Jacob ha Wilhelm Grimm : diforc'h etre ar stummoù
Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Xqbot (kaozeal | degasadennoù) D Bot : no:Brødrene Grimm a zo ur pennad vat; Kemm dister |
|||
Linenn 1:
[[
[[
'''Ar vreudeur Grimm''', pe '''Jacob ha Wilhelm Grimm''', a zo daou vreur brudet e lennegezh [[Alamagn]] hag en hini ar bed abalamour d'ar c'hontadennoù o deus dastumet hag embannet.
Daou yezhour e oa '''Jacob Grimm''' ([[4 a viz Genver]] 1785 - [[20 a viz Gwengolo]] 1863) ha '''Wilhelm Grimm''' ([[24 a viz C'hwevrer]] 1786 - [[16 a viz Kerzu]] 1859).
== O bugaleaj ==
Eus [[Saks]] e oa an tiegezh, protestanted an dud-kozh.
Pa oant studierien e oant enebet ouzh sujidigezh o bro a oa bet lakaet dindan gazel-gê gant an impalaer gall [[Napoleon]] hag e armeoù. Levezonet e oant gant skrivagnerien ar [[romantelezh]] alaman. Ar re-se a oa yaouankizoù troet da zisteurel al levezon c'hall ha da glask gwrizioù o sevenadur alaman el lennegezh-pobl. Studiet e veze gante ar skridoù kozh en o yezh. E-touez an dud-se e oa daou varzh, [[Clemens Brentano]] hag [[Achim von Arnim]] a zastumas kanaouennoù-pobl etre 1806 ha 1808 hag a embannas anezhe en un oberenn anvet "[[Des Knaben Wunderhorn]]" (Korn Hud ar Bugel). Evelte e reas [[Kervarker]], pa zastumas kanoù [[Barzaz Breiz]], embannet e 1839, ha [[Fañch an Uhel]] gant [[Gwerziou Breiz Izel]] 1868 ha [[Soniou Breiz Izel]] e 1890.
Linenn 16:
Hep labour ar vreudeur Grimm eta e vije bet kollet teñzorioù : re Alamagn evel-just, hogen re Breizh ha meur a vro all c'hoazh ivez, ha paouroc'h e vije bet hon sevenadur.
== Dastum mojennoù ==
En 1811 ec'h embannas Wilhelm Grimm e levr kentañ, troidigezhioù diwar mojennoù danek, ''Altdänische Heldenlieder''.
En 1812 e voe kentañ levr an daou vreur diwar-benn an
=== Oberennoù an daou vreur ===
Linenn 33:
* ''Zur Rezension der deutschen Grammatik, unwiderlegt herausgegeben'' (Kassel, 1826)
* ''Deutsche Rechtsaltertümer'' (Göttingen, 1828. 2{{e}} éd., 1854)
* ''Hymnorum veteris ecclesiae XXVI interpretatio Theodisca nunc primum edita'' (Göttingen,
* ''Reinhart Fuchs'' (Berlin,
* ''Deutsche Mythologie'' (Göttingen,
* ''Taciti Germania edidit'' (Göttingen,
* ''Über meine Entlassung'' (Basel,
* ''Lateinische Gedichte des X. und XI. Jahrhunderts'' (Göttingen,
* ''Sendschreiben an Karl Lachmann über Reinhart Fuchs'' (Berlin,
* ''Weistümer'' (Teil 1, Göttingen,
* ''Andreas und Elene'' (Gedicht), herausgegeben (Kassel,
* ''Frau Aventiure klopft an Beneckes Tür'' (Berlin,
* ''Geschichte der deutschen Sprache'' (Leipzig,
* ''Das Wort des Besitzes'' (Berlin,
* ''Rede auf Wilhelm Grimm und Rede über das Alter'' (Berlin,
* ''Kleinere Schriften'' (Berlin,
==== Oberennoù Wilhelm Grimm ====
* ''Altdänische Heldenlieder, Balladen und Märchen übersetzt'' (Heidelberg,
* ''Drei altschottische Lieder in Original und Übersetzung'' (Heidelberg,
* ''Über deutsche Runen'' (Göttingen,
* ''Zur Literatur der Runen'' (Wien,
* ''Grâve Ruodolf'' (Göttingen,
* ''Die deutsche Heldensage'' (Göttingen,
* ''De Hildebrando antiquissimi carminis teutonici fragmentum'' (Göttingen,
* ''Vrîdankes Bescheidenheit'' (Göttingen,
* ''Der Rosengarten'' (Göttingen,
* ''Ruolandes liet'' (Göttingen,
* ''Wernher vom Niederrhein'' (Göttingen,
* ''Konrads von Würzburg Goldene Schmiede'' (Berlin,
* ''Konrads von Würzburg Silvester'' (Göttingen,
* ''Über Freidank'' (Göttingen,
* ''Kleinere Schriften'' ( Berlin,
==== Oberennoù en o daou anv ====
* ''Kinder- und Hausmärchen'' (Berlin,
* ''Die beiden ältesten deutschen Gedichte aus dem 8. Jahrhundert : Das Lied von Hildebrand und Hadubrand und das Wessobrunner Gebet herausgegeben'' (Kassel,
* ''Altdeutsche Wälder herausgegeben'' (1{{er}} vol., Kassel,
* ''Der Arme Heinrich von Hartmann v. d. Aue herausgegeben'' (Berlin,
* ''Lieder der alten Edda herausgegeben'' (Berlin,
* ''Deutsche Sagen'' (Berlin,
* ''Irische Elfenmärchen'' (Leipzig,
* ''Deutsches Wörterbuch'' (volume 1 : de A à Biermolke, Leipzig,
Linenn 86:
=== E yezhoù all ===
==== E brezhoneg ====
Meur a wech ez eus bet troet pe adkontet kontadennoù dastumet gant ar vreudeur Grimm.
* ''Marvailhoù an Oaled (Marvailhoù Grimm)'', troet diwar an alamaneg gant [[Roparz Hemon]], [[Gwalarn (kelaouenn)|Gwalarn]] niv. 61, 1933<ref>Hag adembannet gant Mouladurioù Hor Yezh e 1994: ''Danevelloù troet gant R. Hemon'' levrenn III.</ref>.
* ''Marvailhoù Grimm'', troet diwar an alamaneg gant [[Herve Seubil-Kernaudour|Herve Seubil Kernaodour]], [[An Here]], 1997.
* ''Rapunzel ha pemp kontadenn all'', troet gant [[Mark Kerrain]], [[Sav-Heol|Embannadurioù Sav-Heol]], 2011.
Doareoù berr pe verroc'h darn eus ar marvailhoù zo bet embannet en dastumad [[levrioù ar vugale]], hep anvioù an oberourien orin nag an droourien peurvuiañ, hag unan bennak eeunaet, evel [[Gwennerc'h]],
==== E galleg ====
* {{fr}} ''Les Contes, Kinder- und Hausmärchen'', Flammarion, « L'Âge d'or »,
* {{fr}} ''Les Contes pour les enfants et la maison des frères Grimm'', Natacha Rimasson-Fertin, [[José Corti]] - Mae 2009
== Pennadoù kar ==
* [[Lezenn Grimm]] : ul lezenn soniadouriezh istorel
* [[Melchior Grimm]] : lennegeus an XVIII vet kantved, hep darempred gant ar vreudeur Grimm.
Linenn 120:
* [http://num-scd-ulp.u-strasbg.fr:8080/view/authors/Grimm,_Wilhelm.html Ouvrage de Wilhelm Grimm numérisé] - SICD des universités de Strasbourg
-->
* [http://germazope.uni-trier.de/Projects/WBB/woerterbuecher/dwb/wbgui?lemid=GA00001 Ar geriadur alamaneg] - An '' Deutsche Wörterbuch'' lakaet
== Notennoù ==
Linenn 131:
[[Rummad:Yezhoniourien Alamagn]]
[[Rummad:Skrivagnerien Alamagn]]
{{Link GA|no}}
|