Yann-Fañch Kemener : diforc'h etre ar stummoù
Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Diverradenn ebet eus ar c'hemm |
|||
Linenn 1:
{{LabourAChom}}
Yann-Fañch Kemener zo unan eus gwellañ kanerien kan hengounel e Breizh.
Kemeret en deus perzh e nevezadur ar [[Kan ha diskan|c'han ha diskan]] er bloavezhioù 1970 ha 1980, gant e gomper [[Erik Marchand]] dreist-holl. Harpet en deus treuzkas ar c'han hengounel hag ar [[brezhoneg]] dre e obererezh kaner met ivez o tastum hag o vrudañ hengoun dre gomz ar vro ma oa bet ganet.
== Buhez==
Ganet eo bet Yann-Fañch Kemener e Gwezh an div roz, e [[Sant-Trifin]], e kalon ar Vro-Plin d'ar [[7 Ebrel|7 a viz Ebrel]] [[1957]] en un tiegezh kanerien ha dañserien vat<ref>''Kanaouennoù kalon Vreizh, Carnets de route de Yann-Fañch Kemener'', p. 9 </ref>. Jean-François Quéméner eo e anv e galleg. Brezhoneger a-vihan eo.
Pa oa bugel e plije dezhañ kenañ ar festoù-noz aozet gant an "amicale laïque" evel an abadennoù sinema ral a veze eno. En em gavout a ra eno gant e gamaladed skol met ivez gant izili eus e familh, deuet eus pell. Alberzh Bolloré e oa anv an den a gase an traoù en-dro d'ar c'houlz-se. Reiñ a reas da Yann-Fañch Kemener an dro da ganañ war al leurenn evit ar wezh kentañ.
Da drizek vloaz, atizet gant levezon [[Mae 1968]] hag an dedenn nevez evit ar festoù-noz e klask Y-F kanañ dirak an dud. Kelennet eo gant Alberzh Bolloré hag e vamm. Kregiñ a reas da ganañ kan-ha-diskan gant Rémi Olivier, mab Aogust Olivier, unan eus krouerien ar strollad "Tro Blavez". Hemañ a roas ar c'hentelioù kentañ hag a zeskas dezhe kanaouennoù ha tonioù<ref>''Kanaouennoù kalon Vreizh, Carnets de route de Yann-Fañch Kemener'', p. 15 </ref>. .
Buan e klaskas YF anavezout muioc'h a ganaouennoù Alberzh Bolloré a alias anezhañ da vont da welet kanerien gozh evel Yann Poder ha Yann-Vari Youdec eus Plonevez-Kintin. An hini kentañ a blij dezhañ kalz ar c'han a-boz hag an tonioù a implije, bev-kenañ c'hoazh en tolead. Lakaat a ra kalon YF yaouank da dommañ ouzh ar [[muzik]]-se hag ennezh a grog da zastum ar pezh a glev.
Anaoudegezh a ra gant [[Eric Marchand]] a zeuas da vezañ e gomper e-pad meur a vloaz. E galabousenn gantañ war e benn e oa deut da Vreizh evit dastum kanaouennoù ha tonioù. Eujen Grenel, ur c'henderv da YF, a lavaras dezhañ e oa gouest YF da skoazell anezhañ war an dachenn-se. Dikleriañ a ra YF : "lakat a reas ac'hanon da zizoleiñ ar c'han a oan o klask"<ref>''Kanaouennoù kalon Vreizh, Carnets de route de Yann-Fañch Kemener'', p. 16 </ref>. En e gerz emañ enrolladennoù kozh eus an Itron Bertrand, eus Kaniuhel, a zeue eus dastummadenn Claudine Mazeas. Pourchaset e oant bet dezhañ gant Pêr Guilleux a zaremprede ar c'helc'hioù ha keveredigezhioù breizhek [[Pariz]] d'ar c'houlz-se. Dre hanterouriezh [[Eric Marchand]] e ra anaoudegezh gant ar gevredigezh [[Dastum]] zo o paouez bezañ krouet.
Kemer a ra perzh YF e "Kan ar Bobl" 1975, ar pezh a ro tu dezhañ gant ar ganaouenn "Ar miliner" da reiñ ar seur kanaouennoù a-boz-se da anavout. Berzh a ra diouzhtu hag eñ yaouank-flamm (N'eo ket ugent vloaz c'hoazh). Bras eo ar c'hemm etre ar seurt kanaouennoù hag "Ar vatezh vihan" pe "Kousk Breizh Izel", kanaouennoù nevesoc'h ha goularoc'h. Kregiñ a reas muioc'h a dud kozh da ganañ ar pezh a ouient a-drugarez d'ar berzh-se. Ne oa ken dastum d'ober...
Evel kalz kanerien ha sonerien eus ar rummad-se e kemr perzh e bleuñvadeg sevenadurel ar bloavezhioù 70. Kemer a ra perzh a-hed ar bloavezhioù-se e galaioù niverus evit tiegezhioù ar brizonidi bolitikel, evit krevredigezhioù enep an energiezh nukleel, kengorioù harz-labour ha dreist-holl evit [[Diwan]].
Kanet en deus e strolladoù niverus : gant ar strollad [[Barzaz]], gant [[Dan Ar Braz]], [[Didier Squiban]], [[Alain Genty]], [[Aldo Ripoche]], [[Anne Auffret]] ...
Abaoe un nebeud bloavezhioù en em ouestl YF d'ar sonadegoù kan ha d'ar pladennoù hag ur ral eo gwelet anezhañ kanañ er festoù-noz.
== Pladennoù ==
* ''Kanoù kalon-Vreizh, Chants Profonds de Bretagne'' I, Kan ha Diskan ha gwerzioù, Arion, 1977, ARN34386.
* ''Kanoù kalon-Vreizh, Chants Profonds de Bretagne'' II, gwerz ha Kan ha Diskan, Arion, 1978.
* Kanoù kalon-Vreizh, Chants Profonds de Bretagne III, gwerz ha Kan ha Diskan, Arion, 1982.
* ''Kan ha Diskan'', gant [[Marcel Guilloux]], Arion, 1982.
* ''Kanoù kalon-Vreizh, Chants Profonds de Bretagne'' IV, gwerzioù gant [[Anne Auffret]], Arion, 1983.
* ''Gwerzioù ha Sonioù'', kan ''a cappela'', Iguane Productions, Coop Breizh, 1988, YFK01.
* ''Ec'honder'', gant ar strollad Barzaz, Excalibur, Coop Breizh, 1989, CD828.
* ''Kanoù kalon-Vreizh, Chants Profonds de Bretagne'' I, Arion, 1977, ARN64167.
* ''An Den Kozh Dall'', Gant ar strollad Barzaz, Keltia Musique, 1992, KMCD29.
* ''Roue Gralon Ni Ho Salud'', gwerzioù gant Anne Auffret, Keltia Music, 1993, KMCD42
* ''Enez Eusa'', gant [[Didier Squiban]], L'Oz Productions, Coop Breizh, 1995, L'Oz02.
* ''Île-Exil'', gant Didier Squiban, L'Oz Productions, Coop Breizh, 1995, L'Oz11.
* ''Karnag / Pierre Lumière'', gant Didier Squiban, [[Kristen Noguès]], Jean-Louis Le Vallégant, François Daniel, Jean Chevalier, Excalibur, Coop Breizh, 1996, CD867.
* ''Carnets de Route'', Dastumadeg, YFK, Coop Breizh, 1996, CBCD002-003.
* ''Kan Ha Diskan'', gant Valentine Colleter, [[Erik Marchand]], Marcel Guilloux, Annie Ebrel, Claudine Floc'hig, Patrick Marie, [[Ifig Troadeg]], Siam Productionss, Coop Breizh, 1997, CD445.
* ''Kimiad'', gant Didier Squiban, L'Oz Productions, Coop Breizh, 1998, CD4013885.
* ''Dibedibedañchaou'', Rimadelloù evit ar vugale, Dastum, D-137, 1999
* ''An Eur Glaz'', gant Aldo Ripoche, Kemener-Ripoche, YFK/AR/1, 2000
* ''An Dorn'', gant Aldo Ripoche, Buda Musique - Universal, 301697.1, 2004
==Levrlennadur==
* ''Kanaouennoù kalon Vreizh, Carnets de route de Yann-Fañch Kemener'', Skol Vreizh, Montroulez, 1996
== Liammoù diavaez ==
* [http://www.kemener.com/ Lec'hienn Internet ofisiel Yann-Fañch Kemener]
* {{fr}}[http://www.celticsons.com/artistes/biographies/duo-kemener-ripoche.htm Buhezskrid an duo Kemener - Ripoche]
==Notennoù==
<references/>
[[Rummad:Kanerien vrezhonek|Kemener, Yann-Fañch]]
| |||