Spagn : diforc'h etre ar stummoù
Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
→Politikerezh: + Dilezadenn ar roue, 02/06/14 |
Diverradenn ebet eus ar c'hemm |
||
Linenn 1:
* ''Gwelout ivez : [[Spagn (anvadurezh)]]''
{{LabourAChom}}
{{Infobox Spagn}}
{{Infobox Spagn}}Ur vro etre ar [[Meurvor atlantel]] hag ar [[Mor Kreizdouar]] eo [[Spagn]] (pe ''Bro-Spagn''). Dont a ra hec’h anv eus ar ger [[latin]] ''Hispania''. '''Spagn''', zo "Rouantelezh Spagn" hec’h anv ofisiel, zo anezhi ur vro eus [[Mervent]] [[Europa]], gant div englozadenn e [[Norzhafrika]] (Maroko). Un [[demokratelezh]] eo hag aozet eo evel un [[unpenniezh daeliek]]. Ur vro diorroet eo ha zo en 9vet plas evit a sell an [[armerzh]] er bed a-bezh. Ur vro all, [[Portugal]] hec’h anv, a gaver e [[Kornôg]] hag e [[Mervent]] al [[Ledenez]] ispanek pe iberek (diwar anv an [[Iberianed]], ar bobl he doa graet hec’h annez eno er [[Ragistor]]. Er Su da Spagn emañ [[Jibraltar]] (un tiriad tramor saoz) hag ivez Maroko, zo enklozet enni div [[keoded|geoded]] spagnat ([[Ceuta]]) ha ([[Melilla]]). Er biz da Spagn emañ ar [[Pireneoù]], a zo ul lod anezho da Frañs, hag ivez [[Andorra]], ur briñselezh vihan zizalc'h anezhi. E Spagn emañ ivez an [[inizi Balearez]] er mor Kreizdouar, an inizi [[Kanariez]] er Meurvor Atlantel hag enezennoù didud niverus er Mor Kreizdouar eus tu [[strizh-mor Jibraltar]], anavezet eo evel lec’hioù ar [[riegezh]] (''[[Plaza de soberanía|Plazas de soberanía]]''), evel an inizi [[Chafarinas]], [[Isla de Alborán|Enez Alborán]], « reier » [[Peñón de Vélez de la Gomera|Vélez de la Gomera]] hag [[Peñón de Alhucemas|Alhucemas]] hag un enezenn vihan, [[Enez Perisilh]]. Er biz da Spagn, er [[Pireneoù]], ez eus un englozadenn vihan eus [[Katalonia]], ur gêr zo [[Llívia]] hec’h anv hag hi gronnet gant an tiriad gall.▼
Ur vro etre ar [[Meurvor atlantel]] hag ar [[Mor Kreizdouar]] eo [[Spagn]] (pe ''Bro-Spagn''). Dont a ra hec’h anv eus ar ger [[latin]] ''Hispania''.<br />
▲
== Istor ==
▲An Iberianed a oa anv ar poblañsoù emren a oa o vevañ e Ledenez Iberia. Da c’houde e oa deuet poblañsoù kelt avat, a veze graet ar [[Geltiberianed]] anezho, da vevañ ganto.
Adalek an {{IXvet kantved}} a-raok Jezuz-Krist e stalias ar [[Fenikianed]], ar [[C'hresianed]] ha [[Kartadiz]] [[kontoer]]ioù war aodoù ar Mor kreizdouar.
En [[
Pa'z eas an [[impalaeriezh roman]] war an diskar er {{Vvet kantved}} e voe aloubet ar vro gant ar [[Sueved]], ar [[Vandaled]] hag ar [[Wisigoted]]. Bet staliet evit ur mare e su al ledenez ez eas ar Vandaled buan d’ober o annez e [[Tunizia]], tra ma voe renet ar vro gant ar [[Wisigoted]] betek aloubidigezh ar vro gant ar [[muzulman|Vuzulmaned]].
Linenn 57 ⟶ 58:
Bodet eo ar gallout erounit e Palez ar Parlamant (''Las Cortes Generales''). Er palez-se ez eus ur gambr izel anvet ''Congreso de los Diputados'' (Kendalc'h ar Gannaded) hag ur gambr uhel a vez anvet ar "Senedo” (Sened). 300 dilennad zo e Kendalc’h ar Gannaded. Evit pevar bloavezh e vezont dilennet gant ar mouezhiañ eeun. 248 den a vez ezel eus ar Sened, en o zouez 208 den dilennet gant ar mouezhiañ eeun ha 40 den anvet gant ar rannvroioù.
Bep 4 bloaz e vez aozet dilennadegoù e Spagn. E miz Meurzh 2004 e voe aozet an dilennadegoù hollek diwezhañ.▼
Ezel eus [[Aozadur feur-emglev Norzh Atlantel|AFNA]] hag eus [[Unaniezh Europa]] eo Spagn.▼
== Tiriadoù Spagn ==▼
{| cellpadding="1" style="float: right; border: 1px solid #88a; background: #f7f8ff; padding: 5px; font-size: 95%; margin-left: 1em; width: 20%"
|-
Linenn 103 ⟶ 109:
| [[Melilla]] || align="right" | 66 263 || align="right" | 64 488
|}
* ''Pennad dre ar munud : [[Kumuniezhioù emren Spagn]], [[Proviñsoù Spagn]] ''▼
▲Bep 4 bloaz e vez aozet dilennadegoù e Spagn. E miz Meurzh 2004 e voe aozet an dilennadegoù hollek diwezhañ.
▲Ezel eus [[Aozadur feur-emglev Norzh Atlantel|AFNA]] hag eus [[Unaniezh Europa]] eo Spagn.
▲== Tiriadoù Spagn ==
▲''Pennad dre ar munud : [[Kumuniezhioù emren Spagn]], [[Proviñsoù Spagn]] ''
[[Restr:Mapaespaña4-1fr.png|200px|left|thumb|Kartenn Spagn hag he rannvroioù]]
17 "[[Kumuniezhioù emren Spagn|Kumuniezhioù emren]]" a zo e Spagn. Seurtoù stadoù kevreet int ha peuzdizalc’h int, ha pa vefe kalz a ziforc'h er galloudoù roet d’an eil pe eben gant ar stad kreiz. Ar c’humuniezhioù emren zo enno ur broviñs pe meur a hini. En holl ez eus 50 proviñs. Ouzhpenn da se ez eus div gêr dibar o statud, ([[Ceuta]] ha [[Melilla]] o anv.
Linenn 126:
=== Kêrioù pennañ ===
Ar c’hêrioù brasañ (e [[2005]]) :
# [[Madrid]] 5 843 041
# [[Barcelona]] 4 686 701
Linenn 148 ⟶ 147:
== Sevenadur ==
[[Restr:Donostia puente kursaal.JPG
Hervez un enklask bet graet nevez zo gant Kreizenn foran an enklaskoù sokiologel (''Le Monde'', miz Gouere 2005), ez eus 82,4% eus Spagnoled a lavar ez int katoliked, en o zouez 47,7% anezho a lavar ez int katoliked wirion.
Linenn 160 ⟶ 159:
[[Restr:Cuenca CasasColgadas1.jpg|thumb|Dome, [[Proviñs Cuenca]].]]
[[Restr:Sagrada Familia 03.jpg|thumb|Sagrada Familia, [[Proviñs Barcelona]].]]
[[Restr:Acueducto Segovia noche.JPG
[[Restr:Picu Urriellu.jpg|thumb
[[Restr:Alhambra hill over Granada Spain.jpg|
'''Gouelioù ha deizioù gouel'''▼
{| class="wikitable"
|- bgcolor=cccccc|+ ''Gouelioù ha deizioù gouel'''
Linenn 197 ⟶ 194:
| [[25 Kerzu|25 a viz Kerzu]]|| [[Nedeleg]] || Navidad||
|}
== Notennoù ==
<references />
{{Commonscat|Spain}}
{{Wikeriadur}}
| |||