Suafrika : diforc'h etre ar stummoù

:[[Restr:Confusion colour.svg|20px|]]''Ar pennad-mañ a denn d'ar stad anvet '''Republik Suafrika'''. Evit rann su kevandir [[Afrika]], gwelet [[Afrika ar Su|Afrika ar su]].''

{| border="1" cellpadding="2" cellspacing="0" align="right" width="330px" style="margin-left:15px; border-collapse:collapse; border-color:#f2f2f4"

|+'''Republik Suafrika'''

| align="center" colspan="2" |

| align="center" width="210px" | [[Restr:Flag of South Africa.svg|150px|Banniel Suafrika]]

| align="center" width="120px" |

| align="center" | ([[Banniel Suafrika]])

| align="center" | ([[Ardamezioù Suafrika]])

 

== Politikerezh ==

<div style="float:left">

{|

| [[Restr:Union Buildings pretoria.jpg|thumb|center|270px|Sez ar gouarnamant e [[Pretoria]] ]]

|-

|-

| [[Restr:De Tuynhuis au Cap.jpg|thumb|center|270px|Annez ar prezidant e Kêr ar C’hap]]

|}

</div>

 

Ur gouarnamant parlamantel eo gouarnamant Suafrika ha Penn ar Stad zo war un dro [[Prezidanted Suafrika|Prezidant Republik Suafrika]] ha penn ar gouarnamant.

 

== Gwalenn an torfeterezh ==

Hervez ar gazetenn ''[[Le Monde]]'', bet embannet d’an [[28 a viz Kerzu]] [[2004]], ez eo e Suafrika e vez graet an niver brasañ a dorfedoù e-touez broioù ar bed a-bezh : 20 000 den muntret ar bloaz, 30 000 gwech e voe klasket muntrañ tud, ouzhpenn 50 000 maouez a oa bet gwallet ha war-dro 300 000 gwech e oa bet laeret tiez. Diskouez a rae mat ar stadegoù bet embannet e 2004 hag e 2005 e oa niver an torfedoù o tigreskiñ, dreist-holl evit a sell ar muntroù hag ar skrapadennoù tiez. E 2006 e oa digresket niver an torfefoù c'hoazh, ar pezh zo kalonekaus met ne oa ket ken bras an diforc'h etre 2006 ha 2005 ha ma oa bet etre 2005 ha 2004.

 

''Pennad dre ar munud : [[Proviñsoù Suafrika]]''

[[Restr:South Africa Provinces numbered.png|thumb|300px|right|Kartenn [[Suafrika]] gant he harzoù nevez (2005)]]

* [[Kab ar C'hornaoueg]] : e mervent [[proviñs ar C'hab|proviñs kozh ar C'hab]]

* [[Kab ar Reter]] : homelandoù [[Transkei]], [[Ciskei]] ha gevret proviñs kozh ar C’hab, zo staget outo [[Enez Marion]] hag [[Enez ar Priñs Edouarzh (Suafrika)|Enez ar Priñs Edouarzh]], e su [[meurvor Indez]]

 

=== Plaenennoù ha dezherzhioù ===

[[Restr:Protea.jpg|100px|thumb|left| Protea ar roue (Protea cynaroides)]]

An darn vrasañ eus ar plaenennoù zo lec’hiet e gwalarn Stad dieub Orange. Du-hont e vez gounezet ar c’hementadoù brasañ a ed, maiz, kotoñs eus Suafrika ha devaset e vez deñved a-vil-vern.

Takadoù mor zo deuet da vezañ Parkoù broadel evel gwarezva [[Finda]]. Gallout a reer pleustriñ ar splujerezh danvor eno.

 

 

== Armerzh ==

Hervez an titourennoù, a denn d’an diorren denel, bet dastumet da-geñver Programm ar Broadoù-Unanet evit an diorren e weler eo kilet Suafrika a 35 plas er renkadur etre [[1990]] ha [[1995]]. Paouroc'h eo poblañs Suafrika eget ne oa bet a-raok. Muioc'h a fiziañs a c'haller kaout e disoc’hoù ar studiadennoù nevez-se a ro ur skeudenn eus an traoù evel m'emaint (da vare an apartheid gwechall ne veze ket embannet disoc’hoù ar studiadennoù a vez graet war aozioù bevañ Afrikiz evel ma oant). Setu perak eo heverk ar giladenn-se. Notennomp ivez eo aet Suafrika da gilañ abalamour d'ar [[SIDA]]. Ar poblañsoù tud wenn n’emaint ket mui en o bleud kennebeut abalamour ma n’eus ket mui eus an apartheid hag abalamour d’ar Sida, an dorfedourezh hag ar pezh a c’hoarvezh e [[Zimbabwe]] hag en [[Aod-an-Olifant]]. Gant-se ez a un niver bras a Suafrikiz a ya kuit eus o bro d’ober o annez en [[Aostralia]] pe e [[Zeland-Nevez]]. Afrikiz a-leizh, er c'hontrol, a guita o bro evit en em staliañ e Suafrika evit gounit muioc’h a arc’hant eget na reont en o bro orin. Kuitaat a reont Suafrika avat un nebeud bloavezhioù war-lerc’h abalamour d’ar SIDA ha d’an torfedoù.

 

Setu amañ dindan korvoderioù bloaziek ar broioù afrikan, hervez renkadur ar [[Bank-bed]]:

# {{Suafrika}} : 240,1 miliard a zolarioù, eleze 3630 USD dre annezad.

# {{Aljeria}} : 102,2 viliard a zolarioù, eleze 3150 USD dre annezad.

# {{Nigeria}}: 98,9 miliard a zolarioù, eleze 390 USD dre annezad.

# {{Egipt}} : 89,3 miliard a zolarioù, eleze 1310 USD dre annezad.

 

=== An diforc’hiñ pozitivel ===

 

=== Adreizh al labour-douar ===

Abaoe [[1994]] n’eus bet adroet nemet 3,6 % eus ar feurmoù d’an 1,2 milion a vorianed, pa’z eus 60 000 a dud wenn perc’henned war 80% eus ar douaroù frouezhus meret ganto. Divizet en doa ar gouarnamant e 1994 koulskoude addasparzhañ 30% eus an douaroù ac’hann da [[2014]].

 

 

=== Diorren ar gevalaouriezh du ===

Abaoe [[1994]] o deus ar strolladoù mengleuzioù bras hag ar bankoù lezet a-c'hrad-vat etre 10 hag 26 % eus o c'hevala d’ar vorianed, d’an indianed ha d’an dud hiron. Un nebeud morianed bet e penn an ANC o doa graet berzh en o aferioù da gentañ penn dre m’o doa roet an embregerezhioù kalz eus rannoù o c’hevala dezho. [[Patrice Motsepe]] eo an den en o zouez en deus dastumet ar sammadoù brasañ. Ouzhpenn 500 milion ag euroioù en deus gounezet dindan dek vloaz.

 

 

== Sevenadur ==

{| class="wikitable"

|- bgcolor=cccccc|+ ''Gouelioù ha deizioù gouel'''

 

== A bep seurt ==

'''Kêr-benn :''' Pretoria<br />

'''Poblañs :''' 47,432 milion a annezidi <ref>2006, mammenn : [http://www.who.int/countries/zaf/en/]</ref>. 0-14 ans : 32,01%; 15-64 bloaz : 63,11%; + 65 bloaz : 4,88%<br />

 

=== Pennadoù all ===

* [[Arouezennoù Suafrika abaoe 1994]]

* [[Arouezennoù kozh Suafrika]]

 

=== Liammoù diavaez ===

* [http://www.planet-post.com/fr/town/afrique-du-sud.php Planet-Post.fr] Kasit kartennoù-post gwir eus Suafrika

* {{fr}} {{ODP|/World/Français/Régional/Afrique/Afrique_du_Sud/}}