Mabinogi : diforc'h etre ar stummoù
Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Kempenn |
|||
Linenn 1:
[[Skeudenn:Pwyll hela(Guest).jpg|thumb|260px|[[Pwyll, priñs Dyfed|Pwyll]] o chaseal.]]
[[Skeudenn:Branwen drudwy.JPG|300px|thumb|[[Branwen, merch Llŷr|Brânwen]]'' hag an [[dred]] e lez Matholwch - skeudenn eus levr [[Charlotte Guest]], embannadur ar [[Mabinogion]] e (1877)]]▼
[[Skeudenn:Manawydan esgob(Guest).JPG|250px|thumb|Manawydan, an eskob hag al logodenn - skeudenn eus an engravadur e "Mabinogion" [[Charlotte Guest]] (1877)]]▼
Danevelloù [[kembraek]] eo ar '''Mabinogi''', pe ''Mabinogion'', brudet abaoe embannadur levr [[Charlotte Guest]], ''The Mabinogion'', kroget e 1837.
Komz a reer ivez eus ''Pedair cainc y Mabinogi'', hervez o anv kembraek, pe eus ''Pevar skourr ar Mabinogi'', anv ul levr embannet e [[brezhoneg]] gant [[Preder]]. <br />
Peder [[danevell]]
*''Gwelout [[Levr Gwenn Rhydderch]] ha [[Levr Ruz Hergest]].'' <br />
Kaoz zo enne eus kredennoù ha [[mojenn]]où kozh ar vro, en Henamzer ar Gelted, a-raok ar [[kristeniezh|gristeniezh]], da lavarout eo a-raok ar {{VIvet kantved}} '''da vihanañ'''. Da neuze e vefe anv, e skridoù eus an {{XIIvet kantved}}, eus mojennoù a oa bev-mat c'hoazh 600 vloaz a-raok, hag a zo bet savet meur a gantved c'hoazh a-raok moarvat. Daoust da se, mont betek lavarout int ken kozh ha skridoù [[Homeros]], n'eo diazezet nemet war ar faltazi. Met gwir eo n'haller ket bloaziañ ar re goshañ en un doare resis.
Roud eus ar mojennoù-se a gaver ivez er yezhoù keltiek all, en danevelloù [[iwerzhonek]] dreist-holl, en anvioù [[galianek]] ivez.
Linenn 18 ⟶ 15:
==An anv==
Kentañ tro ma voe kavet ar ger a voe e
▲Kentañ tro ma voe kavet ar ger a voe e 1795, e-barzh ''Cambrian Register'' William Owen Pughe : "The Mabinogion, or Juvenile Amusements, being Ancient Welsh Romances."<br />
Adkemeret e voe an anv gant [[Charlotte Guest]] en he levr ''The Mabinogion'', dastumad unnek kontadenn troet ganti diwar ar c'hrenngembraek.
Dont a ra an anv ''Mabinogion'', un anv [[lies]], eus Mabinogi, ur ger krenngembraek. Fallgomprenet e oa bet gant Charlotte Guest ar ger ''mabynogion'' (ha ne gaver nemet ur wech, e dibenn skrid danevell [[Pwyll]] hag e daou zornskrid). <br />
Linenn 26 ⟶ 22:
Meur a zisplegadenn zo bet roet.
Dont a rafe ar ger eus an doue [[Mabon]] (a oa [[Maponos]] en [[Galia]]), a zo meneg anezhañ e danevell ''[[Kulhwch hag Olwen]]''.
[[Image:Harlech Statue The Two Kings.jpg|thumb|200px|left| ''"Y Ddau Frenin"'' (An Daou Roue): Bendigeidfran o tougen korf e ni, [[Gwern]]. Delwenn e-kichen Kastell [[Harlech]].]]
{{clr|left}}
==Roll an danevelloù==
▲[[Skeudenn:Branwen drudwy.JPG|300px|thumb|[[Branwen, merch Llŷr|Brânwen]]'' hag an [[dred]] e lez Matholwch - skeudenn eus levr [[Charlotte Guest]], embannadur ar [[Mabinogion]] e (1877)]]
▲[[Skeudenn:Manawydan esgob(Guest).JPG|250px|thumb|
Tri seurt danevelloù a weler e levr [[Charlotte Guest]].
*ar [[peder]] a denn d'an [[Henamzer]] vrezhon, hag a vez anvet ''Pevar Skourr ar Mabinogi'';
Linenn 67 ⟶ 61:
* ''[[Levr Ruz Hergest]]'' skrivet war-dro [[1350]].
Kavout a reer enne elfennoù a zo kar d'ar re a gaver e mojennoù Iwerzhon, pezh a ziskouez int gwall gozh; da skouer an darempredoù etre an drouiz hag ar roue, dleadoù ar roue, ar ''bed all'', ar brezel, al labour-dorn. Hervez tud evel [[Christian-Joseph Guyonvarc'h]] ha
==Guest, Kervarker, Loth==
Da vare ar [[Romantelezh]] hag an doug d'ar Geltelezh, en {{XIXvet kantved}}, pe vrizhkeltelezh, e voe graet un embannadur [[saoznek]] gant [[Charlotte Guest]] etre [[1838]] ha [[1849]]. Tammoù a voe troet e galleg gant [[Kervarker]],
==Skrid brezhonek==
Linenn 76 ⟶ 70:
Embannet e oa bet gant [[Gwalarn]] troidigezhioù [[Fañch Elies]] eus ar ''Mabinogi'' etre 1925 ha 1939.
E 1963 e voe strollet ar ''Pevar Skourr'' en ur c'haier roneoskrivet embannet gant Preder. E 1980 e teuas a-zindan ar wask un adembannadur "reizhet"
N'eo nemet e 1991 e voe strollet an 11 kontadenn en ul levr embannet gant [[Mouladurioù Hor Yezh]], kinniget gant [[Gwendal Denez]].
Linenn 96 ⟶ 90:
-e galleg
* ''Les Mabinogions'',
* ''Les Quatre branches du Mabinogi et autres contes gallois du Moyen-Age'' troet diwar ar c'hembraeg, kinniget gant [[Pierre-Yves Lambert]], embannet gant [[Gallimard]], en dastumad « L'aube des peuples », Paris, 1993, {{ISBN|2-07-073201-0}}.
-e saozneg
|