Machu Pikchu : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
D All info is kept in Wikidata / removied deleted template, removed: {{Liamm PuB|eo}} (3), {{Link GA|cs}} using AWB (10902)
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Linenn 1:
[[Restr:80 - Machu Picchu - Juin 2009 - edit.2.jpg|thumb|right|300px|]]
'''Machu Pikchu''' ([[ketchwaeg]], distaget [ˈmɑtʃu ˈpixtʃu]; ''Machu Picchu'' e [[spagnoleg]], distaget [ˈmatʃu ˈpiktʃu]), pe '''Patallaqta''', a zo ul lec'hienn rakkolombian [[inka]] savet er {{XVvet}} kantved e beg ur menez hag a dap 2 430 m, e rannvro [[Qusqu]] e [[Perou]]. Al lec'h brudetañ eus sevenadur an [[Inkaed]] eo. War roll [[glad bedel]] an [[Unesco]] emañ abaoe [[1983]]. Ne oa bet degaset al lec'h er gouloù nemet er bloaz [[1911]]. Abaoe e teu ur bern touristed da welet al lec'h.
{{Commons|Machu Picchu}}
 
== Saverezh ==
[[Rummad:Glad bedel]]
Dibabet
e voe gant an implaer Pachacutec war-dro ar bloavezhioù 1440 sevel
kêr Machu Picchu. Ar saverezh-se a gemeras tro 50 bloaz.Da gentañ
eo bet savet ar savennoù-douar. Kompozet int gant tri lodenn
dalc'het gant ur voger.. ar savennoù-se a servij evel-just dal
labour-douar evit lakaat da greskiñ mais, Coca, patatez hag all met
ivez da greñvaat bazenn ar gêr ha da enebiñ ouzh ar rinkladennoù
douar abalamour d'ar glav a gouezh alies eno rak silet eo gwelloc'h
an dour.. Setu an tri lodenn a sav ar savennoù-douar:
 
_Ar
vazenn a zo graet gant darnioù mein.
 
_Al
lodenn etre a zo graet gant traezh.
 
_Al
lodenn dreist ar re all a zo graet gant douar mat da ober
labour-douar.
 
Kendalc'het
e voe da sevel savennoù e-giz-se uheloc'h uhelañ betek kribenn ar
menez da 2 430m uhelder.
 
Aze
e krogjont da sevel an tiez. Sikouret e voent gant ur vengleuz granit
a oa war ar gribenn-se. Un esplet eo e vefent deuet a-benn da sevel
tiez ken brav ha-se rak ar granit a zo kalet ha ne implijent na
skritur na houarn na rod. Evit henn ober e kemerent ur roc'h granit
hag ur maen bras skein a raent warni betek ma dorrfe. Ur wech torret
e kemerent ur maen bihan all evit levnañ ar roc'h. Ur wech echu e
kasent ar roc'h davet al lec'h karet gant kefioù gwez. He lakaat a
raent war an ti etre ar reier all. Evit emboestañ mat ar roch evel
brikennoù e veze kizellet ur wech diwezhañ ar roc'h ha lakaet un
doenn blouz.Goude bloavezhioù a gizelladurioù mein eo bet produet
kalz a zarnioù mein. Ar re-se a zo bet lakaet e kreiz-kêr ober a ra
betek tri metrad a zonder. Gwevnaat a ra ar gêr ha silet e vez
gwelloc'h an dour glav.
 
Un
eienenn a red uhelc'h er menez. An ijinourien inka o deus dihentet
dihentet anezhi betek ar gêr, pourvez a ra 16 feunteun.Savet o deus
un 200 bennak a savadurioù. An tiez a zo savet en doare klasel inka,
ledanoc'h eo an traoñeget an nec'h.
 
== Touristelezh ==
{{Commons|Machu Picchu}}1800
tourist a zeu bemdez da Vachu Picchu met 100 bloaz goude he
c'hrouidigezh eo bet merzhet gant an arkeologourien en doa ar red
touristed un efed fall war machu Picchu. Abalamour d'an digoadañ eo
korrodet al leur, ar plantoùa za war ziskâr, kreskiñ a ra ar riskl
rinkladennoù douar hag hini an tan-gwallioù. Ouzhpenn e soñj d'ar
pennoù bras e vefe mat sevel un hent evit an otoioù davet Machu
Picchu, neuze ne vefe ket reoliet an niver a douristed a buanoc'h e
vefe distrujet ar gêr.[[Rummad:Glad bedel]]
[[Rummad:Perou]]