Youenn Olier : diforc'h etre ar stummoù
Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
→Breizh hag an Iliz: vioù koukoug reizhet |
|||
Linenn 30:
==Bugaleaj ha oad-krenn==
E [[Gwaien]] eo e voe ganet en ur familh a vrezhonegerion, hogen ne chomas ket pell er gêr-se pa 'z eas kuit e dad da c'hounit bara e [[Cambrai]] evel skluzer ; ar vicher-se a oa miret d'an dud a oa bet soudarded. Chomet e oa tad Youenn Olier c'hwezek vloaz e lu Bro-C'
Gant e [[familh]] e tistroas da [[Breizh|Vreizh]] en-dro. E [[1937]] emedont o chom e [[Roazhon]] hag e teuas e dad da vout skluzer e [[Sant-Jermen-an-Il]] eus 1937 da 1942. Youenn Olier a reas e studi e lise Sant-Varzhin Roazhon, kent mont war ar studioù lennegel klasel. Hervez e levr ''Eñvorennoù'' e oa Youenn Olier tomm ouzh al lennegezh c'hallek ha lenn a rae ingal romantoù Bourget, Mauriac, Maurois ha skrivagnerion gatolik arall dreist-holl <ref>Gw. ''Eñvorennoù'' III, 1968, pajennoù 6-7</ref>. E-ser bout studier war al lizhiri klasel e Skol-Veur Roazhon e heulie kentelioù brezhoneg ha kembraeg kaset da benn gant [[Pêr ar Rouz]] <ref>Gw. ''Eñvorennoù'' IV-V, 1968, pajennoù 26 ha 29</ref>. Er bloavezh 1944 e voe trec'h war an aotreegezh war ar galleg, al latin hag an hen-gresianeg, goude bout bet e ziplom war ar c'heltieg adal 1943.
Linenn 60:
A bep seurt danvezioù a ya da ober e oberenn lennegel : [[skridvarnerezh]], [[politikerezh]], kontadennoù berr, romantoù, pergen daou a [[skiant-faltazi]] awenet anat diwar e breder a stourmer vrezhon kristen, barzhonegoù, [[c'hoariva]], troidigezhioù hag e oberenn veur, e zeizlevr, a leugnfe war-dro 50 levrenn ma vijent embannet holl. Hogen n'int ket : an hanter en deus graet, betek 1966.
Adalek [[1939]] e krogas da skrivañ e zeizlevr, ha kement-se betek e varv : lezet en deus war e lerc'h eta 65 bloavezhiad eus an Istor, koulz e istor personel met ivez istor eil hanterenn an [[XXvet kantved]] e Breizh hag er bed-holl hag hini an [[Emsav]] e-unan. Hogen chom a reas an oberenn-se
==Oberennoù kentañ==
Linenn 72:
Goude disparti Yann ar Gall e teuas pennadoù Youenn Olier da vout politikeloc'h-politikelañ hag e kemmas anv ar gelaouenn e ''Avel An Trec'h''. Diaesterioù he doa bet ar gelaouenn hag a viz Here 1947 betek miz Meurzh 1948 e voe difennet he moulañ gant ar velestradurezh c'hall. Dont a reas ''[[An_Avel|Avel An Trec'h]]'' da vout kelaouenn ar strollad politikel [[Emsav Pobl Vreizh]] war-lerc'h. Hogen mont a reas da get e miz Kerzu 1948.
Setu da-heul, pezh a skrive [[Abeozen]] a-zivout oberennoù kentañ Youenn Olier "E oberenn bennañ, d'hor meno, a zo 'Prederiadennoù e sigur un nebeut skrivagnerion vrezhonek' [...] Evit ar wech kentañ e oa roet dimp un arnodskrid
==An oberennoù a faltazi==
Linenn 86:
===Romantoù===
E 1963 ez empennas e romant ''Poanioù Spered an Tad Gwazdoue'' a skrivas en Ospital Rosko <ref>Gw. [http://emglev.wordpress.com/2012/12/12/poaniou-spered-an-tad-gwazdoue-ur-prof-kaer-evit-nedeleg/ Kinnig 'Poanioù-spered an tad Gwazdoue' war lec'hienn Emglev an Tiegezhioù]</ref>. Ar romant-se a oa un doare romant fentus a-zivout buhez ar veleion e skeud Sened-Veur Vatikan II, un
E 1964 e voullas ar romant ''E penn an hent''. Hervez [[Yann-Ber Piriou]] o vurutellat ar romant-se "Stourm un ene eo. Ur paotr hedro o klask ur ster d'e vuhez hag ar frankiz war un dro. A bep eil e koll ar Feiz e Doue, er storum evit ar vro hag er garantez...Erfin an darvoudoù a zo en dispac'h e Breizh ha reveulzi ar gouerien hag ar vicherourien. Stourm a ra ar vrogarourien ouzh an arme C'hall tra ma ren ar spont e-touez ar vourc'hizien."<ref>Gw; Yann-Ber Piriou, 1964, 102, p. 65</ref>
Linenn 117:
Abaoe ma oa staget gant e bennadoù-barn kentañ en doa dalc'het Youenn Olier er gelaouenn ''Al Liamm'' da zigentañ. Neuze en e gelaouenn ''Imbourc'h'' abaoe ar bloavezhioù dek-ha-tri-ugent. Ober a rae barnadennoù war al levrioù ha notennoù diwar e lennadennoù, zoken ma tremenas eus al lennegezh vrezhonek da bolitikerezh an Emsav.
E skridoù politikel, skrivet buan alies, diwar-benn meizadoù diaes da intent zoken e galleg ne c'heller ket o c'heñveriañ ouzh e oberennoù lennegel rik a zo bet c'hwennet mat. Anv a c'haller ober eus ul lizher a-berzh [[Goulven Pennaod]] bet embannet e Notennoù ''Al Liamm''. Pell-bras e oa mennozhioù an daou zen, unan
Dre ma oa aet da goll holl-gelaouennoù katolik an Emsav e penn kentañ ar bloavezhioù pevar-ugent ne chomas ket nemet ar
==Obererezh evel emsaver==
| |||