Malbrough s'en va-t-en guerre : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Linenn 6:
Savet e oa ar son goude [[Emgann Malplaquet]] en [[1709]], a c'hoarvezas e Malplaquet, ur gêriadenn a zo hiziv e [[kumun c'hall]] [[Taisnières-sur-Hon]], tostik da gêr [[Mons]], e [[Belgia]]. Kontet eo da vezañ gwadusañ emgann [[Brezel Hêrezh Spagn]]. Trec'h e voe arme c'hall Villars war an arme saoz. Ur falsvrud a rede diwar-benn marv an dug saoz, en deus roet e anv da [[kastell Malbrouck]] / ''Schloss Meinsberg'', en [[Loren]] : gwir eo e oa bet gloazet an dug en emgann, d'an [[11 a viz Gwengolo]] 1709, met ne varvas nemet e [[1722]].
 
Er son e konter emañ gwreg Marlborough o c'hortoz he fried da zistreiñ eus ar brezel pa glev keloù eus e varv ; pa voe beziet e oa un eostig o kanañ a-us d'e vez.
 
Brudet e voe ar ganaouenn adal [[1781]], pa voe lakaet gant ar skrivagner gall Beaumarchais er pezh ''[[La Folle Journée, ou le Mariage de Figaro|Le Mariage de Figaro]]''. C'hoariet e voe e Versailles evit an danvez-tsar [[Paol Iañ Rusia]] ha berzet war urzh ar roue [[Loeiz XVI]].
 
E [[1813]], goude [[Emgann Vitoria]], en [[Euskal Herria]], pa drec'has dug Wellington war arme c'hall [[Giuseppe Buonaparte]], e voe implijet an ton gant [[Ludwig van Beethoven]] da sevel ''Wellingtons Sieg oder die Schlacht bei Vittoria, Op. 91'' <ref>''Wellingtons Sieg, Order Die Schlacht Bei Vittoria. Op.91'' (1813) – [[Ludwig Van Beethoven]] : [[https://www.youtube.com/watch?v=QACxcd-rtB0]].</ref>, ur pennad 15 munutmunutenn, da lidañ trec'h ar Saozon.
 
En [[XIXvet kantved|{{XIXvet}} kantved]] e veze lâret gant [[François-René de Chateaubriand|Chateaubriand]] e teue eus broioù ar Reter<ref>Sophie-Anne Leterrier, [http://volume.revues.org/2211 « La Chanson de Malbrouck, de l’archive au signe »], ''Volume !'', vol. 2, no 2, 2003, a skriv en devije kontet Chateaubriand en doa klevet an ton er Reter, ma vije bet, hervezañ, degaset gant ar Groazidi. S.-A. Leterrier se réfère à [[Jean-Baptiste Weckerlin|Weckerlin]]. E levr Weckerlin, meneget ganti en he lennadurezh : ''Chansons et Rondes Enfantines'', Paris, s.d. (1885 ?), p. 42, e skriv Weckerlin : « Les Égyptiens et les Arabes connaissent l'air de Malbrough, [[Castil-Blaze|Castil Blaze]] prétend même que cette chanson nous vient des Maures (...). » Nemet n'eo ket meneget anv Chateaubriand aze gant Weckerlin.</ref>.
 
Hervez ar werinoniour [[aostralian]] [[John Meredith]] e vefe bet ar c'hentañ ton europen[[europat]] desket da henvroiz Aostralia.
 
==Ton==
Krediñ a ra lod e oa koshoc'h an ton eget ar ganaouenn hec'h-unan. Implijet eo ivez evit kanañ
* "''For He's a Jolly Good Fellow"''
*"''The Bear Went Over the Mountain''."
==Yezhoù all==
Kanet e vez e meur a yezh:
Linenn 363:
 
===An doare brezhonek===
Lakaet eo bet e brezhoneg gant [[Roparz Hemon]], hag embannet e-barzh [[Ar Bed Keltiek]]. Kavout a reerEmañ ar c'homzoù bremañ e pevare levrenn "Kanaouennoù", un dastumad kanaouennoù a oa bet lakaet e brezhoneg gant Roparz Hemon e brezhoneg diwar ganaouennoù e yezhoù all.
 
===Doareoù all===
Doareoù [[rusek]] ha [[Svedeg|svedek,]] zo ivez.
 
==Lennegezh==
Meneget eo ar ganaouenn e meur a oberenn :
*''Torfed ha Kastiz'', gant [[Fyodor Dostoyevsky]], ma klask Katerina Ivanovna Marmeladova ober d'he bugale kanañ an doare rusek dirak an dud, kent dezhi mervel.
*''Brezel ha Peoc'h'', gant [[Lev Tolstoy]], pa weler ar Priñspriñs Nikolai Bolkonsky o kanañ deroù ar son d'e vab ar Priñspriñs Andrei (pennad XIX).
 
==Lennadurezh==