Afer an Tour de Nesle : diforc'h etre ar stummoù

'''Afer an Tour de Nesle''' zo un afer brudet hag a vije c'hoarvezet e deroù ar XIVvet kantved, en [[Tour de Nesle]], un tour ouzh mogerioù Pariz er Grennamzer, ma kemeras perzh teir [[merc'h-kaer]] ar roue gall. Er XVvet kantved e voe savet ur vojenn diwar-benn ur rouanez a vije bet oc'h ebatal eno hag a lakae he serc'heien en seier goude kousket ganto, ha taolet goude d'ar stêr.

[[FileRestr:Philippe le Bel famille.jpg|thumb|300px| Skeudenn eus 1315, ma weler pentudennoù Afer an Tour de Nesle, bloaz goude ar wallabadenn : e-kreiz [[Fulup IV (Bro-C'hall)]], ar roue gall, hag e diegezh: a gleiz da zehou : e vab, [[Charlez IV]], [[Fulup V]], e verc'h Isabelle de France, eñ, e vab henañ [[Loeiz X (Bro-C'hall)|Loeiz X]], hag e vreur, Charles de Valois.]]

== An tour ==

An [[Tour de Nesle]] a oa un tour war lez kleiz ar stêr Saena, dirak tour al [[Louvre]], hag a oa bet anvet « tour Hamelin ». An daou dour-se a oa daou eus pevar zour bras ar voger savet adal 1214, anvet diwar-lerc'h an ostel Nesle, tostik dezhañ. <!--Toutes deux font partie des quatre grandes tours de l'enceinte que Philippe Auguste a fait construire à partir de 1214 pour protéger Paris. Ronde et massive, cette tour de près de 25 mètres de hauteur .-->

== Istor ==

Pevar bugel en doa ar roue gall [[Fulup IV (Bro-C'hall)| Fulup IV ''le Bel'']], ha tri mab anezho (a reno war e lerc'h), hag o-zri dimezet:

* [[Loeiz X (Bro-C'hall)|Loeiz]] (1289-1316), [[Roue Navarra]] (1305-1316),

* [[Fulup V (Bro-C'hall) | Fulup]], kont [[Poitiers]],

* [[Charlez IV (Bro-C'hall) | Charlez]], kont ar [[Marcha]],

* Loeiz en [[1305]], da [[Marc'harid Bourgogn (1290-1315)|Marc'harid Bourgogn]], merc'h da Zug [[Bourgogn]], a oa 15 vloaz ;

* Fulup en [[1306]], da [[Janed II Bourgogn|Janed Bourgogn]], merc'h henañ [[Mahaut Artez]];

* Charlez en 1308 da [[Blanche Bourgogn (war-dro 1296-1326)|Blanche Bourgogn]], eil merc'h [[Mahaut Artez]], a oa 12 vloaz.

E deroù [[1314]] e krogas an afer. Urzh a roas ar roue gall [[Fulup IV (Bro-C'hall)| Fulup IV ''le Bel'']] da herzel e deir merc'h-kaer

Boureviet e voe an daou varc'heg, hag anzav a rejont o darempredoù gant ar priñsezed. kignet e voent e Pontoise en-bev, spazhet, dibennet, ha lakaet ouzh ar groug.

== Lennegezh ==

* Dre fazi eo e vez staget anv ar prederour gall [[Jean Buridan]] ouzh an afer abalamour d'ar varzhoneg c'hallek, [[Ballade des dames du temps jadis]] gant [[François Villon]].