Kouezhadenn Saigon : diforc'h etre ar stummoù
Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Kempenn |
|||
Linenn 1:
{{Infoboest Brezelioù
|brezel=Kouezhadenn Saigon
|tammeus=[[Brezel Viêt Nam]] etre [[Talbenn
|skeudenn=[[Skeudenn:CH-53 landing at Defense Attaché Office compound, Operation Frequent Wind.jpg|200px]]
|titl=E-kerzh an oberiadenn ''Frequent Wind''
|deiziad= [[29 Ebrel|29 a viz Ebrel]] - [[30 Ebrel|30 a viz Ebrel]] [[1975]]
|lec'h= Saigon ([[Hô-Chi-Minh-Ville]] bremañ), [[Viêt Nam]]
|casus=
|tiriad=
|disoc'h=trec'h peurglok [[Talbenn broadel dieubidigezh Su
|emganner1= [[Skeudenn:Flag of Vietnam.svg|24px]] [[Norzh
[[Skeudenn:FNL Flag.svg|22px]] [[Talbenn
|emganner2=[[Skeudenn:Flag of South Vietnam.svg|20px]] [[Su Viêt Nam]]<br />• ''Frequent Wind'' : {{SUA}}
|jeneral1= [[Skeudenn:Flag of Vietnam.svg|24px]] [[Văn Tiến Dũng]]<br />[[Skeudenn:Flag of Vietnam.svg|24px]] [[Trần Văn Trà]]<br />[[Skeudenn:Flag of Vietnam.svg|24px]] [[Hoàng Cầm]]<br /> [[Skeudenn:Flag of Vietnam.svg|24px]] [[Le Duc Anh]]<br />[[Skeudenn:Flag of Vietnam.svg|24px]] [[Dinh Duc Thien]]<br />[[Skeudenn:Flag of Vietnam.svg|24px]] [[Vu Lang]]<br />[[Skeudenn:Flag of Vietnam.svg|24px]] [[Nguyễn Hữu An]] |
[[Skeudenn:Flag of South Vietnam.svg|20px]] [[Nguyen Hop Doan]]
|nerzh1= [[Skeudenn:Flag of Vietnam.svg|24px]] [[Norzh
|nerzh2=[[Skeudenn:
|Tud marvet1=
|Tud marvet2=
}}
'''Kouezhadenn Saigon''' pe "'''Dieubidigezh Saigon'''" (evit [[Komunouriezh|komunourien]] Viêt Nam) a reer eus kemeridigezh kêr [[Saigon]], kêr-benn [[Republik Su Viêt Nam]], gant [[Lu Norzh Vietnam|lu Norzh Viêt Nam]] harpet gant Arme dieubidigezh Su Viêt Nam ([[Viet Cong]]) d'an [[30 a viz Ebrel]] [[1975]].<br />
An oberiadenn vilourel-se a zegasas fin [[brezel Viêt Nam|brezel Viêt Nam]] ha fin Republik Su Viêt Nam, hag a voulc'has an hent etrezek adunvanidigezh Viêt Nam dindan stumm ur Republik sokialour gant ar Strollad Komunour en he fenn.
[[Skeudenn:Vietnamese refugees on US carrier, Operation Frequent Wind.jpg|thumb|left|200px|Repuidi viêtnamat e-kerzh an oberiadenn ''Frequent Wind'']]
A-raok kouezhadenn Saigon e oa tec'het kuit an holl [[Stadoù-Unanet Amerika|Amerikaned]] pe dost, soudarded ha trevourien, a oa staliet e kêr-benn Su Viêt Nam.<br />
Ouzhpenn-se e voe un dec'hadeg ramzel, degadoù a viliadoù a Viêtnamiz ar Su, dreist-holl ar re a oa engouestlet gant [[gournamant]] Republik Su Vietnam pe a oa harperien d'an Amerikaned e [[brezel Vietnam]]. Barr an dec'hadeg-se e voe an oberiadenn-vrezel ''[[Frequent Wind]]'', ma voe graet ar brasañ implij eus [[biñsaskell]]où en Istor mab-den.
== Istor Kouezhadenn Saigon ==
▲D'eus un tu [[lu Norzh Vietnam]] dindan urzhioù ar jeneral Văn Tiến Dũng ha d'eus un tu all [[Lu_Republik_Su_Vietnam_(ARVN)|lu Republik Su Vietnam]] (ARVN) dindan urzhioù ar jeneral Nguyễn Văn Toàn.
== Goude Kouezhadenn Saigon ==
Goude ma
D'ar [[7 a viz Mae 1975]] e voe aozet gant ar gouarnamant nevez ur vanifestadeg vras a-benn lidañ an trec'h.
Er bloavezh [[1977]], hervez an ''National Review'',
▲Goude ma vefe kouezhet Saigon kerbenn ar Su Vietnam ez eo echu gant [[Republik Su Vietnam]] hag an holl strolladoù liammet ganti [[Lu_Republik_Su_Vietnam_(ARVN)|lu Republik Su Vietnam (ARVN)]] en o touezh. Ouzhpenn da-se e gendalc'h annezidi ar gêr Saigon da vont etrezek ar maezioù a-benn pellaat ouzh nerzh ar Strollad Komunour e-penn an traoù. Kement-mañ gant an terc'hadeg vras d'an 30 a viz ebrel 1975 a lakao ar ger nevez anvet Ho Chi Minh. Dar 7 a viz mae 1975 e vez lakaet e plas ur vanifestadeg-vras a-benn lidañ an trec'h gant ar gouarnamant nevez.
Un devezh dilabour anvet ''Devezh an Adunvaniezh'' pe c'hoazh ''Devezh an Dieubidigezh'' (''Ngày Giải Phóng'' e vietnameg) eo an 30 a viz Ebrel e Viêt Nam hiziv, abaoe an [[2 a viz Gouere]] [[1976]] hepken avat.
▲Er bloavezh 1977, hervez an National Review ez eo bet istimet ez eus bet 30,000 Vietnamiz su Vietnam a zo bet lazhadeget gant [[Lu_Norzh_Vietnam|al lu Norzh Vietnamian]] adal implij listenn an titourien o labourat evit ar [[CIA]] bet laosket e Saigon gant labourerien kannad ar Stadoù-Unanet e Saigon.
== Kouezhadenn Saigon hiziv an deiz ==
[[File:Vietnamese Black April (Tháng Tư Đen) Democracy, Human Rights Rally 63.jpg|thumb|left|Vietnamiz o vanifestiñ e-kerzh an
▲Vietnamese Black April (Tháng Tư Đen) Democracy, Human Rights Rally 63.jpg|Vietnamiz o vanifestiñ e-kerzh an ebrel du (Tháng Tư Đen) o c'houlenn groñs demokratelezh ha gwirioù Mab-den er Vietnam.
{{clear}}
▲Ur simbol bev buhezek ez eo c'hoazh kouezhadenn Saigon. Lidadenn simbol ofisiel ''devezh an dieubidigezh'' hervez renad komunour Republik Vietnam. Ouzh an tu all lidadenn un deiziad kañv hervez repuidi Republik Su Vietnam hag enebourien renad komunour ar vro evit ar re-mañ ez eo an 30 a viz ebrel an ''[[ebrel du]]''.
== Levrlennadurezh ==
*{{fr}} [[Jean Lartéguy]], ''L'Adieu à Saïgon'',
▲* [[Jean Lartéguy]], ''L'Adieu à Saïgon'', Embannadurioù Presses de la Cité, Pariz, Bro-C'hall, 1975.
[[Rummad:Istor Vietnam]]
|