Gwelfed ha Gibellined : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Lamet kuit eo bet ar restr ''Guelfi_e_ghibellini.jpg'' peogwir e oa bet diverket diwar Commons gant Ronhjones
+
Linenn 1:
'''Gwelfed ha Gibellined''', ('''''Guelfi e Ghibellini''''' en [[italianeg]]), a oa div gostezenn [[Politikerezh|bolitikel]] enebet e politikerezhStadoù-keodedoù kreiz ha norzh [[Italia]] adalek an {{XIIvet kantved}} betek ar XIVvet{{XVvet kantved}}. <b>
Dre vras e c'haller lavarout e oa ar Welfed a-du gant ar [[pab]], hag ar C'hibellined gant an [[Impalaer santel]]. Pouezus e voe an enebiezh etre ''Guelfi'' ha ''Ghibellini'' en Italia ar [[Krennamzer|Grennamzer]].
 
Gant [[Tabut ar Galloudekadur]] ([[1072]] e krogas ar stourm evit ar galloud etre ar pab hag an Impalaeriezh santel roman german (ISRG), na echus nemet e [[1122]] gant sinadeg [[Konkordat Worms]]. En Italia avat e voe atizet ar stourm etre an div gostezenn e-pad an [[Etrerenadur Meur]] en ISRG ([[1250]],marv [[Frederig II an Impalaeriezh Santel|Friedrich II]] – [[1273]], tronidigezh [[Rudolf Iañ Alamagn|Rudolf I)).
== Orin ar Welfed hag ar C'hibellined ==
'''Gwelf''' (''Guelfo, Guelfi'' el liester, en [[italianeg]]) a dle dont eus [[Welf]], anv-tiegezh duged [[Bavaria]]. A-hervez e oa bet o lugan en emgann [[Weinsberg]] e [[1140]]. Er c'heit-se edo an enebourien, an tiegezh Hohenstaufen eus [[Souabia]], renet gant [[Konrad III]], o huchal Waiblingen, anv ur c'hastell. Anv Waiblingen, distaget "Wibellingen" moarvat, a droas da ''Ghibellino'' en italianeg .
 
== Orin ==
Degouezhout a reas an anvioù-se er vro hag er yezh e-kerzh ren [[Frederig Barbarossa]]. Pa reas brezel en [[Italia]] evit kreskiñ e c'halloud impalaer eno e voe anavezet tud e gostezenn evel Gibellined (Ghibellini). Tud ar gostezenn all, bodet er ''C'hevre lombard'', a zifenne frankizioù ar c'heodedoù ouzh an Impalaer a voe anvet Gwelfed. Faezhet e voe Frederig ganto en [[emgann Legnano]] e 1176. Plegañ a rankas an impalaer hag anavezout emrenerezh ar C'hevre Lombard, atav dindan e aotrouniezh met war ar paper nemetken.
''Guelfo'', liester ''Guelfi'', eo stumm italianek anv an [[tiegezh Welf]], hini [[dugelezh|duged]] [[Bavaria]]. A-hervez e oa bet o lugan e [[Seziz Weinsberg]] e [[1140]].<br>
O enebourien eno e oa an [[tiegezh Hohenstaufen]] eus [[Swabia]], renet gant [[Konrad III]], o huchal ''Wibellingen'', anv ur c'hastell hag a zo anvet ''Waiblingen'' hiziv. Da ''Ghibellino'' e troas ''Wibellingen'' en italianeg.
 
DegouezhoutE-kerzh a reasren an anvioù-seImpalaer ersantel vroroman hag[[Frederig erBarbarossa|Federico yezh e-kerzhBarbarossa]] (ren : [[Frederig Barbarossa1155]]-[[1190]]) e voe italianekaet an anvioù ''Welf'' ha ''Wibellingen''. Pa reas brezel en [[Italia]] evit kreskiñ e c'halloud impalaerimpalaerel eno e voe anavezet tud e gostezenn evel Gibellined (''Ghibellini).'' Tud; ''Guelfi'' a raed eus tud ar gostezenn all, bodet er ''C'hevre lombard'' ''(Lega Lombarda)'', a zifenne frankizioù ar c'heodedoù ouzh an Impalaer a voe anvet Gwelfed. Faezhet e voe FrederigFederico ganto en [[emgannEmgann Legnano]] e [[1176]]. Plegañ a rankas an impalaer hag anavezout emrenerezh ar C'hevre Lombard, atav dindan e aotrouniezh met war ar paper nemetken.
== An div gostezenn ==
 
== An div gostezenn ==
An disrann etre an div gostezenn, Gwelfed ha Gibelined, a voe lakaet splann e-pad ren Frederig Barbarossa eta en {{XIIvet kantved}}. Gibellined a oa [[perc'henn]]ed an douaroù a-du gant an Impalaer, ha Gwelfed e oa marc'hadourien ar c'hêrioù, ar re a harpe ar [[pab]] enep dezhañ.
E gwirionez e oa kalz luzietoc'h ar [[politikerezh]]. Troet e oa ar c'hêrioù da vont a-enep an Impalaer ma klaske astenn e c'halloud warne, pa veze pell ha dizañjer ar pab, ha neuze e oant a-du gant ar Welfed. Ken gwir all e oa en tu all: pa emelle ar pab en aferioù ar c'hêrioù betek re e savent enep dezhañ hag e troent a-du gant ar C'hibellined.