Pedro Iañ Kastilha : diforc'h etre ar stummoù
Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Diverradenn ebet eus ar c'hemm |
Diverradenn ebet eus ar c'hemm |
||
Linenn 3:
'''Pedro Iañ Kastilha''' ([[Burgos]], [[1334]]-[[1369]] [[Montiel]]), lesanvet ''el Cruel'', hag ''el Justo'' pe '' el Justiciero'' gant e harperien, a voe [[roue Kastilha]] ha [[roue León]] war-lerc'h e dad adalek [[1350]] betek e varv, ha diwezhañ roue eus [[tiegezh Bourgogn]]. <br />
Dont a ra e lesanv ''el Cruel'' eus ar roll hir eus an droulazhoù gourc'hemennet gantañ pa en doe da stourm ouzh emsavadegoù ha da ren brezelioù e-pad e 19 vloaz ren. Ma voe kriz ouzh an uhelidi ne voe ket kement ouzh pobl Kastilha. Gwareziñ a reas yuzevien ha muzulmaned e rouantelezh. Brudetoc'h en al lesanv roet gant e enebourien avat dre ma'z eas an tu gounid gant e enebourien bolitikel.
<!--▼
-->▼
==E vuhez==
Ganet e oa e tour manati Santa María la Real de Las Huelgas, en kêr [[Burgos]]. Mab e oa da [[Alfonso XI]] ha da [[Maria Portugal]]. E vamm a oa merc'h da [[Afonso IV]], [[roue Portugal]], ha savet e voe ganti en [[alcázar Sevilla]], pa veze e dad o vevañ gant e serc'h [[Leonor Núñez de Guzmán]]. Desket e voe gant ar Portugalad [[Juan Alfonso de Alburquerque]].
Hervez ar c'hanseller ha kroniker Pero López de Ayala, e oa morlivet e zremm, glas e lagad, ha melen e vlev. Bras e oa (1.83 m) ha kreñv. Kustum e oa da labourat kalz, ha nay e oa gant ar merc'hed. Desket e oa, gwareziñ a rae an arzoù, hag en e yaouankiz e prizie sonerezh ha barzhoniezh.
En 1335, pa ne oa ket bloaz c'hoazh, e voe kaset kannaded saoz d'e dad Alfonso IX gant ar roue saoz Edouarzh III da ginnig e verc'h Isabel da zimeziñ da Bedro. Re abred e kavas Alfonso ar c'hinnig, hag unan all a voe graet seizh vloaz goude, e 1342, da ginnig ur verc'h all, Joan. Kement-se ne oa nemet derou an emell a raio Pedro diwezhatoc'h er brezel kant vloaz, etre Saoz ha Gall.
==Derou e ren==
Ren a reas adalek Meurzh 1350, pa n'en doa ket tapet e seitek vloaz c'hoazh. Kaoz a oa neuze d'e zimeziñ da Joan, merc'h da [[Edward III]], [[roue Bro-Saoz]] ; war he hent da Gastilha avat e treuzas kêrioù ma rene ar ar [[vosenn]], en desped d'an dud az lavare dezhi tremen e-biou. Ma tapas Joan ar vosenn ha ma varvas da-heul.
En amzer-se e oa bec'h etre ar c'hostezennoù a bep seurt a oa en-dro d'ar galloud: ar vugale en doa bet ar roue Alfonso XI gant [[Leonor de Guzmán]], an infanted [[Kurunenn Aragon|aragonat]], kendirvi ar roue, hag e vamm, ar rouanez [[Maria Portugal]].
▲<!--
En 1351, les royaumes de France et de Castille envisagent d'organiser un mariage du prince Pierre avec Blanche de Navarre, veuve de Philippe VI de France, tentative qui échoue devant le refus de l'intéressée à se remarier : « les reines de France ne se remarient point ». L'année suivante, un accord est passé avec l'Angleterre pour un mariage avec la princesse Jeanne. Celle-ci décède moins d'un an plus tard, empêchant ainsi la réalisation du projet.
Ces diverses tentatives d'alliances venant de France et d'Angleterre sont principalement motivées par l'existence d'une puissante flotte castillane qui aurait permis à celui des belligérants qui en obtiendrait l'appui, de contrôler la Manche.
▲-->
Da gentañ edo ar galloud gant kostezenn ar rouanez-vamm hag ar Portugalad [[Juan Alfonso de Alburquerque]], a oa bet kelenner dezhañ. Hennezh, gant aon rak itrikoù [[serc'h]] kozh ar roue Alfonso, [[Leonor de Guzmán]], a alias ar roue Pedro da vac'hañ e vreudeur, ar c'hont [[Enrique II Kastilha|Enrique de Trastámara]] ha [[Mestr Meur]] [[Urzh Santiago]] [[Fadrique Alfonso de Castilla]], ar pezh a reas d'ar re-se fuloriñ hag emsevel. Koulskoude e voe pardonet gant ar roue nevez, dre ma tostae da [[Sevilla]], d'ar re a oa oc'h ambroug korf e dad ha gant e vamm ez eas d'o arbenn pellik diouzh kêr.
Linenn 33 ⟶ 37:
<!--
▲In the summer of 1353, the young king was practically coerced by his mother and the nobles into marrying Blanche of Bourbon; he deserted her at once. This marriage necessitated Peter's denying that he had married María, but his relationship with her continued and she bore him four children. He also apparently went through the form of marriage with a lady of the family of Castro (who bore him a son who died young, after Peter's death), then deserted her. A period of turmoil followed in which the king was for a time overpowered and in effect imprisoned. The dissension within the party striving to coerce him enabled him to escape from Toro, where he was under observation, to Segovia.[4]
In 1361, Queen Blanche died at Medina Sidonia. Legend claims that Peter murdered her: one version of the story says she was poisoned, another that she was shot with a crossbow.[5]
Linenn 71 ⟶ 73:
<!--
El apartamiento del señor de Alburquerque del servicio del rey no bastó y decidió quitarle los lugares que tenía. Pedro sitió la plaza de [[Medellín (Badajoz)|Medellín]]. Los caballeros a zifenne kêr a gasas kemenn da Alburquerque en el que le pedían ayuda o que les librara del «[[Homenaje#Homenaje feudal|homenaje]]» que, como guardadores de la plaza, tenían prestado a Juan Alfonso, que no pudo ayudarlos.
Neuze e kerzhas Pedro a-enep kêr [[Alburquerque]], met nac'het e voe digeriñ ar perzhier dezhañ. E kêr edo ar comendador mayor [[Calatrava la Vieja|Calatrava]], [[Pedro Estébanez Carpentero]], contra quien dio sentencia el rey por haberle resistido, aunque éste alegó que ni era [[alcaide]] de la fortaleza, ni estaba allí por otra causa que por miedo de ser partícipe de la suerte funesta de su tío, don [[Juan Núñez de Prado (Mestr Urzh Calatrava)|Juan Núñez de Prado]], mestr an Urzh.
Al mismo tiempo envió sus mensajeros a su abuelo
A esta boda asistió también [[Juan Alfonso de Alburquerque]], quien dirigió al monarca portugués un razonamiento sobre los agravios que había recibido y recibía aún de su nieto castellano Pedro. No faltaron en el discurso suaves amenazas contra Enrique de Trastámara y su hermano, lo que significa que aún no habían comenzado los tratos entre él y ambos bastardos, hermanos de Pedro. Alfonso IV de Portugal dio a entender entonces las quejas de su nieto Pedro sobre la gestión de Albuquerque de las rentas de Castilla y, por último, se mostró orgulloso de haber procurado al rey un enlace ilustre y la paz con [[Kurunenn Aragon]], [[Rouantelezh Navarra|Navarra]] ha Portugal.
| |||