lavaret eo e tro da warell pa vez lakaet en ur gwarellvaez diavaez, en ur skalfad [[gwrezverk]]où em astenn eus -269 °C (pa vez dourek an [[heliom]]) betek tommoc'h eget 20 °C.
=== Kimiek ===
Goustadik e koll e lufr pa vez lezet en [[aer]], peogwir e tazgwered gant an [[oksigen]]. Par da re al lantanidoù eo perzhioù <sub>95</sub>Am da-geñver an [[oksidadur]] hag an [[direadur]].<br />
Linenn 232:
{{ElfennoùKimiek}}
<!-- Diwezh Amerikiom -->▼
[[Rummad:Elfennoù kimiek]]
{{Link GA|en}}
▲<!-- Diwezh Amerikiom -->
| |||