Merzher : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
yezh
Kempenn ha reizhañ...
Linenn 1:
{{adkas|Merzher}}
{{LabourAChom}}
Ur '''merzher''' a zo un den hag a varv evit e gredennoù [[relijion|relijiel]], evel a zooa c'hoarvezet e deroù istor ar gristeniezh.
 
A-wechoù e vez lavaret eus un den hag a zo marvet evit un dra bennak all, evit e [[bro|vro]] pe pe evit kredennoù politikel. Ar [[merzherinti|verzherinti]] a vez lavaret eus ar marv-se.
 
== Istor ==
Merzher a zo tost d'ar ger gresian ''martyr'' (stumm kozh : ''marty'' o talvezout kement ha [[test]]). Implijet e veze en [[Azia minorVihanañ]] dindan ar stumm ''martyriai'' (testenioù) evit lakaat da embann anvioù ar begennoù a roe harp d'ar geoded. Lennet e veze an anvioù ez-publik ha kaset e veze anezho dre skrid d'ar pennoù bras. Diwar an embannoù-se e kemeras ar gristenien ar ger evit ar merzherintiverzherinti hag evit ar verzherien. Danevelloù barnedigezh hag o lazhadennoù a veze gwelet evel testenioù roet evit kanañ [[gloar]] d'ar relijion nevez.
 
=== [[Kristeniezh]] ===
E-pad an tredetri kantvedoùc'hantved kentañ e veze [[kroazstagadur|kroazstaget]] ar gristenien koulz hag ar [[bac'had politikel|vac'hidi politikelbolitikel]] hag a-wechoù e vezevezent roet da zebriñ d'al [[loen]]ed gouez er [[sirk]]. An holl anezho a zo bet anavezet gant an ilizoù kristen kentañ evel merzherien ha [[sant|sent]].<br />
[[Tertulllian]] ([[2il kantved]]) a skrivas : ''sanguis martyrum, semen christianorum'' (had ar gristenien eo gwad ar verzherien).
=== [[Islam]] ===
En [[arabeg]] e kaver ar ger ''shahid'' o talvezout ''test'' koulz ha merzher. Ne gaver ket an [[termen]] er c'h[[Koran]], met en [[Hadith]] (teskad komzoù [[Mohammed]]). Ar verzherez kentañ eo bet Soumaya bent Khabbab, ur vaouez kozh lazhet gant keodederien [[Mekka]] a-du gant al [[liesdoueadegezh]].<br />
Darn eus ar ar vuzulmaned, ar [[chiiouriezh|Chiited]], a lid memor ar ''shahid'' [[Hussein ben Ali]] a oavoe lazhet en [[emgann Kerbala]], pa oa o vrezeliñ ouzh an eil [[kalif]] [[Omeyaded|omeyad]], Yazid Iañ. PepBep bloaz e vez lidet eñvor aran darvoud e-pad gouel an [[Achoura]] pa ya ar Chiited er straedoù o huanadiñ hag o stekiñ ouzh o [[bruched|vruched]].
 
== Pennad kar ==