Stumm eus an 12 Gen 2016 da 11:32 kemmañ Herve Latimier (kaozeal \| degasadennoù) 2 959 c'hemm Diverradenn ebet eus ar c'hemm ← Kemm kent		Stumm eus an 25 Gen 2016 da 17:28 kemmañ dizober Herve Latimier (kaozeal \| degasadennoù) 2 959 c'hemm Diverradenn ebet eus ar c'hemm Kemm nevesoc'h →
Linenn 9: Hervezan e-unan e teuas d'ober e annez e [[Münster]] e [[1533]] peogwir en doa klevet e oa prezegennerien awenet eno. Goulen a reas digant [[Jan Matthys]] en doa badezet anezhañ dont gantañ. Matthys, gwelet evel ur profed, a zeuas buan da vezañ levier pennañ ar gêr. Argas a reas an holl gatoliked ha sevel a reas un aozadur boutinour diazezet war an [[Aviel]]. Berzet e voe an arc'hant ha ne voe ket aotreet bezañ perc'henn. Un arme katolik, renet gant [[Franz von Waldeck]], [[Priñs-Eskob Münster, Osnabrück ha Minden]], a lakas seziz war ar gêr. Deiz Sul Fask 1534 e renas Matthys un argad enep ar sezizerien mat lazhet e voe buan. Yann a Leiden a zeuas neuze a vezañ Roue emanvet Münster betek ma voe diskaret e miz Mezheven 1535. Ren a reas an advadezourien e-pad ar seziz. Kemer a reas plas Matthys evel profed. Sevel a reas un Urzh Roueel hag ul Lez gant ar madoù bet kemeret digant annezidi Münster. Prometiñ a reas d'e sujidi naonek e vefent dieubet diouzh ar seziz ha digollet abalamour d'o lealded dibleg. An dra-se hag e "garism" a roas tro dezhañ da virout e levezon war ar gêr betek ma voe trec'het gant ar priñs-eskob. <!--▼ Trec'het e voe arme Münster e [[1535]] gant [[Franz von Waldeck]]. Tapet e voe Yann a Leiden. Kavet e voe e kav un ti, kaset d'un tour-meur e [[Dülmen]] ha degaset en-dro da Vünster. ~~This, along with his charisma, kept his position in the city secure until the eventual defeat by the hands of the prince bishop.~~ D'an [[22 a viz Genver]] [[1536]] e voe boureviet en un doare kriz-meurbet a-raok bezañ lazhet asambles gant [[Bernhard Krechting]] ha [[Bernhard Knipperdolling]]. Lakaet e voe an tri c'helan e paneroù houarn ha staget ouzh tour iliz S. Lambert ma chomjont da vreinañ. Tenet e voe an eskern un hanter-kant vloaz bennak goude met lezet e voe ar paneroù houarn. Trec'het e voe arme Münster e 1535 gant [[Franz von Waldeck]]. Tapet e voe Yann a Leiden. Kavet e voe e kav un ti, kaset d'un tour-meur e Dülmen ha degaset en-dro da vMünster. On January 22, 1536, along with [[Bernhard Krechting]] and [[Bernhard Knipperdolling]], he was tortured and then executed. Each of the three was attached to a pole by an iron spiked collar and his body ripped with red-hot tongs for the space of an hour. After Knipperdolling saw the process of torturing John of Leiden, he attempted to kill himself with the collar, using it to choke himself. After that the executioner tied him to the stake to make it impossible for him to kill himself. After the burning, their tongues were pulled out with tongs before each was killed with a burning dagger thrust through the heart. The bodies were placed in three iron baskets and hung from the steeple of St. Lambert's Church and the remains left to rot. About fifty years later the bones were removed, but the baskets remain. E c'her stur oa: ''"Gottes macht is myn cracht"'' (Galloud Doue eo ma nerzh). ==Ar selloù disheñvel warnañ== ~~==Historiography==~~ The conventional view is that John of Leiden set up in Münster a [[polygamy\|polygamous]] [[theocracy]], best known for a law John passed stating that any unmarried woman must accept the first proposal of marriage made to her, with the result that men competed to acquire the most wives. Some sources report that John himself took sixteen wives aside from his "[[Queen consort\|Queen]]" [[Divara van Haarlem]], and that he publicly beheaded one of his wives, [[Elisabeth Wandscherer]], after she rebelled against his authority. Lavaret e vez en doa savet un deokratiezh lieswreg o pouezañ war ul lezenn bet lakaet da dalvezout gantañ a redie pep plac'h dizimez da asantiñ d'ar c'hentañ kinnig dimeziñ graet dezhi. Douget en dije al lezenn-se ar baotred da geveziñ evit kaout ar muiañ posupl a wragez. Mammennoù zo a lavar en doe Yann c'hwezek gwreg ouzhpenn e "Rouanez" [[Divara van Haarlem]] hag en dije dibennet dirak an holl una anezho [[Elisabeth Wandscherer]] peogwir oa savet enep e aotrouniezh. [[Karl Kautsky]] in his ''Communism in Central Europe at the Time of the Reformation'', notes that this picture of Anabaptist Münster is based almost entirely on accounts written by the Anabaptists' enemies, who sought to justify their bloody reconquest of the city. Kautsky's reading of the sources emphasizes the Anabaptists' emphasis on social equality, political democracy, and [[communalist\|communal]] living during the time of John's nominal rule. [[Karl Kautsky]] en e ''Communism in Central Europe at the Time of the Reformation'', a bouez war ar fed eo bet savet seurt taolenn eus Advadezourien Münster diwar skridoù o enebourien a glaske reiñ un digarez da grizder o adperc'hennidigezh eus ar gêr. Diwar an dielloù lennet gantañ e pouez Kautsky war ar plas roet gant an Advadezourien d'ar gevatalded sokial, d'an demokratelezh ha d'an doare boutinour da vevañ e Münster da vare renad Yann a Leiden. ▲<!-- ==In proverb, on stage and in fiction==

Yann a Leiden : diforc'h etre ar stummoù