Eil Triumvirelezh : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Addbot (kaozeal | degasadennoù)
D Bot: Migrating 30 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q212079 (translate me)
DDiverradenn ebet eus ar c'hemm
 
Linenn 1:
[[Skeudenn:Hw-augustus.jpg|thumbnail|right|Octavius ]]
[[Skeudenn:Antony with Octavian aureus.jpg|thumbnail|right|Pezh aour roman eus ar bloaz 41 (kent JK) owarnañ skeudenniñpenn Mark Anton (a-gleiz) hag Oktav (a-zehou), an danvez impalaer Augustus, hag o lidañ an eil triumvirelezh etrezo ha Lepid (Lepidus).]]
Goude drouklazh [[Caesar]] da [[Idoù Meurzh]] (a oa d'ar [[15 a viz Meurzh]] [[-44|44 kent JK]]) ec'h adkrogas ar brezel diabarzh e [[Roma]].<br />
An '''eil triumvirelezh''' (gwelout ar pennad [[Triumvirelezh kentañ]]) a zo un emglev politikel etre [[Marcus Antonius]] (Mark Anton), [[konsul]] er bloavezh [[-44]], ha letanant kozh da g-Caesar, [[Lepidus]] (Lepid), mestr kozh war varc'hegiezh Caesar, hag [[Octavius]] (Oktav), a vo an impalaer [[Augustus]], niz hag advab da g-Caius Julius Caesar.
Linenn 7:
Siellet eo an emglev-mañ evit 5 bloaz e [[Bologna]] e miz Du [[-43|43 kent JK]] diwar lusk Antonius ha Lepidus. An emglev a ziskouez unaniezh diskennidi bolitikel Caesar a-dal d'ar [[Sened]] roman ha d'ar republikaned, dalc'hidi muntrerien an diktatour.
 
E-kerzkerzh diviz Bologna e voe rannet gouarnamant ar proviñsoù hag al lejionoù etrezo. [[Afrika]], [[Sikilia]] ha [[Sardigna]] mui 20 lejion a rastell Octavius. [[Galia]] vlevek, [[Galia Cisalpina]] hag 20 lejion a resevo Antonius. Lepidus a gemero [[Galia Narbonensis]], proviñsoù [[Iberia]] ha 3 lejion. Chom a ra [[Italia]] dirann.
 
Embannet e vez ivez gant an driumvirelourien roll o ennebourien, a zo o madoù lamet diouto, hag a c'hell bout lakaet d'ar marv hep bout barnet. Hervez skouer [[Sylla]] e reont heskinerezhioù spontus a zo [[Cicero]] o gouzañver brudetañ. Embannet e voe ur roll kentañ hag un eil da c'houde gant 300 aberzhed en holl, da lavaret eo 150 marc'heg ha 150 senadourien. Gwenn pennañ an driumvirelourien a oa ar Sened.
 
Kontrol d'an driumvirelezh kentañ, a oa un emglev kuzh, eo bet embannet en un doare ofisiel gant ul lezenn : lezenn Titia mouezhiet gant ar c'h[[Comitia]] d'an 13 a viz Du [[-43]]. Roet e vez galloudoù dreistordinal d'an driumvirelourien (ar gwir da envel ar vagistrated, da ren al lejionoù,...).
 
Trec'h eo an driumvirelourien war ar republikaned e-kerzkerzh [[emgann Philippoi]] e [[-42]]. Roet e vez da vMarcus Antonius proviñsoù ar Reter. E [[-41|41]] ha [[-40|40 kent JK]] eo ken tenn an traoù etre Octavius ha breur Marcus Antonius ma tegasont brezel [[Perugia]] a lak Octavius da gemer Galia a-bezh. Neoazh e chom an driumvirelourien kevredidi peogwir n'eo ket bet trec'het [[Sextus Pompeius]], hag a zo e [[Sikilia]], c'hoazh.
 
== Dibenn an emglev ==
Linenn 20:
War-lerc'h ma oa bet dilammet Sextus Pompeius ha lakaet Lepidus a-gostez e [[-36]] eo echu gant an emglev e [[-32]] ha den ebet ne fell dezhañ adneveziñ anezhañ.
 
Edo Antonius o chom en [[Egipt]] a oa he rouanez, [[Kleopatra]], lakaet war an tron gant Caesar e-unan, dimezet gantañ. Hounnezh a felle dezhi disteraat [[Roma]] ha lakaat [[Aleksandria]] Egipt da gêrbenngêr-benn ar bed kreizdouarel.
 
En un doare ampart-tre e lavare Octavius e oa difennour Roma a-enep da youl-sevel Kleopatra. Strakal a reas ar brezel etre an daou gevezer e [[-32]]. Trec'h e voe Octavius e-kerzkerzh [[emgann Actium]]. En em zistrujañ a reas Antonius ha Kleopatra ha staget e voe Egipt ouzh an impalaerezh roman. Pa zistroas Octavius da Roma e voe roet dezhañ an titl a [[Augustus]] miret d'an doueed betek-henn ha sakramantet e voe e -27. Evit diskouez e oa echu gant ar brezel e lakaas da brennañ dorioù templ [[Janus]]. Aroueziañ a ra ren Augustus ([[-27|27 kent JK]] – [[14|14 goude JK]]) dibenn ar [[Republik]] ha deroù an [[Impalaeriezh]].
 
[[Rummad:Henroma]]
 
[[de:Triumvirat#Das Zweite Triumvirat]]
[[ja:三頭政治#第二回三頭政治]]