Majorian : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
tremened strizh pe amstrizh?
Linenn 1:
[[Skeudenn:As Majorian-RIC 2646v.jpg|right|Pezhioù en anv Maiorianus|framed]]
'''Flavius Iulius Valerius Maiorianus''', brudet evelpe '''Majorian''' ([[420]] - [[7 a viz Eost]] [[461]]) a oa [[impalaer roman ar C'hornôg]] eus [[457]] da [[461]]. Eñ en an impalaer diwezhañ a vrezelas c'hoazh er pezh a chome eus an impalaeriezh da neuze (Italia, kreisteiz Gallia, aod kreizdouarel Hispania).
 
 
UrBrudet jenerale brudetvoe evitevel ejeneral ha drectrec'hioùher war ar [[Franked]] hag an [[Alemanni]]. e oa ha cC'hwec'h miz goude ma oa bet kaset [[Avitus]] kuit eus ar galloud [[Avitus]] e voe embannet da impalaer gant [[Ricimer]], ar pezh a voe abeg a dabut gant impalaer ar reter [[Leon Iañ]] a wele anezhañ evel ur skraper.
[[Restr:MajorianEmpire.png|thumb|400px|E-pad e ren a 4 bloaz Majorian en doa adpaket darn Hispania ha su Galia, talet en doa ar Visigothed, Burgond ha Suevi ha lakaet anezho da vezañ kevredet.]]
 
Goude bezañ diarbennet un argad gant ar [[Vandaled]] e [[Campania]] e prestas ul lu vras a c'hoprsoudarded c'herman da aloubiñ [[Afrika]]. Faezhañ a reas [[Theodoric II]], roue ar [[Vizigoted]] ha gantañ e kevreas da argasiñ ar Vandaled. Tra m'edo o treuziñ [[Spagn]] avat, e voe distrujet e vorlu dre dreitouriezh. Tost asur eo e oa Ricimer e-unan a gelaouas ar vandaled evit ma vefe riset an oberiadur-brezel.
[[Restr:MajorianEmpire.png|thumb|400px|E-pad 4 bloaz e renrenas aMaiorianus, 4hag bloazadkemer Majoriana enreas doa adpaketun darn eus Hispania hahag eus su Galia, talettalañ enouzh doa ar Visigothed[[Vizigoted]], Burgond[[Burgonded]] ha [[Suevi ha lakaet anezho da vezañ kevredet]].]]
 
Goude bezañ diarbennet un argad gant ar [[Vandaled]] e [[Campania]] e prestas ul lu vras a c'hoprsoudarded c'herman da aloubiñ [[Afrika]]. Faezhañ a reas [[TheodoricTeodorig II]], [[roue ar [[Vizigoted]] ha gantañ e kevreas da argasiñ ar Vandaled. Tra m'edo o treuziñ [[Spagn]] avat, e voe distrujet e vorlu dre dreitouriezh. Tost asur eo e oa Ricimer e-unan a gelaouas ar vandaled evit ma vefe riset an oberiadur-brezel.
 
Hervez an istorour saoz [[Edward Gibbon]], "''[Majorian] presents the welcome discovery of a great and heroic character, such as sometimes arise, in a degenerate age, to vindicate the honour of the human species''".
 
== Kouezhadenn ha marv ==
Distroadet e voe gant emsavadeg e soudarded d'ar [[7 a viz Eost]] [[461]] e [[Lombardia]]. Un irienn a oa bet kaset da benn gant Ricimer. Hennezh, barbar [[patrikios|patricius]] ha [[magister militum]], o profitañ e oa pell an impalaer diouzh Italia, en doa strollet tro-dro dezhañ enebourien an aristokratelezh roman. Lezennoù MajorianMaiorianus o devoa diskouezet dezho e oa un impalaer gwirion prest da adsevel un impalaeriezh kreñv met a save neuze a-enep o interestoù.
[[Restr:Roman Empire 460 AD.png|thumb|Kartenn impalaeriezh Roma e 460]]
 
Goude bezañ chomet e en[[Arelate]], e lec'h pennañ e-fin an oberiadur-brezel a-enep ar Vandaled en [[Hispania]], Majorian a zivodezivodas e lu goprsoudarded barbared hag ambrouget gant nebeut gwarded a zistroas da Roma. Erruet eno, e soñje dezhañ kenderc'hel gant ar reizhadurioù ret. Ricimer a yeas da gejañ gantañ ambrouget gant ur bagad soudarded; ar magister militum a gejas gant an impalaer e-kichen [[Tortona]] (tal-kichen [[Piacenza]], lec'h ma oa bet muntret [[Avitus]]). Harzet e voe ha distroadet d'an 3 a viz Eost.
 
An impalaer a voe tennet dezhañ e dilhad hag e gurunenn, skoet ha jahinet. Goude pemp devezh, Majorian a voe dibennet e-kichen ar stêr Iria (d'ar 7 a viz Eost 461). Oadet e oa a 40 vloaz ha bet impalaer e-pad pevar bloaz.