Profed : diforc'h etre ar stummoù
Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
D Bot: Migrating 70 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q42857 (translate me) |
Kempenn |
||
Linenn 1:
[[Restr:Duccio di Buoninsegna 066.jpg|thumb|Ar profed [[Malaki]], unan eus profeded ar yuzevegezh]]
Ur '''profed''' a zo un den gwelet evel [[jubennour]] un [[doue]] pe un [[diougan]]er pe ur seurt [[divinour]] eo. Dont a ra an termen eus ar [[gresianeg]] προφήτης (profetis). <br />Evel [[kannad]] un doue e teu, sañset, evit kemenn, lakaat war ziwall pe diskuliañ ar wirionez d'un toullad tud (d'ur vroad, da skouer) pe d'an holl dud. Pa n'eo ket reoù e [[relijion]], ar feizad a wel ar brofeded all evel faos.▼
Ur '''profed''' a zo un den gwelet evel jubennour un [[doue]], pe evel un [[diougan]]er, pe c'hoazh evel un [[divinerezh|divinour]].<br />
Dont a ra an termen eus an [[henc'hresianeg]] προφήτης ''profetis'' "jubennour un doue", dre al [[latin]]-[[Iliz katolik roman|iliz]] ''popheta'', heñvelster.<br />
▲
Ar profed n'eo ket un divinour ordinal, rak hennezh a ziskuilh dazont an den pe an toullad tud o deus bet goulennet petra e vo o dazont dezho. Er c'hontrol, e servij an doue emañ ar profed hag ec'h embann hervez e volontez. A-enep da
E metoù ar
N'eo ket bet urzhiet er memes doare al levrioù-se gant ar
*
* ''The Prophet'' "Ar Profed" a zo ivez
* "Ar Brofeded" ([[arabag]]
* [[Zaratoustra]], profed persat, diazezer ar [[mazdegezh|vazdegezh]] (628-551 kent [[Jezuz-Krist]]).▼
* [[Tîrthankara|Mahâvîra]] (Vardhamana), profed persat, diazezer ar [[jainegezh]] (599-527 kent Jezuz-Krist.) ▼
* [[Bouddha]] (Siddhârta Gautama), diazezer indezat ar [[boudaegezh|voudaegezh]] (war-dro 560-480 kent Jezuz-Krist).▼
[[Jezuz Nazaret]] zo ur profed gant an
* [[Mani]] (Manès) profed persat, diazezer ar [[manikegezh]] (216-277 goude Jezuz-Krist.).▼
* [[Mohammed]], profed arab, diazezer an islam (570-632). Er C'horan e kaver anvioù un toullad profeded. ▼
* [[Joseph Smith]], profed amerikan, diazezer ar [[mormonegezh|vormonegezh]]▼
* Ar [[Sayyid Ali Muhammad|Bâb]] (Sayyid Ali Muhammad), profed persat, diazezer ar [[babiegezh|vabiegezh]] (1819-1850).▼
* [[Bahaullah|Baha'ullah]] (Mirza Hosaynali Nuri), profed persat, diazezer ar [[bahaiegezh|vahaiegezh]] (1817-1892).▼
En [[Testamant Nevez]], en [[Aviel]], e kaver anv dre veur a wech eus [[Yann-Vadezour]], ha lavaret e vez ur profed anezhañ : ur wech e
▲=== Profeded an Testamant kozh ===
Meur a wech e vez kaoz eus profeded dizanv : hervez ar
▲Sell ouzh pennad war [[Levrioù ar Brofeded]] ar [[Bibl]].
▲=== Profeded an Testamant Nevez ===
▲[[Jezuz Nazaret]] zo ur profed gant an Islam, nemet gant ar Gristenien ez eo "Gwir Doue ha Gwir den", eil person an Dreinded, Jezuz ar C'hrist, da lavarout eo an hini olevet, an Emmanouel hag ar [[Mesiaz]] hirc'hortozet gant diouganerien (pe brofeded) an [[Testamant Kozh]].
▲En [[Testamant Nevez]], en [[Aviel]], e kaver anv dre veur a wech eus [[Yann-Vadezour]], ha lavaret e vez ur profed anezhañ: ur wech e lavavar [[Aviel Lukaz|Lukaz]] (II- 36-38) eus ar brofedez Hannah (Anna) hag hi un intañvez kozh o prezegenniñ e-barzh [[Templ Jeruzalem]] diwar-benn Jezuz-Krist.
▲Meur a wech e vez kaoz eus profeded dizanv: hervez ar Gristenien o dije bet resevet [[donezonoù ar Spered santel]].
Pa vez kaoz eus profeded all eo eus re an Testamant Kozh e vez kaoz.
Er penn
▲Er penn kentañ e kaver Mohammed a lavar eo-eñ siell ar profeded (kompren ar profed diwezhañ) p'en deus lakaet ar C'horan da vezañ diskuliet.
N'eus nemet 25 profed ha roet o anv er C'horan. En ur ''hadith'' (bomm-lavar Mohammed pennaouet goude e varv) eo bet meneget
[[File:Mohammed receiving revelation from the angel Gabriel.jpg|thumb|350px|Ar profed Mohammed o tegemer lavar an doue digant an [[ael|arc'hael]] Jibril (Gabriel) — Garskeudenn, [[1307]].]]
{| class="wikitable"
|-
| [[Ada (profed)]] (III; 33)<br />(آدم [ādam])
| [[Enok]] (XXI; 85)<br />(إدريس [idrīs], ''Idrîs'')
| [[Noe]] (VII ; 61)<br />(نوح [nūḥ], ''Nuh'')
|-▼
| [[Abraham]] (XIX ; 41)<br />(إبراهيم [ibrāhīm], ''Ibrâhîm'')
▲|-
| [[Ismael]] (IV ; 163)<br />( إسماعيل [ismā`īl], ''Ismâ`îl'')
| [[Lot]] (XXVI ; 162)<br />(لوط [lūṭ], ''Lût'')
|-
| [[Izaak]] (XXXVII ; 112)<br />(إسحاق [isḥāq], ''Ishâq'')
| [[Yakob]] (IV ; 163)<br />(يعقوب [ya`qūb], ''Ya`qûb'')
| [[Jozef (Testamant kozh)|Jozef]] (XII)<br />(يوسف [yūsuf], ''Yûsuf'')▼
|-
▲| [[Jozef (Testamant kozh)|Jozef]] (XII)<br />(يوسف [yūsuf], ''Yûsuf'')
| [[Moizez]] (VII ; 104)<br />(مُوسَى [mūsā], ''Mûsâ'')
| [[Aaron]] (IV ; 163)<br />(هارون [hārūn], ''Hârûn'')
Linenn 63 ⟶ 52:
| [[Salaun (Testamant kozh)|Salaun]] (IV ; 163)<br />(سُلَيْمان [sulaymān], ''Sulaymân'')
| [[David (roue Israel)|David]] (IV ; 163)<br />(داوود [dāwūd], ''Dâwûd'')
| [[Iliaz]] (XXXVII ; 123)<br />(إِلْيَاس [ilyās], ''Ilyâs'') ▼
|-
▲| [[Iliaz]] (XXXVII ; 123)<br />(إِلْيَاس [ilyās], ''Ilyâs'')
| [[Elize]] (VI; 86)<br />(اليَسَعَ [al-yās`a], ''al-Yâs`a'')
| [[Ezekiel]] (XXI; 85)<br />(ذَو الكِفْل [δū'l-kifl], ''Dhû'l-Kifl'')(
|}
*Meneget evel profeded en Testamant nevez nemetken :
{|
|-
| [[Zakaria (tad da Yann-Vadezour)]] (XXI; 89)<br />(زَكَرِيَّا [zakarīyā])
Linenn 76 ⟶ 65:
| [[Jezuz Nazaret]] (III; 49)<br />(عِيسى [`īsā], ''`Isâ'')
|}
*Profeded arab a zo, un nebeud anezho meneget er Bibl, ha pep hini a zo bet profed evit ur [[meuriad]] arab.<br />
{|
|-
| [[Houd|Hûd]] profed an `Aded (VII; 67)<br />(هود [hūd])
Linenn 83 ⟶ 72:
| [[Salih|Sâlih]] profed an Thamûd (VII; 73)<br />(صالح [ṣāliḥ])
|}
*Setu amañ stad ar profed Mohammed en islam :
==
▲* [[Zaratoustra]] (628-551 kent [[Jezuz-Krist]]), profed [[Persia|persat]], diazezer ar [[mazdegezh|vazdegezh]]
▲* [[Tîrthankara|Mahâvîra]] (Vardhamana e anv, 599-527 kent Jezuz-Krist), profed persat, diazezer ar [[jainegezh]]
▲* [[Bouddha]] (Siddhârta Gautama
▲* [[Mani]] (Manès e anv, [[216]]-[[277]]), profed persat, diazezer ar [[manikegezh]] (
▲* [[Mohammed]] ([[570]]-[[632]]), profed [[Arabed|arab]], diazezer an islam
▲* [[Joseph Smith]] ([[1805]]-[[1844]]), profed [[Stadoù-Unanet Amerika|amerikan]], diazezer ar [[mormonegezh|vormonegezh]].
▲* [[Bahaullah|Baha'ullah]] (Mirza Hosaynali Nuri e anv, [[1817]]-[[1892]]), profed persat, diazezer ar [[bahaiegezh|vahaiegezh]]
▲* Ar [[Sayyid Ali Muhammad|Bâb]] (Sayyid Ali Muhammad e anv, [[1819]]-[[1850]]), profed persat, diazezer ar [[babiegezh|vabiegezh]]
== Pennadoù kar ==
* Ar [[Bibl]]
* Ar [[Koran|C'horan]]
[[Rummad:Relijion]]▼
[[Rummad:Profeded]]
▲[[Rummad:Relijion]]
[[Rummad:Boudaegezh]]
[[Rummad:Kristeniezh]]
|