|
Sevel a ra Aetius a-du gant Johannes (423 / 425).
Tri deiz goude marv Johannes (e miz Mae 425), Aetius en em gav en Italia gant 60 000 Hun, evit difenn Johannes. Mes dre ma Johannesoa amarv zo marvJohannes (bet lazhet war urzh [[Galla Placidia]]), kompeziñe arankas rakompeziñ gant houmañ, hag e laklakaas aran Huned da vont en -dro, goude bet paetpaeet.
[[Galla Placidia]], o komprennkompren eo gwelloc'h kaout Aetius a-du ganti, ea savsavas hemañanezhañ da gont. <ref>François Zosso & Christian Zingg, p. 189</ref>
Aetius a zo bet koñsul peder gwech ː
- e 437, evit ar C'hornôg, da heul Flavius Sigisvultus (hemañ evit ar Reter)
- e 446, da heul Symmachus, o zaou-daou evit ar C'hornoghornôg.
- e 454, da heul Studius, o zaou-daou evit ar Reter. <ref>André Blanc. ''L'homme emprisonne le temps. Les Calendriers''. Les Belles Lettres.1986.</ref>
Goude marv [[Galla Placidia]], mamm an impalaer Valentinanus III, d'ar 27 a viz Du 450, hag hemañ hep mab, Aetius ea ginnigginnigas neuze d'ezhañdezhañ dimeziñ e vab Gaudentius da Eudocia, merc'h henañ Valentinianus, oadet a 12 bloazvloaz.
Attila aet da ober brezel ouzh an impalaeriezh roman, e 451, Aetius a zavsavas un arme a-enep Attila. An arme -se a zooa enni Romaned, Wizigoted, Burgonded, Franked, SaxonedSaksoned, Armorikaned (Galianed-ha-Romaned etre ar stêr Liger ha Mor Breizh). Trec'h eoe voe Aetius war Attila en Emgann Chalons, ere fin Mezheven pe digor miz Here [[451]].
Diwar se, Valentinianus ea gemergemeras disfiz diouzh Aetius kaoutha c'hoant bremañhemañ da gemer ar c'halloudgalloud warnañ. AnD'an 21 a viz Gwengolo 454, Valentinianus ea c'halvhalvas Aetius da zont da Roma en e balez. Drouk -ruz ennanennañ, Valentinianus ea laklakaas oberlazhañ Aetius, pe ea ralazhas anezhañ e-unan, lazhañ Aetius. <ref>François Zosso & Christian Zingg : ''Les empereurs romains. 27 av. J.-C. - 476 ap. J.-C''. Embannadurioù Errance. 1994</ref>
War -lerc'h Aetius e voe renet an Impalaeriezh gant Ricimer, a orin suev ha vizigot, hag ar Burgond.
An istorour Georges Bordonove en eusdeus lavaretskrivet diwar-benn Aetius ː "''Il avait pourtant commencé sa carrière comme un aventurier sans scrupules''". ("''Kroget en devoa koulskoude e vuhez evel un den diskorpul''" <ref>Georges Bordonove. p. 35</ref> An istorour Maurice Bouvier-Ajam a skridskriv ː "''On peut soupçonner fortement Flavius Aetius d'avoir toujours envié la pourpre impériale''". "''Gallout a reer soñjal kreñv hag en devoa bet c'hoant Flavius Aetius kemerda gemer dilhad limestra an impalaeriezh''" <ref>Maurice Bouvier-Ajam : ''Attila''. Librairie Jules Tallandier. 1982</ref>
== Liammoù diavez ==
== Notennoù ha daveennoù ==
| 