Lou Andreas-Salomé : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Linenn 1:
[[Restr:Salome1914.jpg|right|150px|thumb|Lou Andreas-Salomé]]
'''Lou Andreas-Salomé''' ('''Louise von Salomé''' he gwir anv), ganet d'an [[12 a viz C'hwevrer]] [[1861]] e [[Sant-Petersbourg]] ha marvet d'ar [[5 a viz C'hwevrer]] [[1937]] e [[Göttingen]], oa ur skrivagnerez a orin eus [[Rusia|Bro-Rusia]] troet war al lennegezh, ar bredelfennerezh hag ar brederouriezh.
 
== Buhez ==
[[file:Lou um 1877.jpg|thumb| Lou von Salomé da 16 vloaz, e 1877.]]
Ganet e oa e [[Sant-Petersbourg]]. Merc'h e oa da Gustav Salomé, ur jeneral rus, ur [[protestantiezh|protestant]] a orin alaman eus ar [[broioù balt]], dezhañ hendadoù protestant gall, met an nazied a embannas diwezhatoc'h e oa ur Yuzevez finnat. He mamm oa genidik eus [[Danmark]]. Pevar breur he doa. Un deskadurezh uhel a voe roet dezhi d'ur mare ma ne veze ket skoliet uhel ar merc'hed yaouank. Abred-kenañ, e lennas oberennoù [[Immanuel Kant|Kant]] ha [[Baruch Spinoza|Spinoza]]. Diwanet eo bet e spered en un aergelc'h romantel. Diwezhatoc'h e tesachfe evezh speredoù uhelañ he c'hantved.
 
Pa oa yaouank-kenañ c'hoazh, e kejas gant ar prederour alaman [[Friedrich Nietzsche]]. E-pad ar bloavezh 1882, ar prederour a gouezhas e karantez abalamour d'ar vaouez-se e-pad ur veaj a reas gant Salome ha [[Paul Rée]]. Ar garantez etre an tri lennegienlenneien-se a chomas ur garantez platonel. Salome ha Nietzsche o deus o daou poentoù kejañ, prederiet he deus war dodennoù evel "Marv Doue", er marv dre vras, troet-kenañ e oa gant an [[hindouegezh]], hag o-daou a oa fall o yec'hed , ur c'hleñved ha ne c'hell bezañ pareet pe aesaet da c'houzañv en ur veajiñ e broioù gant un hin klouarocglouaroc'h evel [[Italia]]. Asambles, e tremenjont teir sizhun da vont ha da zont en ur brederiañ.
Ganet e oa e [[Sant-Petersbourg]]. Merc'h e oa da Gustav Salomé, ur jeneral rus, ur [[protestant]] a orin alaman eus ar [[broioù balt]], dezhañ hendadoù protestant gall, met an nazied a embannas diwezhatoc'h e oa ur Yuzevez finnat. He mamm oa genidik eus [[Danmark]]. Pevar breur he doa. Un deskadurezh uhel a voe roet dezhi d'ur mare ma ne veze ket skoliet uhel ar merc'hed yaouank. Abred-kenañ, e lennas oberennoù [[Immanuel Kant|Kant]] ha [[Baruch Spinoza|Spinoza]]. Diwanet eo bet e spered en un aergelc'h romantel. Diwezhatoc'h e tesachfe evezh speredoù uhelañ he c'hantved.
 
Pa oa yaouank-kenañ c'hoazh, e kejas gant ar prederour alaman [[Friedrich Nietzsche]]. E-pad ar bloavezh 1882, ar prederour a gouezhas e karantez abalamour d'ar vaouez-se e-pad ur veaj a reas gant Salome ha [[Paul Rée]]. Ar garantez etre an tri lennegien-se a chomas ur garantez platonel. Salome ha Nietzsche o deus o daou poentoù kejañ, prederiet he deus war dodennoù evel "Marv Doue", er marv dre vras, troet-kenañ e oa gant an [[hindouegezh]], hag o-daou a oa fall o yec'hed , ur c'hleñved ha ne c'hell bezañ pareet pe aesaet da c'houzañv en ur veajiñ e broioù gant un hin klouaroc'h evel [[Italia]]. Asambles, e tremenjont teir sizhun da vont ha da zont en ur brederiañ.
 
Nietzsche a wel e spered Lou dreist-barregezh, met a-wechoù gant emzalc'hioù dic'houzañvus. Met [[Elizabeth Nietzsche]], c'hoar ar prederour a lakas Salome a-gostez, kuitas ma Nietzsche na zimezfe ket ganti. James Nietzche na zigarezas an dra-se. An darvoud-mañ a voe a-bouez e-barzh istor e oberenn.
Linenn 13 ⟶ 12:
E [[1887]] (pa oa 26 vloaz), ul louzaour damgollet e spered a c'houlennas ganti dimeziñ dezhañ, hag e lâras en em lazhfe ma nac'hfe ar c'hinnig. Asantiñ a reas-hi met ne voe nemet ur vrizhunaniezh. En desped da se, memes ma oa diboell hag hep ster ebet hec'h eured, e kemeras anv he gwaz.
 
A-benn ar fin, Salomé a dremene he buhez o veajiñ en un aergelc'h pan-european hag o kejañ gant dreist-speredoù. E [[1887]], e kejas gant [[Rainer-Maria Rilke]] (hag a oa 14 vloaz yaouankoc'h egeti). Ar skrivagner a dalc'has roudoù eus Salomé en e spered betek fin e vuhez. Gantañ e veajas e [[Rusia|Bro-Rusia]] e [[1900]]. An darempred kreñv-se a badas e-pad tri bloaz (an darempred a gendalc'has dre lizhiri betek fin e vuhez). Marteze eo bet Rilke an hini he deus karet evit gwir war ur savboent korfel. Lakaat a reas e anv da cheñch eus René da Rainer. Simplaat ha bravaat a reas e zoare skrivañ, dont a reas da vezañ ur seurt mamm hag e vuzenn. Alies-kenañ e vez gwelet anezhi evel ur maouez a gejas gant an dreist-speredoù, met ar sell-se a gas da fall stad un oberenn bersonel dedennus-kenañ. Skrivet he deus romantoù: Ruth ([[1895]]), Rodinka ([[1922]]) ; arnodennoù diwar-benn Nietzsche, TolstoïTolstoy, [[Rainer-Maria Rilke|Rilke]], diwar-benn ar bredelfennerezh, ar gwregelouriezh, hag un emvuhezadur, hag ur gendarempred ramzel.
 
Met unan eus an darvoudoù pouezusañ en he buhez voe, e [[1911]], he c'hejadenn gant [[Sigmund Freud]], pa grouas ar bredelfennerezh. Salome a zeuas da vezañ mignonez vras da [[Anna Freud]], merc'h Feud. Ur gendarempred hir-kenañ a aozas gant medisin Vienna, ha sikour a reas anezhañ da sevel meizadoù ha damkanioù pouezus. Met ne oant ket a-du diwar-benn ar relijion. Un dodenn hag a zedennas Freud e fin e oberenn.
 
 
{{DEFAULTSORT:SaloméSalome, Lou Andreas}}
[[Rummad:Ganedigezhioù 1861]]
[[Rummad:Marvioù 1937]]
[[Rummad:Skrivagnerien Rusia]]
[[Rummad:Skrivagnerien alamanek]]