Galia : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
D →‎Notennoù: All info is kept in Wikidata / removied deleted template, removed: {{Liamm PuB|af}} using AWB (10902)
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Linenn 11:
== Ar pobloù galian ==
*Gwelet ar pennad [[Pobloù Galia]].
 
 
==Relijion==
[[skeudenn:Tarasque_de_Noves_(profil_-_époque_incertaine).png|thumb|200px|right|Delwenn c'halian eus ul loen (anvet Tarasque) o tispenn un den, Noves er Bouches-du-Rhône (Mirdi Calvet, Avignon)]]
[[Relijion ar C'halianed]] n'eo ket anavezet mat dre ma ne veze ket skrivet o c'hredennoù gant o beleien, an drouized, ha dre ma'z int bet atahinet gant ar Romaned adalek an aloubidigezh.
 
Diazezet eo hon anaouedegezhioù war testenioù an arkeologiezh ha skridoù ar skrivagnerien latin ha gresianek, pagan pe gristen, dreist-holl.
 
Linenn 21:
 
Gallout a reer lavaret e oa ar relijion unan eus an elfennoù unvaniezh pennañ a oa etre ar bobladoù disheñvel a veve e Galia, hag etre Hibernia (Bro-Iwerzhon hiziv) ha [[Galatia]] (Turkia a vremañ).
 
 
==Yezh==
Komzet e veze [[galianeg]] gant ar pep brasañ eus annezidi Galia gentistorel hep mar ebet. Rannet e oa ar yezh-se e rannyezhoù disheñvel<ref>A. Even, ''Istor ar Yezhoù keltiek'', Hor Yezh, 1987, I. 44</ref>. Ur yezh keltiek eus tiegezh ar yezhoù [[indezeuropeg|indezeuropek]] eo ar galianeg. Tost-kenañ e oa d’ar yezh a veze komzet en enez [[Preden]] d'ar c'houlz-se.
Linenn 33 ⟶ 31:
c'est une langue celtique de la famille des langues indo-européennes, proche du breton et du gallois.
-->
 
=Galia roman=
 
Linenn 40 ⟶ 37:
==An aloubadegoù==
 
Aloubet ha konkeret eo bet Galia e pevar frapad disheñvel. Da gentañ e voe sujet ar C’halianed a oa o vevañ e kompezenn ar ster Padus (Boii, Insubres) en IIIvet kantved kent J.-K.. Goude-se e voe krouet ''Gallia Narbonensis'' da-heul ur brezel a-enep ur c’hevredad Galianed ha [[Ligured]] a venne tagañ keoded c’hresian [[Masilia]] e 181 kent J.-K.
En diwezh e oa anvet [[Julius Caesar]] e penn an div broviñs galian kentañ hag aloubiñ a reas ar peurrest eus ar vro binvidig-se, anvet ''Galia comata<ref>Da laret eo Galia vlevek</ref>'', etre 58 ha 52 kent J.-K., evit pourchas danvezioù, soudarded ha pinvidigezhioù a zigorfe dezhañ hent ar galloud e [[Republik Roma]].
 
Goude-se e voe krouet ''Gallia Narbonensis'' da-heul ur brezel a-enep ur c’hevredad Galianed ha [[Ligured]] a venne tagañ keoded c’hresian [[Masilia]] e 181 kent J.-K.
Ar pobladoù galian dieub diwezhañ eus an douar-bras a oa re traoñiennoù an Alpoù. Sujet e voent tamm-ha-tamm dre nerzh pe dre gaer dindan ren an impalaer [[Augustus]] <ref>J.-P. Martin, ''Les provinces romaines d’Europe centrale et occidentale'', 31 avant J.-C. – 235 après J.-C., SEDES 1990</ref>.
 
En diwezh e oa anvet [[Julius Caesar]] e penn an div broviñs galian kentañ hag aloubiñ a reas ar peurrest eus ar vro binvidig-se, anvet ''Galia comata<ref>Da laret eo Galia vlevek</ref>'', etre 58 ha 52 kent J.-K., evit pourchas danvezioù, soudarded ha pinvidigezhioù a zigorfe dezhañ hent ar galloud e [[Republik Roma]].
 
Ar pobladoù galian dieub diwezhañ eus an douar-bras a oa re traoñiennoù an Alpoù. Sujet e voent tamm-ha-tamm dre nerzh pe dre gaer dindan ren an impalaer [[Augustus]] <ref>J.-P. Martin, ''Les provinces romaines d’Europe centrale et occidentale'', 31 avant J.-C. – 235 après J.-C., SEDES 1990</ref>.
==Ar proviñsoù==
 
Linenn 56 ⟶ 54:
 
Kemmoù a voe bet degaset da c’houde en urzhiadur ar proviñsoù-se da vare an impalaeriezh.
 
Da skouer ez eas ''Gallia Cisalpina'' d'ober ul lodenn eus Italia penn-da-benn hag e paouezas e-gis-se da vezañ ur broviñs.
 
Linenn 64 ⟶ 63:
<!--E -12, Augustus a savas ar
instaura la première « institution » supra-provinciale de l'Empire avec le « conseil des trois Gaules » (concilium trium Galliarum) réunissant chaque année les représentants des cités de la Gaule lyonnaise, de la Gaule aquitaine et de la Gaule belgique à Lugdunum pour célébrer le culte impérial. Il est probable que ce geste ne faisait que confirmer les liens anciens qui existaient entre les habitants de ces territoires. Ce sont ces liens, tissés de proche en proche, qui peuvent expliquer en définitive le caractère unitaire que laisse entrevoir, au-delà des disparités, la description de la Gaule par César près d'un demi-siècle avant. -->
 
==Ar vuhez e Galia roman==