Fyodor Dostoyevskiy : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Gwendal (kaozeal | degasadennoù)
D Gwendal en deus kaset ar bajenn Fiodor Dostoievski da Fyodor Dostoyevskiy
Gwendal (kaozeal | degasadennoù)
Dizober kemmoù 1549494 a-berzh Gwendal (kaozeal)
Linenn 1:
#ADKAS [[Restr:Dostoevsky.jpg|right|thumb|200px|Fyodor Dostoyevskiy]]
 
'''Fyodor Mic'haylovitch Dostoyevskiy''' ([[ruseg]] Фёдор Миха́йлович Достое́вский, [[romanekadur|treuzskrivet]] ivez '''Fedor Dostoievski''') a oa ur skrivagner rusian ganet e [[Moskov]] d'an [[30 a viz Here]] (hervez an [[deiziadur juluan]]/[[11 a viz Du]]) [[1821]] ha marvet e [[Sant-Petersbourg]] d'an [[28 a viz Genver]] (pe [[9 a viz C'hwevrer]]) [[1881]]. Sellet e vez outañ e vez evel unan eus ar romantourien vrasañ eus e amzer. Levezonet en deus kalz skrivagnerien ha prederourien.
 
Map ur surjian eus an arme e oa. Goude ur vugaleaj diaes ez eas war ar studi en Akademiezh ijinourezh milourel Sant-Petersbourg hag e echuas isletanant. Klañv e oa gant [[Drougsant|droug Sant-Yann]] abaoe e 26 vloaz. Adalek 1842 e labouras evit ministrerezh an difenn evel tresour. E 1844 e roas e zilez da'n em ouestlañ d'e romant kentañ, ''An dud paour'', hag e embannas romant [[Honoré de Balzac|Balzac]] ''[[Eugénie Grandet]]''. E [[1849]] e voe arestet ha kondaonet d'ar marv abalamour ma oa ezel eus ur strollad frankizour - ar [[Kelc'h Petrashevsky|C'helc'h Petrashevsky]] . D'ar mare diwezhañ e voe digastizet gant an [[Tsar]] hag harluet da [[Omsk]] en ur prizon eus [[Siberia]], e-doug pevar bloavezh. Echui a reas e gastiz e [[1854]] hag anvet e oa ofiser en ur rejimant eus Siberia. Dimeziñ a ra eno gant Maria Dmitrievna Issaïeva e 1857. E [[1859]] hepken e oa roet e ditloù noblañs dezhañ en-dro hag e oa aotreet da embann. E 1860 e roas e zilez eus an arme hag e tistroas da Sant-Petersbourg. E-pad meur a vloavezh e veajas en Europa. En em ouestlañ a rae a-zevri da sevel levrioù. Klask a rae gounit arc'hant o c'hoari met goloet e oa buan a zleoù. Un temz-spered teñval en doa. E-pad e veajoù e teuas da vezañ ur "frankizour" entanet evit e vro ha dreist holl ur brogarour. Dont a reas da vezañ brudet pa zistroas da [[Rusia]] e 1871 goude embannadur e oberenn ''torfedoù ha kastizoù'' e 1866 hag hini ''An Diot'' e 1868 a zigor e brantad meürded ma skrivo e oberennoù gwellañ : ''Ar pried peubadus'' (1870), ''An drouksperedoù'' (1871) hag ''Ar breudeur Karamazov'' (1880).
En dienez e varvas met goude e varv e oa graet dezhañ un interamant broadel.
 
== E oberennoù ==
[[Restr:Dostoevskij 1872.jpg|thumb|right|280px|Fiodor Dostoievski, poltredet gant Vassilij Grigorovič Perov e 1872]]
 
N'eus bet embannet nemet ur gontadenn diwar bluenn Dostoievski e [[brezhoneg]] : ''[[Hunvre un den lu]]'', troet diwar ar rusianeg gant [[André Markowicz]] ha [[Yann-Varc'h Thorel]], [[An Treizher]], 2006 (anv orin : ''Son smeshnogo cheloveka'', e [[rusianeg]] Сон смешного человека).
=== Romantoù ===
* (1846) ''Bednye lyudi'' (Бедные люди); ''[[Tud Paour]]''
* (1846) ''Dvojnik'' (Двойник. Петербургская поэма); ''[[An Doubl: Ur varzhoneg eus Petersbourg]]''
* (1849) ''Netochka Nezvanova'' (Неточка Незванова); ''[[Netochka Nezvanova (novel)|Netochka Nezvanova]]'' (diechu)
* (1859) ''Dyadyushkin son'' (Дядюшкин сон); ''Hunvre an eontr''
* (1859) ''Selo Stepanchikovo i ego obitateli'' (Село Степанчиково и его обитатели); ''[[Kêriadenn Stepanchikovo]]''
* (1861) ''Unizhennye i oskorblennye'' (Униженные и оскорбленные); English translation: ''[[The Insulted and Humiliated]]''
* (1862) ''Zapiski iz mertvogo doma'' (Записки из мертвого дома); ''[[Ti ar Re Varv]]''
* (1864) ''Zapiski iz podpolya'' (Записки из подполья); ''[[Notennoù eus Dindan Zouar]]''
* (1866) ''Prestuplenie i nakazanie'' (Преступление и наказание); ''[[Torfed ha Kastiz]]''
* (1867) ''Igrok'' (Игрок); English translation: ''[[Ar C'hoarier]]''
* (1869) ''Idiot'' (Идиот); English translation: ''[[An diod]]''
* (1870) ''Vechnyj muzh'' (Вечный муж); ''Ar Gwaz Peurbadel''
* (1872) ''Besy'' (Бесы); English translation: ''[[The Possessed (novel)|The Possessed]]''
* (1875) ''Podrostok'' (Подросток); ''[[The Raw Youth]]''
* (1881) ''Brat'ya Karamazovy'' (Братья Карамазовы); ''[[Ar Vreudeur Karamazov]]''
 
=== Kontadennoù ===
* (1846) ''Gospodin Prokharchin'' (Господин Прохарчин); '' An aotrou Prokharchin''
* (1847) ''Roman v devyati pis'mah'' (Роман в девяти письмах); ''Romant e Nav Lizher ''
* (1847) ''Hozyajka'' (Хозяйка); '' Ar Berc'hennez ''
* (1848) ''Polzunkov'' (Ползунков); ''Polzunkov''
* (1848) ''Slaboe serdze'' (Слабое сердце); '' Ur Galon Wan ''
* (1848) ''Chestnyj vor'' (Честный вор); ''[[Ul Laer Onest]]''
* (1848) ''Elka i svad'ba'' (Елка и свадьба); ''[[Ur Wezenn Nedeleg hag un Eured]]''
* (1848) ''Chuzhaya zhena i muzh pod krovat'yu'' (Чужая җена и муҗ под кроватю); English translation: ''The Jealous Husband''
* (1848) ''Belye nochi'' (Белые ночи); ''[[Nozvezhioù Gwenn]]''
* (1849) ''Malen'kij geroj'' (Маленький герой); ''Un Haroz Bihan''
* (1862) ''Skvernyj anekdot'' (Скверный анекдот); ''[[Un Istor Divalav]]''
* (1865) ''Krokodil'' (Крокодил); ''[[Ar C'hrokodil]]''
* (1873) ''Bobok'' (Бобок); ''[[Bobok]]''
* (1876) ''Krotkaja'' (Кроткая); ''[[Ur C'hrouadur Jentil]]''
* (1876) ''Muzhik Marej'' (Мужик Марей); ''[[Ar C'houer Marey]]''
* (1876) ''Mal'chik u Hrista na elke'' (Мальчик у Христа на елке); ''Ar Wezenn Nedeleg Neñvel ''
* (1877) ''Son smeshnogo cheloveka'' (Сон смешного человека); ''[[Hunvre un den lu]]'', troet diwar ar rusianeg gant [[André Markowicz]] ha [[Yann-Varc'h Thorel]], [[An Treizher]], 2006.
Ar pemp danevell diwezhañ (1873-1877) a zo lakaet el levr ''[[Deizlevr ur Skrivagner]]''.
 
=== Skridoù all ===
* ''Winter Notes on Summer Impressions'' (1863)
* ''[[A Writer's Diary]]'' (Дневник писателя) (1873–1881)
* Lizheroù
 
== Liammoù diavaez ==
 
[http://www.fyodordostoevsky.com/ Lec'hienn a-zivout Fedor Dostoïevski]
 
{{DEFAULTSORT:Dostoyevskiy, Fyodor}}
[[Rummad:Skrivagnerien Rusia]]
[[Rummad:skrivagnerien rusianek]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1821]]
[[Rummad:Marvioù 1881]]
 
{{Liamm PuB|ca}}
{{Liamm PuB|hr}}
{{Liamm PuB|ka}}
{{Liamm PuB|ml}}
{{Liamm PuB|pt}}
{{Liamm PuB|ro}}
{{Link GA|es}}