Marevezh ar Stadoù Brezelour : diforc'h etre ar stummoù
Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
D Bot: Migrating 1 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q185063 (translate me) |
Xqbot (kaozeal | degasadennoù) D Bot : fr:Période des Royaumes combattants zo ur pennad eus an dibab; Kemm dister |
||
Linenn 39:
''Brezel ha labour-douar'' e voe lugan ar marevezh, pa oa un arme c'halloudus hag un armerzh yac'h an daou venveg da gas ur vroad war-raok , da lavaret eo brasaat ha pinvidikaat. <br />
A-feur ma kreske ment ha galloud ar Stadoù Brezelour e kreske skod an emgannoù, ha buan e kemmas meizad ar brezel e-unan : mont e-kevez etre tudjentil zesket e oa bet da vare an Nevezamzerioù ha Diskar-amzerioù, em gannañ dilezenn ha didruez dre armeadoù seul vrasoc'h seul welloc'h e voe da vare ar Stadoù Brezelour. <br />
Gant kement a droaderien da duta, da stummañ, da derkañ ha da voueta e teskas ar renerien diskoulmañ kudennoù lec'haveiñ, hag o gouiziegezh nevez a lakajont e pleustr a-benn gouarn o ziriad. Ar re a ouezas tennañ ar muiañ a splet eus pinvidigezhioù o Stad a reas berzh war an tachennoù-emgann. A-benn ober muioc'h a verzh c'hoazh e teskjont penaos treiñ o ziriad d'ul labouradeg kenderc'hiñ tud, pourvezioù hag armoù, meret gant ur melestradur efedus
Boulc'het-mat e oa patrom an Impalaeriezh, kent ma vije ganet an Impalaerieh zoken. Diwar doareoù ar Stadoù Brezelour e voe staliet gouarnamatoù ar remziadoù Qin ha Han e gwirionez.
Linenn 59:
=== Mennozhioù war vale ===
Klask a voe neuze war soñjoù nevez, alese ganedigezh ur vicher nevez : 游說 ''yóu shuì'', "kendrec'her kantreer". <ref>http://www.mandarintools.com/worddict.html </ref><br />
Mibin o spered, distag diouzh kement rener, kaset gant ar c'hoant da skignañ o mennozhioù ha d'o c'hreñvaat war-an-dro e yae an dud-se da vale bro a Stad da Stad a-benn kelenn ar renerien – kargidi, dileuridi, pennsoudarded, gouizien hag all – hag o lakaat da gemmañ o folitikerezh.
Hep mar e c'haller lavaret e voe ar ''gendrec'herien gantreer'' an dud kentañ o lakaat al [[:en:Lobbying|''lobbying'']] e pleustr.
=== Kant Skol ar Prederiañ ===
Kement a vennozhioù nevez a voe ganet da varevezh an ''Nevezamzerioù ha Diskar-amzerioù'' ha da hini ar Stadoù Brezelour ma voe ar predad-se anvet 諸子百家, ''zhū zǐ bǎi jiā'', ''Kant Skol ar Prederiañ''.
Div skol-brederouriezh pennañ a oa da vare ar Stadoù Brezelour : hini [[Konfusius|Gonfusius]] (551-479), a embanne
Hervez Konfusius e ranke ar renerien chom renerien, hag o sujidi chom sujidi.
Un heulier da Gonfusius e voe [[Meng Zi|MENG Zi]] (372-289), a zisklêrias madelezhusted mab-den dre natur. Dre-se neuze ne c'hallje ket ur roue ren hep asant tav e sujidi, ha mar deuje da vezañ argazhet gant ar bobl e kollje ''Kefridi an Neñv''. <br />
Enebourien e oa heulierien Konfusius ha re Vo Zi, pa ne c'halle ket, da skouer, ar Gonfusianed gouzañv heulierien Mo Zi pa lavarent e rankje an den karout tad e amezeg kement ha karout e dad dezhañ. <br />
Koulskoude e oa an div skol tost an eil d'heben pa ne blije ket o damkanoù d'ar renerien ; hervez ar Gonfusianed e oa ret da guzulierien ar renerien ober rebechoù d'o mistri pa oant o faziañ en doare da gas o Stad, ha peogwir e krede da heulierien Mo Zi e teu holl reuzioù ar bed eus c'hoantegezh an dud e stourment ouzh ar renerien a glaske preizhañ o amezeien dre gas brezel dezho.
Prederourien all avat a oa degemeret mat gant ar renerien, peogwir e oa o mennozhioù politikel diouzh doare marevezh ar Stadoù Brezel. En o zouez e oa ''SHEN Buhai'' (385-337), ''SHEN Dao'' (350?-275 ?) ha ''HAN Fei'' (~280-233), a stalias un doare disi – hervezo – da ren war ur Stad
Ker pouezus e oa tu politikel ar brederouriezh da vare ar Stadoù Brezelour ma kaver en ''Dao De Jing'', skrid-diazez an [[Daoegezh]] bet savet gant [[Lao Zi|LAO Zi]] hervez an hengoun, un nebeud doareoù da lakaat kelennadurezh an ''Dao'' e pleustr war an dachenn bolitikel.
Linenn 95:
[[Rummad:Istor Sina]]
{{Liamm PuB|fr}}
|