Karl Friedrich Schinkel : diforc'h etre ar stummoù

[[ImageRestr:Porträt Schinkel1.JPG|thumb|200px|Schinkel e 1836]]

[[SkeudennRestr:Drake_Schinkel.jpg|thumb|200px|Delwenn da Schinkel savet gant Friedrich Drake, Schinkeplatz, [[Mitte]], [[Berlin]]]]

'''Karl Friedrich Schinkel''' ([[13 a viz Meurzh]] [[1781]] e [[Neuruppin]] - [[9 a viz Here]] [[1841]] e [[Berlin]]) a oa ul livour hag un tisavour [[Prusia|prusian]]. A-bouez bras e voe e berzh el luskad nevezklasel e [[Prusia]]. Tres medalenn ar [[Kroaz Houarn|Groaz Houarn]] a voe savet gantañ.

== E vuhez ==

E [[1798]] e paouezas gant e studioù el lise hag ez eas da [[Berlin|Verlin]] ma teskas gant [[Friedrich Gilly]] hag e dad [[David Gilly|David]]. E [[1803]] e reas e veaj kentañ da [[Italia]]. Pa zistroas da Verlin e oa aloubet kêr gant arme [[Napoleon]]. D'ar mare-se e krogas da livañ, ha pa voe trec'het Frañs e voe lakaet e penn burev sevel Prusia (1815). E garg a oa degas kemmoù da Verlin ha lakaat ar gêr da vezañ un arouez eus Prusia.

== E oberennoù ==

Stil Schinkel a zo levezonet gant an disavouriezh gresian klasel, marteze a-walc'h peogwir e felle dezhañ pellaat diouzh ar stil roman bet degaset gant an alouberien c'hall. Ar savadurioù brudetañ savet gantañ a gaver e [[Berlin]] : ''Schauspielhaus'' ([[1819]]-[[1821]]) hag ''Alte Museum'' en [[enezenn ar mirdioù]] ([[1823]]-[[1830]]).

Ouzhpenn kas savadurioù da benn e savas ivez danvez kelennadur. E vennozhioù a c'haller kavout en e raktresoù (nann kaset da benn) : lakaat an Akropol da Balez ar roue, pe aozañ Palez Orianda e [[Krimea]]. Ar steuñvioù savet gantañ a c'haller gwelout e ''Sammlung architektonischer Entwürfe'' (dastumad damdresadennoù savet etre [[1820]] ha [[1837]]) hag e ''Werke der höheren Baukunst'' ([[1840]]-[[1842]]; [[1845]]-[[1846]]).

[[ImageRestr:AltMuseum 1a.jpg|250px|thumb|right|Altes Museum Berlin]]

Livadurioù, kinkladurioù c'hoariva ha tisavouriezh diabarzh a reas ivez. Arbennigour e oa ivez : meur a renta-kont a savas diwar-benn iliz-veur Köln. E livadurioù a c'haller gwelout e meur a virdi e Berlin, evel an [[Alte Nationalgalerie]].

* [[1800]] : Templ Pomona, menez Pfingstberg e [[Potsdam]]

* [[1818]] : [[Neue Wache]] e [[Berlin]]

* [[1818]] : Schauspielhaus Berlin er [[Gendarmenmarkt]] [[ImageRestr:Potsdam St Nikolai Portal.jpg|thumb|180px|St Nicolaikirche e Potsdam]]

* [[1824]] : Neues Museum Berlin (anvet hiziv an deiz [[Altes Museum]])

* [[1825]] : iliz Friedrich-Werdersche e Berlin hag iliz Schöneberg e-kichen [[Aachen]]

* [[1830]] : Nikolaikirche e Potsdam

* [[1831]] : Altstädtische Hauptwache e [[Dresden]]

* [[1832]] : Bauakademie e [[Berlin]]

* [[1832]] : ti-kêr [[Kołobrzeg|Kolberg]]

* [[1833]] : kibelldioù roman Potsdam

* [[1834]] : kastell Babelsberg e [[Potsdam]]

* [[1834]] : ilizoù [[Alt-Moabit]], [[Wedding (Berlin)|Wedding]] ha [[Gesundbrunnen]] e Berlin