Brezel Goañv : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Llydawr (kaozeal | degasadennoù)
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Llydawr (kaozeal | degasadennoù)
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Linenn 1:
[[Restr:Northern europe november 1939.png|thumb|250px|alt=Kartenn Norzh Europa gant Finland, Sveden, Norvegia ha Danmark lakaet evel broioù neptu. Soviediz o doa bazennoù milourel en Estonia, Latvia ha Lituania.|<center>Norzh Europa e miz Du 1939 <ref>{{fi}} Kilin, Juri & Raunio, Ari (2007) : ''Talvisodan taisteluja'' ("Emgannoù Brezel ar Goañv"), Karttakeskus {{ISBN|978-951-593-068-2}}, p. 10.</ref></center>
{{legend|#98c807|Broioù neptu}}{{legend|#636466|Alamagn hag ar broioù aloubet ganti}}{{legend|#d13814|Unvaniezh Soviedel}}{{legend|#ef9421|Broioù neptu gant bazennoù milourel URSS}}]]
'''Brezel ar Goañv''' (''Talvisota'' e [[finneg]], ''Vinterkriget'' e [[svedeg]], ЗимняяЗи́мняя война e [[ruseg]]), anavezet ivez dre an anv '''Brezel Finlandat-Soviedel''' pe c'hoazh '''Brezel Rusian-Finlandat''', a grogas d'an [[30 a viz Du]] [[1939]] pa voe aloubet [[Finland]] gant an [[Unvaniezh Soviedel]] hag a echuas d'an [[13 a viz Meurzh]] [[1940]] pa voe faezhet an URSS.
 
Nebeut amzer goude ma oa bet c'hwitet ar marc'hata etre URSS ha Finland a-zivout sevel un takad nann-milourel evit difenn kêr [[Leningrad]] e krogas ar brezel-se.<br>
Tost-tre d'an harzoù emañ Leningrad, ha re dost neuze e kenen degouezh ma vije taget URSS gant [[Alamagn]] an [[Naziegezh|Nazied]]. Dre an [[Emglev Molotov-Ribbentrop]], al lodenn guzh d'eus ar gevrat, Finland a oa bet lakaet ene amgantdomani beli Soviediz.
[[Restr:Dead Russian soldier in the Winter War 1939.jpg|thumb|left|Soudard rusat skornet lakaet a-ratozh war-sav a-ratozh gant soudarded Finland evit spouronañ Soviediz.]]
 
An Unvaniezh Soviedel a oa bet o klemm evit pakañ lodennoù eus tiriad Finland, evel-se e oa bet goulennet (gante-touez traoù all) e vije roet dezhi gant Finland lodennoù tiriadoù war an harzoù en eskemm ouzh douaroù e lec'hioù all. Digarez pennañ Soviediz a oa abegoù surentez, dreist-holl difenn kêr Leningrad, na oa nemet 32 km diouzh harzoù Finland. Darn eus harzoù Finland a oa e-tro da 50 km diouzh Leningrad e gwirionez. Finland a nac'has, ha taget e voe gant nerzhioù lu URSS. Darn eus an dielloù a embannziskouez sklaer are oa c'hoant a oa gant an Unvaniezh Soviedel da aloubiñ Finland a-bezh ha da lakaat margodennoù komunour Finlandatfinlandat e penn ar vro. Skrid Emglev Molotov-Ribbentrop zo unan eus ar prouennoù meur eus ar fed-se. Ul lodenn all eus an dielloù a chom amsklaer gantwar ar c'hoant hollveliek-se eus ur Finland Soviedel.
 
Nerzhioù Soviediz a oa teir gwech niverusoc'h a-fed troadegiezh evit re Finland. Bez' o doa tregont gwech muioc'h a [[nijerez]]ioù, ha kant gwech muioc'h a [[tank|dankoù]]. An [[Arme Ruz]] a oa bet gwanaet a-galz dre [[spurjoù meur]] [[1937]] urzhiet gant [[Jozef_Stalin#Ar_Spurjoù_meur|Jozef Stalin]]. Ouzhepp 30&nbsp;000 ofiser a oa bet lazhet pe gaset d'ar ''[[goulag]]''. Darn anezho a oa ofiserien uhelañ al lu : e 1939, al Lu Ruz a oa bet lakaet e-penn anezhi ofiserien hep skiant-prenet, foeñvour met strizhkredik e Jozeb Stalin.