Stumm eus an 5 Gwe 2017 da 22:45 kemmañ Keritiad (kaozeal \| degasadennoù) 1 383 c'hemm Diverradenn ebet eus ar c'hemm ← Kemm kent		Stumm eus an 22 Gwe 2017 da 14:46 kemmañ dizober Llydawr (kaozeal \| degasadennoù) 85 077 kemm Diverradenn ebet eus ar c'hemm Kemm nevesoc'h →
Linenn 56: == Istor == Irak zo kavell ar sevenadur sumerian (IIIe milved a-raok Jezuz-Krist). Eno e voe krouet ar skritur hag e oa bet kempennet an doureier a-zoare. Kregiñ a ra istor Irak da vare keodedoù-Stadoù [[Mezopotamia]], da vare [[Šušan]] ha [[Babilon]] dreist-holl. Astenn a reas an [[Hitited]] o beli goude war ar vro, ha war o lerc’h e voe renet ar vro gant an [[~~Asirian~~Asirianed]]ed, ar [[~~Medes~~Meded\|~~Vedes~~Veded]]. [[Restr:Lammasu.jpg\|thumb\|An tarv askellek, dezhañ ur penn den {{VIIIvet}} kantved.]] Traoniennoù an [[Tigris]] hag an [[Eufratez]] a voe dindan dalc’h meur a impalaeriezh war-lerc’h : an impalaeriezh sasanit, an impalaeriezh pers (o doa degaset ganto ar zoroastriegezh, ur relijion zo anezhi c’hoazh e proviñsoù zo), an impalaeriezh c’hresian (da vare aloubidigezhioù Alexandr Veur), ar vuzulmaned o tiskenn eus an ([[Ummaya\|Diernezh Ummaya]] hag eus an [[~~Ummaya~~Abbasided\|Diernezh Abbassid]]), ha war-lerc’h an impalaeriezh otoman ~~XIII~~{{~~vet}}~~XIIIvet kantved}}, hag evit echuiñ an impalaeriezh ~~trevadenel~~trevadennel vreizhveuriat. E-pad ar [[Brezel-bed kentañ]] e voe aloubet Irak gant ar [[~~Rouantelezeh~~Rouantelezh-Unanet\|Vreizhveuridi]] ha d’ar [[1añ Here\|1añ a viz Here]] [[1919]] e voe disklêriet e oa anezhi ur vro dizalc’h diouzh an impalaeriezh otoman. D’ar [[25 Ebrel\|25 a viz Ebrel]] [[1920]] e fizias [[Kevredad ar Broadoù]] (an aozadur a oa bet anezhañ a-raok [[Aozadur ar Broadoù Unanet\|ABU]]) er [[Rouantelezh-Unanet]] evit merañ [[Mezopotamia]]. D’an [[3 a viz Here]] [[1932]] e teuas Irak da vezañ ur vro dizalc’h. Un unpenniezh e beli ar Rouantelezh-Unanet e oa. Skoazellet e voe ar Republikaned da vat gant an Alamaned e 1941, p’o doa graet an taol-Stad. Ar Vreizhveuridi avat o doa adsavet an unpenniezh. Linenn 74: D’an [[22 a viz Gwengolo]] [[1980]] e tisklêrias [[Saddam Hussein]] ar brezel da [[Iran]] abalamour da [[Chatt-el-Arab]] (delta an Tigris hag an Eufratez). Ar [[brezel Iran-Iraq]] pe [[brezel ar pleg-mor Arab-ha-Pers\|brezel kentañ ar pleg-mor Arab-ha-Pers]]. Lakaet e voe un termen d’ar brezel e [[1988]] met ne oa bet gounid ebet. E-pad an hañv [[1990]] e voe aloubet [[Koweit]] gant Iraq. Pennkaoz e voe an aloubidigezh-se da [[~~brezel_Koweit_19990~~Brezel ar Pleg-~~1991~~mor\|eil brezel ar pleg-mor Arab-ha-Pers]]. Da c’houde ar brezel e voe lakaet embargo war ar vro e-pad daouzek vloavezh, diwar ziviz an ABU. Ur spont e oa bet evit Irakiz (1,5 milion a dud bet lazhet). D’an [[20 Meurzh\|20 a viz Meurzh]] [[2003]] e oa bet taget Iraq gant armeoù kenunvanet ar [[Stadoù-Unanet Amerika\|Stadoù-Unanet]] hag ar [[Rouantelezh-Unanet]], hag un dek bro bennak all : [[Japan]], [[~~Norzh Korea~~Sukorea]], [[Polonia]], [[Spagn]] hag [[Italia]]. Diskaret e oa bet renad [[Saddam Hussein]] teir sizhun war-lerc’h. D’ar [[1añ Mae\|1añ a viz Mae]] e voe lakaet un termen d’ar [[brezel en en Iraq\|trede brezel ar pleg-mor Arab-ha-Pers]]. Abaoe eo aloubet ar vro gant an armeoù kenunvanet. D’an [[28 Mezheven\|28 a viz Mezheven]] [[2004]] e oa bet lakaet war-sav ur gouarnamant da c’hortoz, diwar ziviz, hag [[Iyad Allaoui]] an hini eo a renas ar vro diwar ar mare-se. D’an [[30 Genver\|30 a viz Genver]] [[2005]] e oa bet aozet ur gwir dilennadeg demokratel, ar pezh na oa ket bet graet er vro abaoe [[1953]], daoust d’ar [[sponterezh\|sponterien]] a glaske levezoniñ an dud da chom hep mouezhiañ. Chiited ha Kurded Iraq avat a oa bet ur c’halz anezho o vouezhiañ. Linenn 82: D’ar [[6 Ebrel\|6 a viz Ebrel]] [[2005]] e oa bet dilennet ur prezidant kurd [[Jalal Talabani]] evit ar wech kentañ en Irak. D’ar [[~~5 Du~~ 5 a viz Du]] 2006 e voe kondaonet Saddam Hussein d'ar marv, kerkoulz ha daou geneil dezhañ, gant lez-kastiz uhel Irak. Kaset e voent dirak al lez-varn-se evit bezañ lakaet 148 den eus ur gêriadenn chiit d'ar marv er bloavezhioù 1980. D’ar [[26 a viz Kerzu]] 2006 e voe distaolet galv Saddam Hussein ha d’an [[30 Kerzu\|30 a viz Kerzu]] 2006, da 6 eur vintin, e voe krouget. Linenn 107: == Proviñsoù == 18 proviñs (''muhafazat'' (unander), ''muhafazah'' (liester)) a ya d’ober Irak : Linenn 144 ⟶ 143: === Kerioù pennañ === * [[Bagdad\|Baghdad]] * [[Bassorah\|Al Basrah]] Linenn 156 ⟶ 154: == Armerzh == Feur deskiñ lenn ha skrivañ an oadourien (% 2000-2004) : * Hollad : 39 Linenn 165 ⟶ 162: An [[eoul-maen]] eo barregezh kentañ ar vro. 2,03 milion a varilhadoù tireoul a veze produet bemdez e [[2004]] daoust ma oa kudennoù surentez er vro. Priziet e voe miradoù tireoul Iraq da 115 miliard a [[barilh\|varilhadoù]] e [[2004]]. N’eo ket reizh ar sifroù-se, war a seblant, hervez arbennigourien zo. Gant-se e oa Iraq en trede plas, dres war-lerc’h Arabia Saoudat hag Iran, evit an niver a viradoù tireoul. Degemeret buan-tre o deus Irakiz an teknologiezhioù kehentiñ nevez (4,5 milion a dud koumantet d’ar [[pellgomz]] – pellgomzerioù difiñv ha pellgomzerioù hezoug – e miz Eost [[2005]], pa oa 883 000 den koumantet hepken a-raok an aloubidigezh. 147 000 den a veze koumantet d’ar [[Kenrouedad\|Genrouedad]] e miz Meurzh 2005 e-skoaz e 2002, ma ne oa nemet 4500). Linenn 173 ⟶ 169: == ~~Poblañsouriezh~~Poblañs == [[Restr:Iraq-demography.png\|thumb\|250px\|right\|Emdroadur ar boblañsouriezh etre 1961 ha 2003 (sifroù gant [[Aozadur ar Broadoù Unanet evit ar boued hag al labour-douar\|FAO]], 2005). Poblañs e milieroù a dud.]] Annezidi : 26 074 906 (miz Gouere [[2005]])[http://www.cia.gov/cia/publications/factbook/geos/iz.html] Linenn 189 ⟶ 183: ~~== Keleier ==~~ * [[kefridi an ABU en Iraq]] * '''[[Brezel en Iraq, 2003\|Brezel en Iraq]]''' == Lenn ivez == Linenn 204 ⟶ 193: === Liammoù diavaez === * {{fr}} [http://fr.encarta.msn.com/encnet/refpages/RefArticle.aspx?refid=761567303 Fichenn dre ar munud diwar-benn Iraq], Holloueziadur [[Encarta]] * {{en}} [http://www.iraqigovernment.org/ Lec’hienn gouarnamant Iraq]

Irak : diforc'h etre ar stummoù