Eil lizher d'an Desalonikidi : diforc'h etre ar stummoù

pevarzekvet levr ar Testamant Nevez, ennañ 3 fennad
Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Pajenn krouet gant : "Hervez ar viblourien,  eus al lizheroù bet skrivet gant Sant Paol ha deuet betek ennomp eo al lizheroù d'an Desalonikidi a vefe ar re goshañ<ref> {br}Maodez Glanndour,..."
(Disheñvelder ebet)

Stumm eus an 24 Eos 2016 da 17:37

Hervez ar viblourien,  eus al lizheroù bet skrivet gant Sant Paol ha deuet betek ennomp eo al lizheroù d'an Desalonikidi a vefe ar re goshañ[1]. Testennoù koshañ an Testamant Nevez eta.

Skrivet e vefe bet an hini kentañ e Korintoz e dibenn 50 KJK pe e penn kentañ 51 hag an eil un nebeud mizvezhioù goude, e Korintoz ivez.[2]


Piv en deus skrivet al lizher-mañ

Kalz traoù heñvel ouzh Al lizher kentañ d'an Desalonikidi a gaver el lizher-mañ ken eo bet soñjet gant biblourien zo e c'hellje bezañ bet ur skrid faos aozet gant unan en dije trevezet stil Paol Tars. Ne weler ket mat perak e vije bet graet se . Eeunoc'h eo soñjal en doe Paol c'hoant resisaat poentoù zo eus e lizher kentañ. N'eus dislavar ebet etre an div destenn, klokaat a reont an eil eben. Bepred eo bet soñjet gant an Iliz katolik e oa al lizher diwar dorn Paol. [3]

Pegoulz, pelec'h hag evit piv e voe skrivet al lizher

Avielet oa bet tud Tesalonike gant Paol e-kerzh e eil beaj (Oberoù 17, 1-10) en hañv 50. Rediet e voe Paol da guitaat ar gêr evit Berea, Aten ha Korintoz.

« Tesalonike, pozh-mor asur-meurbet, a oa d'ar c'houlz-se kêr-benn Makedonia,[...] a oa neuze poblet-stank gant tud deuet a bep tu, en o zouez un drevadenn niverus a-walc'h a Yuzevion. »[4].

Hervez Maodez Glanndour e klaskas  Paol a meur a wech distreiñ da Desalonike, met hep gellout dont a-benn, ha setu perak en devoa kaset en-dro Timozeoz betek du-hont. Diwar ar c'heloù degaset dezhañ gant an diskibl e skriv neuze Paol e lizher kentañ d'ar gumuniezh yaouank, moarvat e-pad m'emañ e Korintoz. Al lizher-mañ a vefe bet skrivet un nebeud mizvezhioù war-lerc'h e 51 e Korintoz ivez.[5]

Danvez al lizher

War a seblant ez eus un tamm dizurzh e diabarzh ar gumuniezh gant ar re ne fell ket dezho labourat abalamour da zistro ar C'hrist hag an heskinerezh o kregiñ. Fellout a ra da Baol resisaat e soñj a-zivout Parouriezh ar C'hrist eta.

Setu soñj Maodez Glanndour : « Pegoulz e vo an deiz-se ? Sekred an Tad ez eo. A-raok fin ar bed e tle en em zskouez an Enep-Krist, hag hemañ evit ar mare (evit ur mare diresis) e vez harzet outañ. Ne lavar ket dimp Paol, siwazh, petra eo an dra-se a vir outañ d'en em ziskouez.[...] Ne vern. Sellomp kentoc'h ouzh ar benngelennadurezh a welomp dija displeget amañ : ar C'hrist dasorc'het, Doue an Tad, gras ar Spered santel ; ar stourm er bed a-vremañ, trec'h Doue gant ar bed da zont ; galv ar re a gred d'un dasorc'h a beoc'h peurbadel. »[6]

Notennoù ha daveennoù

  1. {br}Maodez Glanndour, Digoradur da lizheroù Sant Paol, Eil lodenn troidigezh an Testamant Nevez, Al Liamm, 1971, p 351
  2. {fr} La sainte Bible, cerf, 1961, Introduction aux Epîtres de Saint Paul, p 1483 ha La Bible traduite pat André Chouraqui, Desclée de Brouwer, 1989, p 2296
  3. {fr}La Sainte Bible, cerf, 1961, p 1483
  4. {br} Maodez Glanndour, eil lodenn troidigezh an Testamant Nevez,Al Liamm, 1971, p 351
  5. {fr} La sainte Bible, cerf, 1961, Introduction aux Epîtres de Saint Paul, p 1483 ha La Bible traduite pat André Chouraqui, Desclée de Brouwer, 1989, p 2296
  6. {br}Maodez Glanndour, Eil lodenn troidigezh an Testamant Nevez, Al Liamm, 1971, p 352