Wikipedia

Kulhwch hag Olwen : diforc'h etre ar stummoù

Merdeiñ etreoberiat en istor
← Kemm kentKemm nevesoc'h →
Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
GweletWikitestenn
D fixing dead links
brezhoneg
Linenn 4:
Unan eus oberennoù meur lennegezh [[kembraek]] ar Grennamzer eo. Unan eus ar skridoù koshañ a ra anv eus ar [[Roue Arzhur]] hag e varc'heien eo ivez. Disheñvel eo an Arzhur kembraek diouzh hini gallek [[Chrétien de Troyes]] avat. Amañ eo ur brezelour brezhon, denel ha bresk, kentoc'h eget ur roue kristen kourtes faltaziet gant [[Jafrez Menoe]]. Dont a ra eus mojennoù brezhon, hep levezon diavaez ebet, goude ma kaver meneg eus tud a Vreizh Vihan, ha betek eus [[Gwilherm an Alouber]].
Diouzh ar yezh e kav da lod e vije bet savet war-dro an {{XIvet kantved}}. Da neuze e vije ar skrid arzhurian kentañ hag unan eus skridoù koshañ Kembre. Evit anv ar gontadenn n'eus ket anezhañ en dornskridoù. <br />
E-touez an arroudoù heverkañ e vez meneget deskrivadur Culhwch war e varc'h, a oa bet adkemeret gant [[Araith Wgon]] er {{XVIvet kantved}}, hag er {{XVIIvet}} e barzhonegoù awenet gant an danevell. Un arroud brudet all eo hini an emgann gant an hoc'h-gouez [[Twrch Trwyth]]. A-hend-all eo ret menegiñ dibun anvioù servijourien ar roue Arzhur .
<!-- and the list of King Arthur's retainers recited by the hero is a rhetorical flourish that preserves snippets of Welsh tradition that otherwise would be lost.
-->
 
== An istor ==
[[Restr:Culhwch.jpg|270px|thumb|left|Kulhwch e lez Arzhur.]]
Tad Culhwch, ar roue Cilydd, mab da g-[[Celyddon]], a zo marvet e wreg [[Goleuddydd]] er [[gwilioud]]. Addimeziñ a ra, met Culhwch ne fell ket dezhañ klevout anv eus an dimeziñ ragaozet etrezañ hag e [[lezc'hoar]] gant e [[lezvamm]]. Ha hi fuloret ha teurel he [[mallozh]] warnañ hag embann n'hallo dimeziñ da blac'h ebet nemet da Olwen, merc'h ar [[ramz]] [[Ysbaddaden Pencawr]]. <br />
Ha Culhwch, ha n'en deus ket gwelet anezhi biskoazh, da orgediñ outi. Met klevout a ra digant e dad ne gavo ket anezhi gwech ebet hep skoazell e genderv, ar roue Arzhur. Hag eñ mont da glask war-lerc'h e genderv brudet. E gavout a ra en e lez e Celliwig, e [[Kernev-Veur]]. Ha sed aze koshañ meneg eus lec'h lez Arzhur ivez . <br />
Prest eo Arzhur da sikour, ha kas a ra c'hwec'h eus e wellañ brezelourien davet Culhwch, da glask war-lerc'h Olwen. En o zouez emañ [[Cai]], a vo Sir Kay el lennegezh arzhurian, breur (advabet?) Arzhur; Bedwyr (Sir Bedivere) and Gwalchmei (Sir Gawain, niz da Arzhur).
Degouezhout a reont gant kerent da g-Culhwch a anavez Olwen hag a zo prest da aozañ un emgav dezho. Plijet eo Olwen gant Culhwch, met dimeziñ gantañ n'hall ket hep asant he zad. Hag hennezh ne fell ket dezhañ lezel e verc'h da vont hep reiñ un daou-ugent trevell bennak d'ober da zanvez e vab-kaer a-raok. <br />
Dre chañs ne gonter dimp nemet un toulladig anezho, ha lazhet eo ar ramz ha gallout a ra Olwen [[dimeziñ]] evel ma kar.
 
== Diwar-benn an istor ==
Tres ur gontadenn-bobl ordinal he deus an danevell, gant ur paotr yaouank o klask dimeziñ da verc'h ur ramz . Elfennoù ordinal a gaver: ganedigezh iskis, [[lezvamm]] warizius, karantez o sevel er paotr o klevout anv ar plac'h, ha traoù all.
 
E-pad an hanter eus an danevell n'eus ket nemeur a gaoz eus Culhwch pe Olwen. Kentoc'h eus ar roue Arzhur hag e dud, hag eus darvoudoù a bep seurt, ouzhpenn an div listennad hir.
 
== Listennoù ==
 
<!--
The first of these occurs when Arthur welcomes his young kinsman to his court and offers to give him whatever he wishes. Culhwch, of course, asks that Arthur help him get Olwen, and invokes some two hundred of the greatest men, women, dogs, horses and swords in Arthur's kingdom to underscore his request. Included in the list are names taken from Irish legend, hagiography, and sometimes actual history.
 
The second list includes the tasks Culhwch must complete before Ysbaddaden will allow him to marry Olwen. Only a fraction are recounted, but several that are of great significance. A version of the longest episode, the hunt for the boar Twrch Trwyth, is referenced in Historia Britonum and it may also be related to the boar hunt in the Irish stories of Diarmuid Ua Duibhne. The rescue of Mabon ap Modron from his watery prison has numerous parallels in Celtic legend, and the quest for the cauldron of Diwrnach the Irishman may well be related to the tales of Bran the Blessed in the second branch of the Mabinogion and the poem The Spoils of Annwn in the Book of Taliesin, possibly linking it to the Grail Quest.[citation needed]
 
-->
 
== Levezon ==
Diwar ''Culhwch ac Olwen'' eo bet savet ''Beren and Lúthien'', un danevell e-barzh ''The Silmarillion'' skrivet gant [[J. R. R. Tolkien]].
<!--In both stories, the male heroes made rash promises after having been stricken by the beauty of feeric maidens, both enlist the aid of great kings, Arthur and Finrod, shown rings that proved their identities, both are defied with impossible tasks that included, direct or indirectly, the hunting and killing of ferocious beasts, the wild boars, Twrch Trwyth and Ysgithrywyn, and the wolf Carcharoth, with the help of a supernatural hound, Cafall and Huan. Also both the maidens possessed such magnificent beauty that flowers grown beneath their feet when they were coming to meet the heroes for the first time.-->
 
== Lennadurezh ==
 
=== Ar skrid ===
* Rachel Bromwich ha D. Simon Evans (golren.), ''Culhwch ac Olwen'' ([[Gwasg Prifysgol Cymru]], [[Caerdydd]], 1988)
* Bromwich. Rachel and Evans, D. Simon ''Culhwch and Olwen: An Edition and Study of the Oldest Arthurian Tale'' University of Wales Press, 1992. ISBN 0-7083-1127-X.
 
Linenn 44 ⟶ 34:
* ''The Text of the Mabinogion... from the Red Book of Hergest'' (Rhydychen, 1887)
* ''The White Book Mabinogion'' ([[Pwllheli]], 1907; embannadur nevez gant R.M. Jones, ''Llyfr Gwyn Rhydderch'', [[Gwasg Prifysgol Cymru]], 1973)
* Patrick K. Ford (troour hag embanner), ''Culhwch and Olwen'', e-barzh ''The Mabinogi and Other Medieval Welsh Tales'', [[Berkeley]]: University of California Press, 1977. ISBN 0-520-03414-7
 
===E brezhoneg===
*troet gant [[Abeozen|Fañch Elies-Abeozen]], e-barzh ''Ar Mabinogion'', Mouladurioù Hor Yezh, 1991, p. 115-156.
 
=== Studiennoù ===
* Idris Foster, 'Culhwch ac Olwen' e-barzh ''Y Traddodiad Rhyddiaith yn yr Oesau Canol'', Geraint Bowen (embanner), (Caerdydd, 1974)
* Idris Llewelyn Foster, "''Culhwch and Olwen'' ha ''Rhonabwy's Dream''" in ''Arthurian Literature in the Middle Ages'', Roger S. Loomis (editor). Clarendon Press: Oxford University, 1959. ISBN 0-19-811588-1
* Jeffrey Gantz (translator), ''Culhwch and Olwen'', e-barzh ''The Mabinogion'', Penguin, November 18, 1976. ISBN 0-14-044322-3
Linenn 58 ⟶ 51:
[[Rummad:Mabinogi]]
[[Rummad:Mojenn Arzhur]]
 
{{Link GA|de}}
Adtapet diwar « https://br.wikipedia.org/wiki/Kulhwch_hag_Olwen »