Owain Gwynedd : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Kempenn
Linenn 1:
[[Image:Flag of Gwynedd.png|thumb|170px|right|Banniel rouaned [[Gwynedd]] (tierniezh [[Aberffraw]]) en {{XIIvet}} ha {{XIIIvet kantved}}.]]
'''Owain ap Gruffydd''' (1100? – † [[28 a viz Du]] 1170), roue [[Gwynedd]], anvet ivez [[Owain Gwynedd]] (''Owen'' e saozneg) a zo gwelet evel unan eus brasañ rouaned Kembre a-raok e vab-bihan, [[Llywelyn Fawr]]. « Owain Gwynedd » a vez graet anezhañ alies abalamour d'un [[Owain ap Gruffydd]] all, a oa priñs e [[Powys]], hag anavezet ivez evel [[Owain Cyfeiliog]].
 
 
==Istor==
Ganet e voe e vab Owain Gwynedd en [[Enez MonMôn]] war-dro [[1100]]. Mab e oa da [[Gruffydd ap Cynan]] ha da [[Angharad ferch Owain]], e bried.
 
E dad [[Gruffydd ap Cynan]] a voe roue Gwynedd e-pad ur pennad amzer hir, goude ma voe distroadet meur a wech. 62 vloaz e renas, hag ober a reas eus e rouantelezh an hini greñvañ e [[Kembre]]. Stourm a reas gant poan ouzh an [[Normaned]].
Pa voe erru re gozh Gruffydd ap Cynan da vont d'an emgann e kasas e vibien en e lec'h, Owain, Cadwallon ha Cadwaladr. Meur a wech ez eas an trec'h gante war an Normaned ha rouaned vihan all eus ar vro. Mervel a eure Cadwallon ene [[1132]], met Owain ha Cadwaladr, graet ganto emglev gant [[Gruffyd ap Rhys]] eus [[Deheubarth]], a drec'has war an Normaned e [[Crug Mawr]] e-kichen [[Aberteifi]], ha kemer a rejont rouantelezh [[Ceredigion]] .
 
== Ren gant Cadwaladr ==
Pa varvas Gruffydd en [[1137]] en em gavas Owain gant ur gurunenn hag ur rouantelezh kreñv, met ret e oa dezhañ rannañ ar mad gant Cadwaladr. En [[1143]] e oa bet tamallet Cadwaladr da vezañ lakaet lazhañ [[Anarawd ap Gruffydd]] eus [[Deheubarth]] hag Owain a gasas e vab, [[Hywel ab Owain Gwynedd]], da gemer digantañ e zouaroù en hanternoz [[Ceredigion]]. Diwar neuze e renas e-unan en hanternoz Kembre, petra bennak ma'c'h adskoulmas gant e vreur Cadwaladr. Hogen, e [[1155]] e kasas Cadwaladr d'an harlu.
 
== Brezel ouzh Powys ==
 
<!--
Owain profita de la guerre civile en [[Angleterre]] qui opposait le roi [[Étienne d'Angleterre|Étienne]] à l'[[Mathilde l'Emperesse|Impératrice Mathilde]] pour étendre les frontières du Gwynedd vers l'est plus loin que jamais. En [[1146]] il prit le château de [[Mold]], puis vers [[1150]] captura [[Rhuddlan]] et assaillit les frontières de Powys. Le prince de Powys, [[Madog ap Maredudd]], aidé par le baron Ranulf de [[Chester (Angleterre)|Chester]] l'affronta à [[Coleshill]] mais fut vaincu.
 
== Guerre avec Henri II ==
Tout alla pour le mieux jusqu'à l'avènement de [[Henri II d'Angleterre]] en [[1154]]. Ce dernier envahit le Gwynedd en [[1157]] avec l'appui de Madog ap Maredudd de Powys et le frère d'Owain, Cadwaladr. Cette invasion ne fut pas un franc succès. Henri II faillit se faire tuer dans une escarmouche à [[Basingwerk]] et quand sa flotte débarqua sur l'île d'Anglesey, elle fut vaincue. Pourtant, Owain dut négocier avec Henri et abandonner Rhuddlan et d'autres de ses conquêtes orientales.
 
Madog ap Maredudd mourut en [[1160]] et le Powys se trouva divisé en deux entités : le royaume de Powys Wenwynwyn au sud, qui alla à [[Owain Cyfeiliog]] et celui de Powys Fadog au nord qui tomba aux mains de [[Gruffydd Maelor]]. Owain profita de cet éclatement pour reprendre des territoires à l'est.
 
En [[1163]] il fit une alliance avec [[Rhys ap Gruffydd]] de Deheubarth et défia l'autorité anglaise. Henri II tenta à nouveau d'envahir le Gwynedd mais au lieu d'emprunter les routes habituelles des plaines du nord il attaqua à partir d'[[Oswestry]] et franchit les collines. Malheureusement pour lui le climat du Pays de Galles joua pour Owain car les pluies torrentielles de la région forcèrent Henri II à battre en retraite. Henri II ne tenta plus jamais d'envahir le Gwynedd et Owain put garder ses conquêtes orientales. Ce dernier put reprendre le château de Rhuddlan en [[1167]] après un siège de trois de mois.
 
== Querelles religieuses et succession ==
Les dernières années du règne d'Owain furent occupées par une querelle avec l'[[archevêque de Cantorbéry]] au sujet de la désignation du nouvel évêque de [[Bangor (Pays de Galles)|Bangor]]. En outre, il subit des pressions de la part de l'archevêque et du Pape pour qu'il abandonne sa deuxième femme, Cristin, qui était sa cousine germaine, une telle relation matrimoniale étant interdite par l'Église. Bien qu'il fut [[excommunication|excommunié]] par la suite, Owain refusa obstinément de répudier Cristin. Cette situation n'est pas sans rappeler celle que connut [[Henri VIII d'Angleterre]], bien qu'elle ne mena pas à un schisme et qu'en l'occurrence Henri VIII tentait de divorcer. Owain mourut en [[1170]], et malgré son excommunication fut enterré en terre consacrée dans la cathédrale de Bangor par le clergé local.
 
On pense qu'Owain fit écrire le texte de propagande ''La vie de Gruffydd ap Cynan'' qui raconte la vie de son père. Après sa mort, la guerre civile éclata entre ses fils et il fallut attendre la génération suivante pour que le Gwynedd retrouve sa gloire passée.
 
-->
==Mojenn==
Hervez ar vojenn e oa [[Madog]], unan eus mibien Owain, a dreuzas ar [[Meurvor Atlantel]] da drevadenniñ [[Amerika]].
 
==Lennegezh==
Anv eus Owain a zo meur a wech e romantoù istorel [[Ellis Peters]], a c'hoarvez war-dro [[Amwythig]] gant ar « [[Breur Cadfael]] ».
 
 
[[Rummad: Rouantelezh Gwynedd]]
[[Rummad:Marvioù 1170]]