Kontadenn : diforc'h etre ar stummoù
Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Reizhañ liammoù diabarzh |
Xqbot (kaozeal | degasadennoù) D Bot : en:Fairy tale zo ur pennad eus an dibab; Kemm dister |
||
Linenn 1:
== Stumm, orin ha rummata ==▼
[[Rummad:Kontadennoù]]▼
▲==Stumm, orin ha rummata==
Ur '''gontadenn''' a zo un istor a vez kontet, pe lavaret da gentañ penn.
Linenn 14 ⟶ 6:
== Gerioù damheñvel o ster ==
Se zo kaoz e vez graet a-wechoù gant ar ger marvailh (eus ar galleg ''merveille''), a zo heñvel e ster. Marvailher a zo dezhañ ar memes ster ha konter.
Kalz tud a ra bremañ gant ar [[moliac'h
== Treuzkas ==
Orin kontadennoù'zo a zeu eus an amzerioù kozh-tre, hag int bet treuskaset dre gomz. Setu perak e vez graet kontadennoù [[hengoun]]el eus lod anezho.
Pa vez treuskaset un istor dre gomz e vez kemmet atav tra pe dra ennañ: al lec'h, an anvioù, an amzer, ar stumm lennegel (eus ar varzhoniezh d'ar c'homz-plaen, da skouer), ar framm hag all.<br />
Kontadennoù hengounel a vez kavet er bed-all o-deus ur pe vuioc'h steuñv-dezrevell kozhpatromel ''(ger da wiriekaat)''.
Rummataet eo bet ar steuñvou-dezrevell-se gant ar [[folkorour]] [[Finland|finlandad]] Antti Aarne (1867-1925) ha kendalc'het eo bet al labour gant un Amerikan, Stith Thompson. <br />
2 340 patrom evit ar c'hontadennoù a zo er [[rummatadur Aarne-Thompson]] bremañ.<br />
Ur folklorour [[Rusia|rusian]], [[Vladimir Propp]] en-deus studiet framm ar c'hontadennoù moliac'h hengounel ha [[Bruno Bettelheim]] en-deus diskouezet penaos e veze stagar ar steuñvoù-dezrevell ouzh ar frammoù digemm lakaet wae wel gant ar [[psikologiezh|bsikologourion]] pe ar [[bredelfennerezh]]. Gantañ eo bet renevezet elfennadur ar c'hontadennoù brudetañ (''Kroc'hen-azenn'', da skouer).
== Dastumerien brudet ==
* En Europa, [[Charles Perrault]] (1628-1703) en deus kroget gant an dastum-kontadennoù hag an treuzsrivañ anezho.
* Heuliet eo bet gant Madame D'Aulnoye, ar vreudeur alaman [[Breudeur Grimm|Jacob ha Wilhem Grimm]], ar Rusian [[Aleksandr Afanasyev]] (1826-1871).
* E Breizh e kaver [[Fañch an Uhel]] evel ar c'hentañ dastumer skiantel, an abad [[Frañsez-Mari Kadig|Fañch Kadig]], [[Iwan an Diberder]] ha [[Loeiz Herrieu]] evel e heulierien pennañ.
A wechoù e vez adkrouet ar c'hontadennoù hengounel gant skrivagnerien'zo. An Danad [[Hans Christian Andersen]] hag an Alaman [[Ernst Hoffmann]] eo ar re anavezetañ.
Linenn 40 ⟶ 32:
E [[Breizh]], [[Yann ar Floc'h]], [[Ivon Krog]] hag [[Erwan ar Moal]] o deus savet seurt kontadennoù, darn anezho ijinet diwar patrom an hengoun.
== Konter ha konterez ==
A-gozh, ar c'hontañ a zo bet dibunet ha treuzkaset gant ar merc'hed a veze o wiata pe o nezañ. E [[Bro-Dreger]] e vezent anvet [[nozvezh]]ioù hag e veze kontet istorioù er filajoù-se.
Ar [[magerez|vagerezed]] o-deus treuskaset hep ehan keid ar c'hantvedoù miliadoù a gontadennoù ivez.<br />
Hag evit gwir, ar merc'hed o deus kroget er XVIIvet ktvd; treuzskrivañ kantadoù a gontadennoù en ur dastum bras, "Le cabinet des fées", meur a levrennoù gantañ. E-touez ar merc'hed-se e kaver Madame d'Aulnoye("Contes de ma mére l'Oye).<br />
== Daveoù ==▼
* Delarue, Tenèze▼
* Bruno Bettelheim▼
[[Rummad:Rummadoù lennegel]]
▲[[Rummad:Kontadennoù]]
{{Liamm PuB|en}}
[[cs:Pohádka]]
▲==Daveoù==
[[da:Eventyr]]
▲*Delarue, Tenèze
[[de:Märchen]]
▲*Bruno Bettelheim
[[en:Fairy tale]]
[[eo:Fabelo]]
[[es:Cuento de hadas]]
[[et:Muinasjutt]]
[[fr:Conte]]
[[it:Fiaba]]
[[ja:??]]
[[lb:Mäerchen]]
[[nl:Sprookje]]
[[pl:Bajka]]
[[sv:Saga]]
[[uk:?????]]
[[zh:??]]
| |||