Kabellig Ruz : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Llydawr (kaozeal | degasadennoù)
DDiverradenn ebet eus ar c'hemm
Difaziet, adstummet, sklaeraet, dispagnolekaet, daveennaouet
Linenn 1:
[[File:Dore ridinghood.jpg|upright=0.9|thumb|220px|<center>« ''En passant dans un bois elle rencontra compère le Loup'' »<br />gant an treser gall [[Gustave Doré]] ([[1867]])</center>]]
[[Skeudenn:le_petit_chaperon_rouge.jpg|thumb|270px|right|'''Kabellig Ruz''', gant al livour suis [[Albert Anker]] (1883).]]
[[File:Carl Larsson - Little Red Riding Hood 1881.jpg|thumb|388px220px|<center>''Little Red Riding HoodRödluvan''<br (1881) />gant al livour [[Sveden|svedat]] [[Carl Larsson]] ([[1881]])</center>]]
[[Skeudenn:le_petit_chaperon_rouge.jpg|thumb|220px|<center>''Rotkäppchen''<br />gant al livour [[Suis|suis]] [[Albert Anker]] ([[1883]])</center>]]
'''Kabellig Ruz''' (''Le Petit Chaperon rouge'' e galleg; ''Rotkäppchen'' en alamaneg), a zo ur gontadenn-bobl adskrivet gant [[Charles Perrault]] e [[Bro-C'hall]], ha gant [[Jacob ha Wilhelm Grimm]] en [[Alamagn]].
[[File:Chaperon rouge2.jpg|thumb|upright=0.9|220px|<center>« ''Il se jeta sur la bonne femme et la dévora en moins de rien'' » <br />Gustave Doré ([[1897]])</center>]]
'''Kabellig Ruz''' a zo ur gontadenn adskrivet gant [[Charles Perrault]] ''(Le petit Chaperon Rouge)'' e [[Bro-C'hall]], ha gant [[Jacob ha Wilhelm Grimm]] ''(Rotkäppchen)'' en [[Alamagn]].
Ur gontadenn-bobl ha dezhieo, meur a zoare eodezhi. Da gentañ e oa un istor evit bugale, met kaoz ennañ memes tra eus reizh, lazhañ, debriñ tud. Enebet eo dañjer ar c'hoad ouzh surentez ar gêr hag ar gêriadenn, en ur stumm [[krennamzer]]el, goude ma n'eus stumm skrivet ebet eus ar Grennamzer.
 
Roud a gaver eus ar gontadenn e meur a vro eus [[Europa]], hadindan meur a stumm dezhi, a-raok ar {{XVIIvet kantved}}. Gouzout a reer e veze kontet gant ar gouerien c'hall adal an {{XIvet kantved}}.<ref>BERLIOZ Jacques, ''Il faut sauver Le petit chaperon rouge'', [http://www.histoire.presse.fr/collections/heros-et-merveilles-du-moyen-age/il-faut-sauver-le-petit-chaperon-rouge-05-07-2007-10764 L'Histoire] {{fr}}</ref>
 
==Doare Perrault ==
Ar c'hoshañ stumm skrivet anavezet eo hini Charles Perrault, embannet en ''Histoires ou contes du temps passé, avec des moralités : [[Les Contes de ma Mère l'Oye]]'' e en [[1698]].<ref>[http://beq.ebooksgratuits.com/vents/Perrault-contes.pdf ''Bibliothèque électronique du Québec] {{fr}}</ref>
 
Un doare kentelius zo dezhi, muioc'h eget ar re a vo goude. Ur plac'hig savet mat, koantañ hini ar gêriadenn, a ya da goll dre ma ro d'ar bleiz ditour a-walc'h da gavout ti he mamm-gozh. Debret eo an hini gozh gant ar bleiz, o tiwall diouzh koadourien o labourat nepell. Dont a ra a-benn da zebriñ ar C'habellig Ruz ouzhpenn. Echu an istor, trec'h eo ar bleiz, sklaer eo kentel Perrault. En amzer ma voe embannet ne oa ket ral d'ar bleizi lammat gant bugale, met an ali roet en dibenn eo diwall diouzh an dud dañjerus, skeudennet gant ar bleiz.
 
Un doare kentelius zo dezhi, muioc'h eget ar re a vo goude. Ur plac'hig savet mat, koantañ hini ar gêriadenn, a ya da goll dre ma ro d'ar bleiz ditour a-walc'h da gavout ti he mamm-gozh. Debret eo an hini gozh gant ar bleiz, a ziwall diouzh koadourien o labourat nepell. Dont a ra a-benn da zebriñ ar C'habellig Ruz ouzhpenn. Echu an istor, trec'h eo ar bleiz, sklaer eo kentel Perrault.<br />
En amzer ma voe embannet ne oa ket ral d'ar bleizi lammat gant bugale, met an ali roet en dibenn eo diwall diouzh an dud dañjerus, skeudennet gant ar bleiz.
 
==Doare ar vreudeur Grimm==
En {{XIXvet kantved}} e voe dastumet daou zoare gant Jakob Grimm hag e vreur Wilhelm Grimm: hini Jeanette Hassenpflug ([[1791]]–[[1860]]) ha hini Marie Hassenpflug ([[1788]]–[[1856]]). Ar c'hentañ doare a deuas da vout an istor pennañ, hag an eil ne oa nemet un heuliad.
<div style="float:right">
<gallery perrow="2" widths="200" heights="180" caption=Kabellig Ruz e timbroù gant an ''[[Deutschen Bundespost]]'' e 1960.>
DBP 1960 340 Wohlfahrt Rotkäppchen.jpg|Kabellig Ruz er c'hoad gant ar bleiz.<br /><br />
DBP 1960 341 Wohlfahrt Rotkäppchen.jpg|Kabellig Ruz ouzh gwele ar vamm-gozh.
DBP 1960 342 Wohlfahrt Rotkäppchen.jpg|Ar chaseour o vont da zigeriñ kof ar bleiz.<br /><br />
DBP 1960 343 Wohlfahrt Rotkäppchen.jpg|Kabellig Ruz hag e mamm-gozh.
</gallery>
</div>
En {{XIXvet kantved}} e voe dastumet daou zoare gant Jakob Grimm hag e vreur Wilhelm Grimm: hini Jeanette Hassenpflug (1791–1860) ha hini Marie Hassenpflug (1788–1856). Ar c'hentañ doare a deuas da vout an istor pennañ, hag an eil ne oa nemet un heuliad.
 
Istor ''Rotkäppchen'' (Ar C'habell"Kabell Ruz") a voe embannet e kentañ embannadur an dastumad Kinder- und Hausmärchen e [[1812]]. Ar vreudeur Grimm a gemmas an istor en embannadurioù da c'houde, betek an doare brudetañ en embannadur [[1857]].
 
==An anv e yezhoù all==
{| cellspacing="20px"
[[File:Dore ridinghood.jpg|upright=0.9|thumb|« En passant dans un bois elle rencontra compère le Loup ». Skeudenn gant [[Gustave Doré]] e 1867.]]
|- valign="top"
 
|
[[File:Chaperon rouge2.jpg|thumb|upright=0.9|« Il se jeta sur la bonne femme et la dévora en moins de rien ». Skeudenn gant Gustave Doré.]]
* [[Arabeg]] : ذات الرداء الأحمر<br />(''zat ar-ruda' al-hac'hmar'', "gant ar sae ruz")
 
* [[Armenieg]] : Կարմիր գլխարկը (Karmir glkharky)
* [[Alamaneg]] : ''Rotkäppchen''
<center><big><span style="color:blue;">'''•'''</span></big></center>
* [[Arabeg]] : ''ليلى و الذئب'' (Layla oua l-diâb, Layla hag ar bleiz)
* [[Bulgareg]] : Червената шапчица (Tchervenata chaptschitsa)
* [[Armenieg]] : ''Կարմիր գլխարկը'' (Karmir glkharky)
<center><big><span style="color:blue;">'''•'''</span></big></center>
 
* [[Bulgareg]] : ''Червената шапчица'' (Tchervenata chaptschitsa)
 
* [[Daneg]] : ''Den lille Rødhætte''
<center><big><span style="color:blue;">'''•'''</span></big></center>
 
* [[Esperanteg]] : ''Ruĝkufulineto''
* [[Estoneg]] : ''Punamütsike''
* [[Euskareg]] : ''Txano Gorritxo''
<center><big><span style="color:blue;">'''•'''</span></big></center>
 
* [[Finneg]] : ''Punahilkka''
<center><big><span style="color:blue;">'''•'''</span></big></center>
 
* [[Galizeg]] : ''Carrapuchiña vermella''
* [[Georgeg]] : წითელქუდა (Citelk'uda)
* [[Galleg]] : ''Le Petit Chaperon Rouge''
* [[Gresianeg]] : Η Κοκκινοσκουφίτσα (I Kokkinoskufítsa)
* [[Georgeg]] : ''წითელქუდა '' (Citelk'uda)
<center><big><span style="color:blue;">'''•'''</span></big></center>
* [[Gresianeg]] : ''Η Κοκκινοσκουφίτσα'' (I Kokkinoskufítsa)
* [[Hebreeg]] : כיפה אדומה (Kippah Addumah)
 
* [[Hindi]] : नन्हि लल छुन्नि (Nanhi Lal Chunni)
* [[Hebreeg]] : ''כיפה אדומה'' (Kippah Addumah)
* [[Hindi]] : ''नन्हि लल छुन्नि'' (Nanhi Lal Chunni)
* [[Hungareg]] : ''Piroska és a farkas''
<center><big><span style="color:blue;">'''•'''</span></big></center>
 
* Italianeg : ''Cappuccetto Rosso''
* [[Izelvroeg]] : ''Roodkapje''
<center><big><span style="color:blue;">'''•'''</span></big></center>
 
* Japaneg : 赤頭巾ずきん (''atazakimou'')
<center><big><span style="color:blue;">'''•'''</span></big></center>
 
* [[Katalaneg]] : ''La caputxeta vermella ''
|
* [[Kembraeg]] : ''Hugan Fach Goch'' pe ''Hugan Goch Fach''
* [[KoreegKembraeg]] : ''빨간Hugan 모자Fach Goch''<br />pe : Hugan (PpalganGoch Moja)Fach
* [[Koreaneg]] : ''빨간 두건'' (''ppalgan dugeon'')
* [[Kroateg]] : ''Crvenkapica''
<center><big><span style="color:blue;">'''•'''</span></big></center>
 
* Leteg[[Latveg]] : Sarkangalvīte
<center><big><span style="color:blue;">'''•'''</span></big></center>
 
* [[Okitaneg]] : ''Lo Capaironet Roge''
<center><big><span style="color:blue;">'''•'''</span></big></center>
* Poloneg : Czerwony Kapturek
* [[Poloneg]] : ''Czerwony Kapturek''
* Portugaleg: O Capuchinho Vermelho
* [[Portugaleg]] : ''Capuchinho Vermelho''<br />(''Chapeuzinho Vermelho'' e [[Brazil]])
* Roumaneg : Scufita rosie
<center><big><span style="color:blue;">'''•'''</span></big></center>
* Roumaneg : ''Scufita rosie''
* Ruseg : Красная Шапочка
<center><big><span style="color:blue;">'''•'''</span></big></center>
 
* [[Saozneg]] : ''Little Red Riding Hood''
* [[Sinaeg]] : ''小红帽'' (Xiǎo hóng mào)
* Slovakeg : ''Červená ČiapoČka''
* Sloveneg : ''Rdeča kapica''
* [[Spagnoleg]] : ''Caperucita Roja''
* Svedeg : Lilla ''Rödluvan''
<center><big><span style="color:blue;">'''•'''</span></big></center>
 
* Tchekeg : ''Červená Karkulka''
* Turkeg : ''Kirmizi Baslikli Kiz''
<center><big><span style="color:blue;">'''•'''</span></big></center>
* [[Vietnameg]] : Cô bé quàng khăn đỏ
* [[Vietnameg]] : ''Cô bé quàng khăn đỏ''
|-
|}
 
==Skridoù==
Linenn 88 ⟶ 85:
* [https://fr.wikisource.org/wiki/Contes_du_temps_passé_(1843)_-_Le_Petit_Chaperon_rouge_-_page_1 ''Le Petit Chaperon rouge'', ar skrid gallek en embannadur Léon Curmer, e 1843]
* [[:s:Le Petit Chaperon rouge (Perrault)|''Le Petit Chaperon rouge'', doare modern]]
 
 
'''Ar vreudeur Grimm'''
Linenn 95 ⟶ 91:
 
== Skeudennaoueg ==
<gallery align="center">
 
Little Red Riding Hood.jpg|<small><center>[[File:Flag of France.svg|20px]]&nbsp;[[Fleury François Richard]]<br />''circa'' [[1820]]</center></small>
<gallery>
Little Red Riding Hood by Darley.jpg|'''<small><center>Gant Fleury-Richard ([[FleuryFile:Flag Françoisof Richard]], 1777 - 1852), eusthe United States.svg|20px]]&nbsp;[[SkolF. O. C. LyonDarley]].<br />[[Mirdi al Louvre1850]].</center></small>'''
LittleWalter Red Riding Hood by DarleyCrane27.jpg|'''<small><center>[[1850]].File:Flag Gantof arthe StadunanadUnited Kingdom.svg|20px]]&nbsp;[[F.Walter O.Crane]]<br C. Darley>[[1882]] (Felix Octavius Carr Darley, 1821 – 1888).</center></small>'''
GeorgeOffterdinger FredericRotkappchen Watts - Red Riding Hood - Project Gutenberg eText 17395(1).jpg|'''<small><center>[[File:Flag Gantof ar SaozGermany.svg|20px]]&nbsp;[[Carl Offterdinger]]<br />[[George Frederic Watts1889]] (1817 - 1904).</center></small>'''
Offterdinger Rotkappchen (12).jpg|'''<small><center>[[File:Flag Gant an Alamanof Germany.svg|20px]]&nbsp;[[Carl Offterdinger]]<br />[[http://cuentosdehadas.ning.com/photo/albums/carl-offterdinger-182918891889]] (1829 - 1889).</center></small>'''
George Frederic Watts - Red Riding Hood - Project Gutenberg eText 17395.jpg|<small><center>[[File:Flag of the United Kingdom.svg|20px]]&nbsp;[[George Frederic Watts]]<br />[[1890]]</center></small>
Offterdinger Rotkappchen (2).jpg|'''<small><center>Carl Offterdinger.</center></small>'''
WalterArpad Crane27Schmidhammer - Rotkäppchen-Verlag Josef Scholz, Mainz ca 1910.jpg|'''<small><center>[[WalterFile:Flag Craneof Germany.svg|20px]]&nbsp;[[Arpad (1845Schmidhammer]] - 1915).[[1904]]</center></small>'''
Little Red Riding Hood - Project Gutenberg etext 19993.jpg|<small><center>[[File:Flag of the United States.svg|20px]]&nbsp;Dianav, sinet ''[http://www.gutenberg.org/etext/19993 K. O.]''<br />[[1909]]
Arpad Schmidhammer - Rotkäppchen-Verlag Josef Scholz, Mainz ca 1910.jpg|'''<small><center>[[Arpad Schmidhammer]] (1857 - 1921). ''Das Deutsche Bilderbuch'', Nr. 4 ("El álbum alemán", nº 4). [[Maguncia]], [[año 1904|1904]].</center></small>'''
Efteling Roodkapje bord.jpg|<small><center>[[File:Flag of the Netherlands.svg|20px]]&nbsp;[[Parfk Efteling]]<br />e [[Kaatsheuvel]], [[1952]]</center></small>'''
Little Red Riding Hood - Project Gutenberg etext 19993.jpg|'''<small><center> Skeudenn saoz eus ar bloavezhioù 1920.[http://www.gutenberg.org/etext/19993]
</gallery>
Efteling Roodkapje bord.jpg|'''<small><center>Representación en el parque ''[[Efteling]]''.</center></small>'''
<center>
<div style="width:750px; background-color:#fff8dc; padding:10px;">
{| style="align:center;"
|+'''Kabellig Ruz e timbroù gant an ''[[Deutschen Bundespost]]'' e [[1960]]'''
|-
| width=""180px"|
[[File:DBP 1960 340 Wohlfahrt Rotkäppchen.jpg|180px]]
| width=""180px"|
[[File:DBP 1960 341 Wohlfahrt Rotkäppchen.jpg|180px]]
| width=""180px"|
[[File:DBP 1960 342 Wohlfahrt Rotkäppchen.jpg|180px]]
| width=""180px"|
[[File:DBP 1960 343 Wohlfahrt Rotkäppchen.jpg|180px]]
|-valign="top"
| width=""180px" align="center" |
<small>Er c'hoad gant ar bleiz</small>
| width=""180px" align="center" |
<small>Ouzh gwele ar vamm-gozh</small>
| width=""180px" align="center" |
<small>Ar chaseour o vont <br />da zigeriñ kof ar bleiz</small>
| width=""180px" align="center" |
<small>Gant he mamm-gozh</small>
|-
|}
</div>
</center>
==Notennoù==
<references />
 
[[Rummad:Contes de ma mère l'Oye]]